Μπλόκο της Κοκκινιάς: Οι γερμανοτσολιάδες που μάτωσαν την πλατεία της Οσίας Ξένης, τα πτώματα στη μάντρα των εκτελέσεων και άλλες ιστορίες δωσιλογικής εθνικοφροσύνης: Φωτογραφίες

17 Αυγούστου 1944. Το μπλόκο της Κοκκινιάς. Από τις τέσσερις οργανώσεις του ΕΑΜ στον Πειραιά, το ΕΑΜ Κοκκινιάς ήταν η πιο δυνατή και η πιο μαζική. Εξι μήνες προσπαθούσαν Γερμανοί και ταγμασφαλήτες να πατήσουν πόδι, από το πρώτο μπλόκο, τον Μάρτιο της ίδιας χρονιάς, το προσπαθούσαν, όμως ο οργανωμένος λαός με τα φρουραρχεία του ΕΛΑΣ τους απωθούσαν συνεχώς. Ετσι, χρειάστηκε μεγάλη προετοιμασία από τους Ναζί και τους συνεργάτες τους, και συγκέντρωση μεγάλης δύναμης πυρός εκείνη τη μέρα του Αυγούστου για να καταφέρουν οι υποτακτικοί του Walter Schimana (Βάλτερ Σιμάνα) να πατήσουν πόδι στην Κοκκινιά.

Κάποιες σκηνές είχαμε περιγράψει στο άρθρο μας ‘Μιχάλης Νικολινάκος – Ο σεμνός ζεν πρεμιέ και αγωνιστής της Εθνικής Αντίστασης, από το μπλόκο της Κοκκινιάς στη μεγάλη οθόνη‘, και κάποιους πρωταγωνιστές στο άρθρο ‘Το δελτίο προγραφών και καταγγελιών με τους στοχοποιημένους από την ΟΠΛΑ προδότες – Η ‘κόκκινη βία’ [*] της εφημερίδας ‘Κατηγορώ’, έκδοση της ΚΟΑ του ΚΚΕ, Αθήνα, 1944‘

Ας δούμε μερικές ιστορίες από εκείνες τις μέρες.

# Αυτή η φωτογραφία δείχνει μια μονάδα των Ταγμάτων Ασφαλείας Αθηνών με τους διοικητές τους Ιωάννη Πλυτζανόπουλο και Γ. Σγούρο:

1944: Γερμανοτσολιάδες, Ιωάννης Πλυτζανόπουλος, Γ. Σγούρος και πιθανόν Θ. Σγούρος (Μπέμπης) πιθανόν πριν το μπλόκο στην Κοκκινιά.

 

Διόλου απίθανο να εικονίζονται οι συγκεκριμένοι άνδρες του Βάλτερ Σιμάνα που αιμοτοκύλισαν τη συνοικία εκείνη τη μέρα του Αυγούστου του 1944. Αντιμετώπισαν αντίσταση, όμως.

# Ενα από τα φρουραρχεία του ΕΛΑΣ στις 17 Αυγούστου 1944. Μια ταράτσα στην οδό Κυδωνιών (σημερινή Πέτρου Ράλλη). ΕΛΑΣίτες που αμύνονται στήνουν μυδράλλιο.

Φωτογραφία ντοκουμέντο: Μια ταράτσα στην οδό Κυδωνιών (σημερινή Πέτρου Ράλλη). ΕΛΑΣίτες στήνουν μυδράλλιο έτοιμοι να αμυνθούν.

Advertisement

Η έκθεση του State Department για τις θρησκευτικές ελευθερίες 2015: Πολλά περιστατικά αντισημιτισμού, ισλαμοφοβίας, ρητορικής μίσους και διακρίσεων λόγω θρησκείας: Δύο γεγονότα που είχε αναδείξει το XYZ Contagion

Η νέα έκθεση του State Department για τις θρησκευτικές ελευθερίες, για το έτος 2015 (‘International Religious Freedom Report for 2015’), η οποία δόθηκε στη δημοσιότητα στις 10 Αυγούστου 2016, στο τμήμα για την Ελλάδα, περιέχει αρκετά περιστατικά αντισημιτισμού, ισλαμοφοβίας, ρητορικής μίσους και διακρίσεων λόγω θρησκείας. Είναι η 18η χρονιά, και η έκθεση on-line μπορεί να διαβαστεί εδώ:

«Members of minority religious groups, including Jews and Muslims, and immigrants experienced religious discrimination and hate speech. There were incidents of vandalism of cemeteries, religious memorials, and houses of worship, some of which government officials condemned»
http://www.state.gov/j/drl/rls/irf/religiousfreedom/index.htm?year=2015&dlid=256195#wrapper

Στο ‘Section III. Status of Societal Respect for Religious Freedom‘ (σελίδα 11 του αρχείου pdf) υπάρχουν αναφορές σε δύο γεγονότα που είχε αναδείξει το XYZ Contagion:

Στην έκθεση του State Department για τις θρησκευτικές ελευθερίες 2015, στο τμήμα για την Ελλάδα, και στο ‘Section III. Status of Societal Respect for Religious Freedom’ υπάρχουν αναφορές σε δύο γεγονότα που είχε αναδείξει το XYZ Contagion: Η Αποστολική Διακονία συνεργάζεται εμπορικά με την αποκρυφιστική, συνωμοσιολογική και αντισημιτική ‘Ελεύθερη Ωρα’ και οι εξωκοινοβουλευτικοί ναζί από την ναζιστική τρομοκρατική οργάνωση Combat 18 Hellas, συχνά σε συνεργασία με τους ΑΜΕ (Ανένταχτοι Μαιάνδριοι Εθνικιστές) διαφημίζουν ανενόχλητοι τα εγκλήματά τους, όπως εμπρησμούς και βεβηλώσεις νεκροταφείων.

 

Το πρώτο είναι αυτό:

# Γνωρίζει η Εκκλησία της Ελλάδας ότι η Αποστολική Διακονία συνεργάζεται εμπορικά με την αποκρυφιστική, συνωμοσιολογική και αντισημιτική ‘Ελεύθερη Ωρα’;
https://xyzcontagion.wordpress.com/2015/12/27/apostoliki-diakonia-eleftheri-ora/

Η έκθεση αναφέρει:

«In December the far-right newspaper Eleftheri Ora organized a book fair that included anti-Semitic material such as the Protocols of the Elders of Zion»
https://archive.is/wYHmn#selection-6763.0-6771.1

Και το δεύτερο αυτό:

# Η ναζιστική τρομοκρατική οργάνωση Combat 18 Hellas διαφημίζει ανενόχλητη τα εγκλήματά της, όπως εμπρησμούς και βεβηλώσεις νεκροταφείων, συχνά σε συνεργασία με τους ΑΜΕ (Ανένταχτοι Μαιάνδριοι Εθνικιστές)
https://xyzcontagion.wordpress.com/2015/10/22/combat-18-anentaxtoi-mpogiatzides/

# Δικογραφία για τη ναζιστική τρομοκρατική οργάνωση Combat 18 Hellas και τους ΑΜΕ (Ανένταχτοι Μαιάνδριοι Εθνικιστές) μετά από δημοσίευμα του XYZ Contagion και καταγγελία του ΕΠΣΕ – Η ερώτηση στη Βουλή και οι απαντήσεις δύο υπουργείων
https://xyzcontagion.wordpress.com/2015/11/22/dikografia-combat18-ame/

Η έκθεση αναφέρει:

«The self-proclaimed neo-Nazi group Combat 18 Hellas claimed responsibility for spraying graffiti containing anti-Semitic messages and swastikas over the entrance to the Jewish cemetery in Nikaia, Athens on October 21. In a statement claiming responsibility, Combat 18 Hellas said it had ‘made artistic renovations’ to the cemetery and had ‘left the graves for the next time.’ The KIS denounced the vandalism.
https://archive.is/wYHmn#selection-6779.436-6779.844

Το αρχείο pdf υπάρχει εδώ:
[US State Department Bureau of Democracy Human Rights and Labor] – International Religious Freedom Report for 2015 Section Greece [US State Department 2016] – 256407

Και βέβαια, οι δράστες ασύλληπτοι.

«In most of these incidents of vandalism police launched investigations but had made no arrests by year’s end».
https://archive.is/wYHmn#selection-6787.0-6787.109

Δείτε επίσης:

Ιστορίες επιβίωσης από το Ολοκαύτωμα: Τρεις Εβραίοι αντιστασιακοί στο αεροδρόμιο Τατοΐου: Κάρολος Μορντόχ, Νικ Μενασέ, Σαμ Πεσάχ

Καταθέτουμε την υπόθεση αυτή, με όσο στοιχεία μπορέσαμε να βρούμε, και με την προοπτική κάποιος άλλος να γνωρίζει ή να θελήσει να ψάξει για περισσότερα:

Στα μέσα του 1942, συνελήφθησαν για κάποιο σαμποτάζ είκοσι Πειραιώτες. Ανάμεσά τους και ο δικηγόρος Κώστας Αθανασιάδης, προπολεμικά ειδικευμένος στα εργατικά ζητήματα και στέλεχος της Αντίστασης. Η Ασφάλεια παρέδωσε τους αγωνιστές στους Γερμανούς, οι οποίοι τους έκλεισαν στις Φυλακές Αβέρωφ. Από εκεί, μαζί με άλλους 37 τους έστειλαν στις Φυλακές Αίγινας το 1943. Από εκεί είναι και η φωτογραφία, στην οποία όλα τα ονόματα όλων των εικονιζόμενων είναι γνωστά και έχουν δημοσιευθεί στο βιβλίο του Σίμου Μιχαηλίδη ‘Το ΕΑΜ Πειραιά’, αυτοέκδοση, Πειραιάς, 1987.

Στη φωτογραφία των 57 κρατουμένων αντιστασιακών από τις φυλακές Αίγινας του 1943, διακρίνονται και τρεις Εβραίοι: Ο Κάρολος Μορντόχ (32 χρονών τότε), 6ος από αριστερά στην επάνω σειρά, Νικ Μενασέ (35 χρονών τότε), 2ος από δεξιά στην επάνω σειρά, και Σαμ Πεσάχ (40 χρονών τότε), 3ος από αριστερά στην δεύτερη καθιστή σειρά, με τον μπερέ

 

Ο Κώστας Τσινάρης, στέλεχος επίσης του ΕΑΜ Πειραιά, ανέφερε την περίπτωση των τριών αυτών Εβραίων που ήταν οργανωμένα μέλη της Αντίστασης στον συγγραφέα του βιβλίου: Κάρολος Μορντόχ, Νικ Μενασέ και Σαμ (Σάμης) Πεσάχ.

Κατόπιν τους μετέφεραν ξανά στις φυλακές Αβέρωφ. Ο συγγραφέας θυμάται πως μια μέρα ξαφνικά, τους κλείσανε στο κελί μελλοθανάτων για να τους εκτελέσουν (;) όπως συνήθως τα ξημερώματα,

«Ολη τη νύχτα μείναμε άγρυπνοι, περιμένοντας την εκτέλεσή τους. Κάποτε ξημέρωσε, για καλά, σημάδι πως δεν θα τους εκτελέσουν, τουλάχιστον για κείνην την μέρα. Οταν ειδωθήκανε με τους άλλους, όλοι διαπίστωσαν πως τα μαλλιά τους είχαν ασπρίσει απότομα».

Τελικά δεν τους εκτέλεσαν και τους έστειλαν στο στρατόπεδο Τατοΐου (Δεκελείας). Εμειναν εκεί γύρω στα δύο χρόνια και φαίνεται ότι απολύθηκαν όταν οι Γερμανοί διέλυσαν το στρατόπεδο στις 16 Σεπτέμβρη 1944.

Ο τρόπος με τον οποίο γλίτωσαν την αποστολή στην Πολωνία και το Ολοκαύτωμα δεν είναι πλήρως διευκρινισμένος. Φαίνεται ότι σημαντικό ρόλο έπαιξε η μεταφορά τους (προτού αρχίσουν οι διώξεις των Εβραίων στην Αθήνα) στο στρατόπεδο Τατοΐου και κατόπιν, μια σειρά ευνοϊκών συμπτώσεων. Το στρατόπεδο Τατοΐου φτιάχτηκε πριν από το Χαϊδάρι. Χρησιμοποιήθηκε λιγότερο ως χώρος ανάκρισης και μεμονωμένων εκτελέσεων από τους Γερμανούς κατακτητές και περισσότερο για να στεγάζει τους κρατούμενους-εργάτες του διπλανού αεροδρομίου Τατοΐου, που ήταν χωρισμένοι σε συνεργεία.

Στο αεροδρόμιο υπήρχαν και γερμανικές και ιταλικές μονάδες αεροπορίας. Οι έγκλειστοι χρησιμοποιούνταν σε διάφορες σκληρές εργασίες και φαίνεται πως οι Γερμανοί υπολόγιζαν στην πείρα τους κι έτσι οι συνθήκες δεν ήταν τόσο απάνθρωπες όσο σε άλλα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Οι διοικητές ήταν σχετικά ελαστικοί. Οι περίπου 300 κρατούμενοι-εργάτες έμεναν ανά σαράντα σε οχτώ παράγκες. Πολλοί, όπως και ο αφηγητής Κώστας Τσινάρης, έμειναν πάνω από δύο χρόνια εκεί. Τον τελευταίο χρόνο της Κατοχής, η διοίκηση αποτελούνταν από αξιωματικούς-απομεινάρια του ανατολικού μετώπου, και ο τελευταίος διοικητής (όταν είχαν αρχίσει οι διώξεις των Εβραίων και στην Αθήνα) ήταν ένας αδιάφορος Αυστριακός, που τους φέρθηκε αρκετά ανθρώπινα. Αφού λοιπόν, σε μια αεροπορική μονάδα υπάρχει ένα μόνο δόγμα, το δόγμα ‘κάνω οτιδήποτε γιια να πετάνε τα αεροπλάνα’, φαίνεται ότι η διοίκηση του στρατοπέδου χρειάζονταν τους συγκεκριμένους κρατούμενους-εργάτες και την πείρα τους στις σχετικές εργασίες, συνεπώς δεν τους πείραζαν -αλλά και δεν τους άλλαζαν, με αποτέλεσμα οι τρεις Εβραίοι αντιστασιακοί να ‘ξεχαστούν’, ίσως, και να επιβιώσουν.