Λίγα ακόμη από τα εμφυλιοπολεμικά σκίτσα του νεαρού Μποστ

Γράφαμε πριν λίγο καιρό (και επαναλαμβάνουμε σήμερα):

Εμείς εδώ σε αυτό το ιστολόγιο είμαστε Μποστ-μάνιακς, το έχουμε (ξανα)πεί και το έχουμε αποδείξει εμπράκτως.
Φίλος του Μποστ και των δημιουργιών του είναι ασφαλώς και ο φίλος Νίκος Σαραντάκος.
Κατά ένα περίεργο τρόπο, τις δημιουργίες του Μποστ που έχουμε εμείς στη διάθεσή μας, δεν τις έχει ο Σαραντάκος,
και αυτά που έχει ο Σαραντάκος, δεν τα έχουμε εμείς 🙂

Είχαμε παρουσιάσει, παλαιότερα, μια σειρά από τα λεγόμενα ‘εμφυλιοπολεμικά σκίτσα’ του νεαρού Μποστ. Σε εκείνο το άρθρο -και στα σχόλιά του- μπορείτε να μάθετε περισσότερα για εκείνη την περίοδο της δουλειάς του Μποστ.

Βρήκαμε μερικά τέτοια σκίτσα ακόμα:

Το σλάιντ απαιτεί την χρήση JavaScript.

Advertisement

Είπε ποτέ κακό λόγο για το ΚΚΕ ο Νίκος Πλουμπίδης;;; + Βιβλιογραφία

Αντικείμενο του άρθρου είναι οι διαφοροποιήσεις Πλουμπίδη σε σχέση με τη γραμμή Ζαχαριάδη την περίοδο από τη λήξη του εμφύλιου, Σεπτέμβριος 1949, μέχρι την εκτέλεσή του, 14 Αυγούστου 1954, καθώς οι προηγούμενες περιπτώσεις ‘έντασης’ μεταξύ των δύο στελεχών είναι λίγο πολύ γνωστές. Οι κυριότερες εστίες ‘έντασης’:
[…]
Μέχρι το 1997 ήταν μάλλον αδύνατον να βρει κανείς γραπτό με την υπογραφή του Πλουμπίδη που, όχι να ασκεί αρνητική κριτική, όχι να αμφισβητεί, όχι να λέει κακό λόγο, αλλά ούτε καν να διαφοροποιείται στο ελάχιστο.

Με αφορμή ένα άρθρο της Κατερίνας Τσέκου για τον Νίκο Πλουμπίδη στην Καθημερινή, 06/10/2013, τέθηκε από έναν καλό μας φίλο σε μια κοινότητα που συμμετέχουμε η ερώτηση:

«Υπάρχουν γραπτά κείμενα, άρθρα, μαρτυρίες, παραπομπές κ.λπ. που να αποδεικνύουν ότι ο Πλουμπίδης είχε έρθει σε διάσταση με την επίσημη γραμμή του ΚΚΕ και με τον Νίκο Ζαχαριάδη;».

Σε αυτό το ελάχιστα συζητημένο ερώτημα, είπαμε να απαντήσουμε γράφοντας μερικές γραμμές σχετικές, και στο τέλος, σκέφτήκαμε ότι η απάντηση αυτή θα μπορούσε να γίνει ανάρτηση στο ιστολόγιο, για να βρίσκονται και όλα αυτά τα στοιχεία στις μηχανές αναζήτησης του διαδικτύου.

Θα άξιζε τον κόπο να συζητηθεί το ζήτημα αυτό, νομίζουμε, αφού πρόκειται για μια τραγική ιστορία (αλλά και πόσο ενδεικτική για την ατμόσφαιρα εκείνης της εποχής) μέσα σε ένα ζοφερό περιβάλλον.

Η επιστολή Πλουμπίδη, με την ανάληψη της ευθύνης, για να σωθεί ο Μπελογιάννης. Διακρίνεται και το δακτυλικό του αποτύπωμα.

 

Η απάντηση:

Μια μικρή περιήγηση στο περιβόλι των ΜεταΑναθεωρητών του Φερόμενου και Λεγόμενου ΝΕου Κύματος (aka ρεύμα Καλύβα-Μαραντζίδη)

– Τι απέγινε το παλιό καλό μεράκι, το πάθος για την έρευνα και την συγγραφή, η ‘επιστημονική περιέργεια’;

[Σ.Σ.: Η περιήγηση στο περιβόλι των ΜεταΑναθεωρητών του Φερόμενου και Λεγόμενου ΝΕου Κύματος (aka ρεύμα Καλύβα-Μαραντζίδη) ακολουθεί· πρώτα θα θέλαμε να εστιάσουμε σε μια πτυχή (ίσως λεπτομέρεια) από τη δραστηριότητα και τη δημόσια παρουσία των ‘νεοκυματικων’ που μας προξένησε πολύ μεγάλη εντύπωση].

Φωτογραφία από το ίντερνετ. Στο μνημείο του ΔΣΕ.

 

 

Μας έχει λείψει το λεγόμενο ‘Νέο Κύμα’ (aka ρεύμα Καλύβα-Μαραντζίδη). Δεν γνωρίζουμε αν και τι έχει συμβεί, αλλά τώρα τελευταία, οι ΜεταΑναθεωρητές του Φερόμενου και Λεγόμενου ΝΕου Κύματος (για συντομία, στο εξής: ‘ΜΑΦΛΕΝΕΚ’), δεν πολυγράφουν συχνά άρθρα και κείμενα ιστορικού ενδιαφέροντος, όπως μας είχαν συνηθίσει όλα τα προηγούμενα χρόνια. Η παρουσία τους στα μεγάλα ΜΜΕ δεν έχει σταματήσει, ασφαλώς, εξακολουθεί να είναι ηγεμονική, αλλά ασχολούνται περισσότερο με άλλα ζητήματα, και κυρίως με τα τρέχοντα στην Ελλάδα της κρίσης. Δείτε και μόνοι σας, ποια είναι η πρόσφατη ΜΑΦΛΕΝΕΚ παραγωγή:

Μαραντζίδης στο Βήμα
http://www.tovima.gr/editors/editor/?edid=1373

Μαραντζίδης στην Καθημερινή
http://search.kathimerini.gr/?keyword=%CC%E1%F1%E1%ED%F4%E6%E9%E4%E7

Καλύβας στο Βήμα
http://www.tovima.gr/editors/editor/?edid=789

Καλύβας στην Καθημερινή
http://search.kathimerini.gr/?keyword=%CA%E1%EB%F5%E2%E1

Ιστοσελίδα Καλύβα, τα περισσότερα εκτός Ιστορίας
http://stathis.research.yale.edu/op-edsgreek.htm

Εμείς προτιμούμε τους ΜΑΦΛΕΝΕΚ να ασχολούνται με ιστορικά ζητήματα (έχουμε τους λόγους μας) και δεν μπορούμε να καταλάβουμε αυτήν την αλλαγή. Τέλος πάντων, θέλουμε να κάνουμε μια παρατήρηση.

Κουίζ με δέκα άγνωστες σπάνιες φωτογραφίες – Δίνοντας εικόνα στα άγνωστα πρόσωπα γνωστών ιστορικών προσωπικοτήτων

Αφορμή για την ανάρτηση αυτή στάθηκε μία διαπίστωση. Ή μάλλον δύο. Πρώτα, είδαμε να μαζεύονται στο αρχείο του ιστολογίου, πολλές άγνωστες και σπάνιες φωτογραφίες, αρκετές από τις οποίες θα άξιζαν τη δική τους ξεχωριστή ανάλυση και ανάπτυξη των ιστοριών που τις συνοδεύουν -όλες από τη νεότερη Ιστορία του τόπου, μέσα στον 20ό αιώνα. Κατόπιν διαπιστώσαμε ότι για πολλά από τα πρόσωπα αυτά, παρότι τα ονόματά τους είναι πολύ γνωστά, δεν κυκλοφορούν οι φωτογραφίες τους, ούτε στις μηχανές αναζήτησης του διαδικτύου, ούτε καν -πολλές φορές- στα ιστορικά βιβλία. Σκεφτήκαμε, λοιπόν, να τις δημοσιεύσουμε, έτσι ώστε οι μορφές τους να γίνουν γνωστές, να συνδυαστούν τα πρόσωπα με τα ονόματα, και -γιατί όχι;- να μείνουν για να χρησιμοποιηθούν στην παγκόσμια εγκυκλοπαίδεια του διαδικτύου.
Αφού, μάλιστα, θέλουμε να υπηρετούμε, εκτός από τη Γνώση, και κάποια μορφή infotainment, σκεφτήκαμε να τις παρουσιάσουμε υπό μορφή κουίζ, όπως έχει τύχει και κάποιες φορές ακόμη στο παρελθόν, κλικ εδώ.

Η αλήθεια είναι, πως το κουίζ βγήκε κάπως δύσκολο και απαιτητικό, για αυτό ας μην απογοητευτούν οι φίλοι επισκέπτες του ιστολογίου αν τυχόν το τελικό σκορ δεν είναι 10/10 (δέκα στα δέκα). Εμείς θα δώσουμε, ασφαλώς, και κάποια hint, αν και, φυσικά, αυτό που μετράει στο τέλος είναι η διάδοση της γνώσης.

_____________________________________________________________

Φωτογραφία 1η.
Αρχίζουμε με την πρώτη χρονολογικά [Σ.Σ.: Θα ακολουθήσουμε μια γραμμική χρονολογική διαδρομή, από την παλαιότερη προς την νεότερη].
Είναι μια πραγματικά δύσκολη ερώτηση αυτή: Ποιος είναι ο Μακεδονομάχος της φωτογραφίας;;;
Hint: Μια εικοσαετία περίπου μετά τη λήψη της φωτογραφίας αυτής, ο πρωταγωνιστής αυτός έφτασε σε μη προβλεπόμενη υψηλή θέση στην ηγεσία του κράτους. Και μια δεκαετία περίπου αργότερα, κατέλαβε μια ακόμη περισσότερο μη προβλεπόμενη και ακόμη περισσότερο υψηλή ηγετική θέση.

Φωτογραφία 1η

 

Γεώργιος Κονδύλης (το βρήκε ο Ιάσονας Χανδρινός στο σχόλιο #8)

_____________________________________________________________

Γιώργος Βραζιτούλης – Στρατηγοί και αντάρτες του Δημοκρατικού Στρατού στην Ανατολική Γερμανία, 1949

Στην προσπάθεια του ιστολογίου να παρουσιάζει άγνωστες ιστορίες και πρωτότυπο υλικό, εγκαινιάζουμε σήμερα, με μεγάλη μας χαρά, τη συνεργασία μας με έναν καταπληκτικό ερευνητή, τον φίλο Γιώργο Βραζιτούλη από το Βερολίνο (Περισσότερα για τον Γιώργο Βραζιτούλη στο τέλος του παρόντος κειμένου). Στην πρώτη του συνεργασία με το ιστολόγιό μας, φέρνει στο φως για πρώτη φορά άγνωστα μέχρι σήμερα γεγονότα από την εποχή του Εμφύλιου: Τις επισκέψεις ελληνικών αντιπροσωπειών του ΔΣΕ στο Ανατολικό  Βερολίνο και σε άλλες πόλεις της (τότε) Ανατολικής Γερμανίας το 1949 (η Λαϊκή Δημοκρατία της Γερμανίας ιδρύθηκε μερικούς μήνες αργότερα, στις 7 Οκτωβρίου 1949). Στις 19+2 σπάνιες φωτογραφίες από τα γερμανικά κρατικά αρχεία εμφανίζονται πρόσωπα της  μεταπολεμικής ιστορίας της Ελλάδας (Γρηγόρης Φαράκος, Πέτρος Κόκκαλης κ.ά.), αλλά και απλοί («άγνωστοι») μαχητές του ΔΣΕ. Η επίσκεψη πραγματοποιείται, ενώ το Δυτικό Βερολίνο βιώνει τον ιστορικό αποκλεισμό του και οι έλληνες αντάρτες εξαπολύουν την τελευταία και καθοριστική επίθεσή τους.

Ο λόγος στον Γιώργο Βραζιτούλη:

Στρατηγοί και αντάρτες του Δημοκρατικού Στρατού στην Ανατολική Γερμανία, 1949

Του Γιώργου Μ. Βραζιτούλη, Βερολίνο
[Επεξεργασμένη αναδημοσίευση του ειδικού αφιερώματος από την εφημερίδα Ηπειρωτικός Αγών, από την 10η Ιουνίου 2010]

Από την κεντρική εκδήλωση στη Κρατική Όπερα του Βερολίνου (30.1.1949). (Από αριστερά προς τα δεξιά): Σικαβίτσας, Υποστράτηγος Λάμπρος (Κανακαρίδης), Πέτρος Κόκκαλης, Ερνστ Κρίγκερ (γεν. γραμματέας της Επιτροπής Βοήθειας στη Δημοκρατική Ελλάδα), Αντιστράτηγος Κικίτσας (Πρωτόπαππας). Πίσω τους η χορωδία του FDJ.

 

Τον Ιανουάριο του 1949 μια ελληνική αντιπροσωπεία καταφθάνει στο ανατολικό Βερολίνο και γίνεται δεκτή με τιμές από την γερμανική ηγεσία της τότε Σοβιετικής Ζώνης Κατοχής (η Λαϊκή Δημοκρατία της Γερμανίας ιδρύθηκε μερικούς μήνες αργότερα, στις 7 Οκτωβρίου 1949). Η αντιπροσωπεία αυτή αποτελείται από τον γιατρό Πέτρο Κόκκαλη, Υπουργό Παιδείας και Υγιεινής της λεγόμενης Προσωρινής Δημοκρατικής Κυβέρνησης της Ελλάδας, τον αντιστράτηγο του Δημοκρατικού Στρατού της Ελλάδας (ΔΣΕ) Κικίτσα (Σαράντη Πρωτόπαπα), τον υποστράτηγο Λάμπρο (Νίκο Κανακαρίδη) και τον δάσκαλο Αντώνη (Αντον) Σικαβίτσα, με την ιδιότητα του μέλους του κεντρικού συμβουλίου της μακεδονικής οργάνωσης ‘Λαϊκό Απελευθερωτικό Μέτωπο’ (ΝΟΦ), που αγωνίζονταν στις γραμμές του ΔΣΕ.
Σκοπός της επίσκεψης αυτής είναι η τόνωση της βοήθειας, που παρείχε το ανατολικογερμανικό κομμουνιστικό κόμμα SED προς τον ΔΣΕ, μέσω μιας διαφημιστικής εκστρατείας για τον αγώνα των ανταρτών στα ελληνικά βουνά. Την αντιπροσωπεία συνόδευε σε όλη την διάρκεια της παραμονής της στη χώρα, στις διάφορες περιοδείες και εκδηλώσεις, ο δημοσιογράφος Θανάσης Γεωργίου, ο οποίος είχε σταλθεί εκεί μερικές μέρες νωρίτερα από το Γράμμο, όπου υπηρετούσε. (Μαζί με τον συγγραφέα Δημήτρη Χατζή και άλλους διανοούμενους, όπως ο Μάνος Ζαχαρίας, ο Γιώργος Σεβαστίκογλου, ο Αλέξης Πάρνης, ο Τάκης Αδάμος, ο Παρίσης Αγγελίδης, ο Σπύρος Μονδάνος κ.α., αποτελούσαν το δημοσιογραφικό επιτελείο του ΔΣΕ). Ο Θανάσης Γεωργίου, ο οποίος ζει σήμερα (Φεβρουάριος 2013) 98ετής στο Βερολίνο,  ήταν τότε και για τα δυο επόμενα χρόνια, ο άτυπος εκπρόσωπος του ΚΚΕ στην Ανατολική Γερμανία.

Αργύρης Κοβάτσης-Δημητρίου (1918-2010) – Το Ατομικό Βιβλιάριο Αξιωματικού του ΔΣΕ

Λίγο πριν το 2010 δώσει τη θέση του στο 2011, στις 18 Δεκεμβρίου, ο Аргир Ковачев-Αργκιρ Κοβάτσσεβ (Αργύρης Κοβάτσης–Δημητρίου), άφησε την τελευταία του πνοή στα 92 του χρόνια. Γεννήθηκε στις 21 του Μάη 1918 στο χωριό Зралци-Ζράλτσι-Αμπελόκηποι Καστοριάς, από τους γονείς Τάνας και Γιάννα. Το επώνυμο Δημητρίου του το επέβαλε το καθεστώς Μεταξά, όταν το 1936, εκτεταμένα άλλαζε τα «μακεδονοφανή», ήδη από νωρίτερα ελληνοποιημένα επώνυμα. Ο Άργκιρ ήταν πνεύμα ανήσυχο και αμέσως άρχισε τον αγώνα εναντίων των φασιστικών δυνάμεων κατα τη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου πολέμου. Μετά το τέλος του πολέμου αυτού και την έναρξη του Εμφυλίου πολέμου, εντάχθηκε στις τάξεις του Δημοκρατικού Στρατού, όπου πολέμησε μέχρι το τέλος με το βαθμό του Ταγματάρχη.

Ο Αργύρης Κοβάτσης τη δεκαετία του 1940 και ΄τη δεκαετία του 1990.

 

Μετά τη ήττα του ΔΣΕ,αναγκάστηκε να εγκατασταθεί στην Πολωνία, όπου με την σύζυγό του Ελένη, απέκτησαν τέσσερα παιδιά και μετέπειτα εγκαταστάθηκαν στη Δημοκρατία της Μακεδονίας. Πολλά χρόνια αργότερα, κατάφερε μετά από πολλές δυσκολίες να επαναπατριστεί και να ζήσει τα τελευταία χρόνια της ζωής του, στα πατρικά του εδάφη, για τα οποία τόσο σκληρά αγωνίστηκε. Λίγους μήνες πριν το θάνατό του, εξέδωσε τα απομνημονεύματά του, με το βιβλίο ‘Ο Ατίθασος Ταγματάρχης‘.
(Πηγή: NovaZora.gr)

Εδώ μπορείτε να δείτε το ‘Ατομικό Βιβλιάριο Αξιωματικού του ΔΣΕ’ του Αργύρη Κοβάτση:

Ποδοσφαιρικοί αγώνες «προς ενίσχυσιν και υπέρ των συμμοριοπλήκτων», Φθινόπωρο του 1949

[Πρωθυστερόγραφο: Υπενθυμίζουμε την ‘Πολιτική Αναδημοσιεύσεων‘, την οποία, παρακαλούμε διαβάστε την, σε περίπτωση αντιγραφής του άρθρου –ευχαριστούμε. Φυσικά, αναδημοσιεύσεις και reblog, με αναφορά στην πηγή, είναι πάντα ευπρόσδεκτες].

Πρώτα μια εξαιρετικά σημαντική στιγμή:

Η μοναδική φορά που οι ολυμπιακοί οπαδοί πανηγύρισαν έξαλλα ΤΗΝ ΗΤΤΑ τους. Επαιζε Ολυμπιακός-Μικτή Μακρονήσου και το νικητήριο γκολ της άτυπης dream-team εθνικής των αριστερών ποδοσφαιριστών το έβαλε ο κανονικά ‘δικός τους’ Πειραιώτης παίκτης ΠΟΥ ΔΕΝ ΥΠΟΓΡΑΨΕ δήλωση μετανοίας. Οι ολυμπιακοί οπαδοί πήγαν στο γήπεδο της Λεωφόρου με την κρυφή ελπίδα να δουν ή να μιλήσουν από μακριά με κάποιον δικό τους εξόριστο, και το αποτέλεσμα του αγώνα βρισκόταν σε δεύτερη μοίρα. Ωστόσο, όταν το 1-1 έγινε 2-1 υπέρ της Μακρονήσου με γκολ του δικού τους Πειραιώτη παίκτη, όλοι οι ολυμπιακοί πανηγύρισαν τρελά.
Την ήττα τους.

Αθλητική Ηχώ, 27/01/1949: Ο Ολυμπιακός υπέκυψε στη Μικτή Μακρονήσου 2-1

 

Η συνέχεια του ρεπορτάζ και η ‘κριτική του αγώνος’ στις μέσα σελίδες.

Ναι και η ‘κριτική του αγώνος’ από τις μέσα σελίδες.Δαρίβας, Γεωργάτος και ο θρυλικός Παπαντωνίου του ΠΑΟ που επίσης δεν υπόγραψε, αλλά όταν αρνήθηκε να παίξει προς τιμήν της Φρειδερίκης, έφαγε πολύ ξύλο, και ίσως σε αυτό να οφείλεται ότι πέθανε νεότατος, μόλις 39 ετών, σύμφωνα με τον αδελφό του, επίσης παίκτη του ΠΑΟ.

 

Η ομάδα της Μακρονήσου με τους παίκτες του Ολυμπιακού, στο γήπεδο του Παναθηναϊκού, το 1949

Η ομάδα της Μακρονήσου με τους παίκτες του Ολυμπιακού, στο γήπεδο του Παναθηναϊκού, το 1949

 

Φθινόπωρο 1949. Ο Εμφύλιος έχει τελειώσει τυπικά, αλλά υπάρχουν ακόμη ‘ανταρτόπληκτοι‘ (ή ‘συμμοριόπληκτοι‘). Είναι οι κάτοικοι των χωριών που έχουν εκκενωθεί λόγω των πολεμικών επιχειρήσεων μεταξύ Εθνικού Στρατού και ΔΣΕ.

Σόλων Ν. Γρηγοριάδης – Ιστορία της σύγχρονης Ελλάδας, 1941-1974, ή 12.141 ημέρες Ιστορίας

Το παρακάτω, παρακαλώ, να μην θεωρηθεί διαφήμιση, αλλά μια πράξη άμυνας απέναντι στα δυσθεώρητα ύψη του κόστου ζωής, που τείνουν να εξαφανίσουν μια από τις βασικές μας ανάγκες (ή/και απόλαυση), δηλαδή το διάβασμα.

Το εξώφυλλο, Σόλων Ν. Γρηγοριάδης – Ιστορία της σύγχρονης Ελλάδας, 1941-1974 Κατοχή η μεγάλη νύχτα, εκδόσει Ελευθεροτυπία, 2011

Από την περασμένη Κυριακή, 3 Απριλίου 2011, η εφημερίδα «Ελευθεροτυπία» κάνει μια σημαντική και ελκυστική προσφορά. Δίνει, για 2 ευρώ επάνω στην κανονική τιμή της εφημερίδας (σύνολο 4 ευρώ) έναν-έναν τους 12 τόμους από το έργο του Σόλωνα Ν. Γρηγοριάδη, «Ιστορία της σύγχρονης Ελλάδας, 1941-1974«, εκδόσεις Ελευθεροτυπία, Αθήνα, 2011. Εισαγωγή: Γιώργος Μαργαρίτης.
Να θυμίσουμε ότι το πρωτότυπο έργο, σε 7 μεγάλους σκληρόδετους τόμους, έκδοση της δεκαετίαςτου 1970, δεν κυκλοφορεί στο εμπόριο.
Πρόσφατα, είχαμε μία επανέκδοση του έργου από τις εκδόσεις Polaris, σε 3 τόμους, αλλά σε μη ανταγωνιστική τιμή. Σχεδόν 40 ευρώ ο τόμος, επί 3 τόμους, ίσον 120 ευρώ.
Ενώ οι 12 τόμοι της «Ελευθεροτυπίας» θα κοστίσουν συνολικά 24 ευρώ (+24 ευρώ η αξία των εφημερίδων) -σημαντική διαφορά.

 

Η έκδοση της «Ελευθεροτυπίας» είναι πολύ προσεγμένη, σε μικρό σχήμα βέβαια, 22×15 εκατοστά, αλλά με σκληρό εξώφυλλο, φροντισμένο lay-out, παράρτημα με φωτογραφίες, ξεκούραστα και αισθητικά όμορφα τυπογραφικά στοιχεία.

Οι χρονικές ιστορικές περίοδοι και τα αντίστοιχα γεγονότα που πραγματεύεται το έργο του Σόλωνα Γρηγοριάδη, επιγραμματικά:

• Κατοχή
• Αντίσταση
• Εμφύλιος
• Η νέα δεξιά
• Η δολοφονία Λαμπράκη
• Τα Ιουλιανά
• Η δικτατορία
• Το Πολυτεχνείο
• Το πραξικόπημα και η τουρκική εισβολή στην Κύπρο.

Για τον συγγραφέα:

Μακεδονικό Ενημερωτικό Δελτίο ΛΟΖΑ Τεύχος #02, Αύγουστος 2000

Πριν λίγο καιρό, είχαμε ανεβάσει το πρώτο τεύχους του περιοδικού «ΛΟΖΑ» (ή «Μακεδονικό Ενημερωτικό Δελτίο«, όπως λεγόταν τότε που πρωτοξεκίνησε, το 2000, κλικ εδώ.

Γράφαμε τότε:

«“ΛΟΖΑ” σημαίνει “κληματαριά” στα μακεδονικά. “ΛΟΖΑ”, επίσης, είναι το όνομα ενός περιοδικού που εκδίδεται στην Ελλάδα, από εθνικά Μακεδόνες, με μια μεγάλη ποικιλία θεμάτων».

Σήμερα, με τη βοήθεια και πάλι του γνωστού διαδικτυακού μας φίλου, είμαστε στην ευχάριστη θέση να ανεβάσουμε και το δεύτερο τεύχος του περιοδικού, από τον Αύγουστο του 2000.

Σε αυτό το τεύχος, μεταξύ άλλων, υπάρχει και ένα μικρό αφιέρωμα στους πολιτικούς πρόσφυγες του Εμφυλίου Πολέμου. Στο εξώφυλλο, ένας από αυτούς, ο Αλεξάνταρ Πόποφσκι.

Μπορείτε να το διαβάσετε ή/και να το “κατεβάσετε” στον σκληρό σας δίσκο, εδώ παρακάτω:

View this document on Scribd

Ενα βιβλίο για τον Κώστα Καραγιώργη (Γυφτοδήμο) – Ο άνθρωπος, ο κομμουνιστής, ο δημοσιογράφος, ο αγωνιστής, το εξιλαστήριο θύμα

Ενα βιβλίο, που μάλλον πέρασε απαρατήρητο, καθώς δεν του έτυχε να εκδοθεί από κάποιο μεγάλο και εμπορικό εκδοτικό οίκο. Πρόκειται για μια ιδιωτική έκδοση (‘αυτοέκδοση’) της συζύγου του Μαρίας Καραγιώργη, μαζί με την Κατερίνα Ζωιτοπούλου-Μαυροκεφαλίδου, με τίτλο ‘Κώστας Καραγιώργης (1905-1955), ο άνθρωπος, ο κομμουνιστής, ο δημοσιογράφος, ο αγωνιστής, το εξιλαστήριο θύμα‘, η οποία κυκλοφόρησε σε περιορισμένο αριθμό αντιτύπων, τον Ιανουάριο του 2011. Είναι χαρακτηριστικό, ότι ακόμη και η χρονολογία θανάτου του Κώστα Καραγιώργη τελεί υπό αμφισβήτηση -ίσως ήταν το 1954, ίσως ήταν το 1955, ίσως ήταν το 1956, ίσως και το 1953.

Μαρία Καραγιώργη & Κατερίνα Ζωιτοπούλου-Μαυροκεφαλίδου – Κώστας Καραγιώργης (1905-1955) Ο άνθρωπος, ο κομμουνιστής, ο δημοσιογράφος, ο αγωνιστής, το εξιλαστήριο θύμα, Αυτοέκδοση, 2011.

 

[Σ.Σ.: Στο τέλος του άρθρου υπάρχουν οι σύνδεσμοι για να διαβάσετε ή/και να κατεβάσετε την πλήρη έκδοση του βιβλίου σε μορφή pdf, εντελώς δωρεάν και ελεύθερα].

Ας δώσουμε το λόγο στον καλό δημοσιογράφο της εφημερίδας ‘Ελευθεροτυπία’, Νϊκο Κιάο, σε ένα άρθρο του-παρουσίαση του βιβλίου, της Τρίτης 29 Μαρτίου 2011, με τίτλο ‘Αυτός ήταν ο Καραγιώργης, Μαρτυρία για «επτασφράγιστα μυστικά» της Ιστορίας‘.

ΜΑΡΤΥΡΙΑ ΓΙΑ «ΕΠΤΑΣΦΡΑΓΙΣΤΑ ΜΥΣΤΙΚΑ» ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ

Αυτός ήταν ο Καραγιώργης

Παρουσίαση του ΝΙΚΟΥ ΚΙΑΟΥ

Κι όμως. Εχουν περάσει 56 (ή 58;) χρόνια και δεν ξέρουμε -ούτε η σύζυγός του ξέρει ακριβώς- πότε πέθανε ο Κώστας Καραγιώργης, πού πέθανε, πώς πέθανε, υπό ποίες συνθήκες.

Ο Κώστας Καραγιώργης, φωτογραφία από το εξώφυλλο του βιβλίου της Μαρίας Καραγιώργη και της Κατερίνας Ζωιτοπούλου-Μαυροκεφαλίδου.

 

Το βιβλίο της Μαρίας Καραγιώργη και της Κατερίνας Ζωιτοπούλου-Μαυροκεφαλίδου.

Το βέβαιο είναι ότι ήταν κρατούμενος στη Ρουμανία, τον βασάνιζαν, ναι ακριβώς τον βασάνιζαν άγρια, οι σύντροφοί του με εντολή τής τότε ηγεσίας του ΚΚΕ και οι Ρουμάνοι ασφαλίτες. Τα βασανιστήρια κράτησαν χρόνια και πέθανε στα βασανιστήρια.

Πού πήγαν τα οστά του, πού βρίσκονται (αν βρίσκονται ακόμα), πού είναι ο τάφος του (αν τον έθαψαν ποτέ);;; Πού είναι τα γραπτά που άφησε ο Καραγιώργης;;;

Η Μαρία Καραγιώργη, μαζί με την Κατερίνα Ζωιτοπούλου-Μαυροκεφαλίδου, γράφει γι’ αυτό που την πονά και την καίει σ’ όλη τη ζωή της, για τη ζωή και το θάνατο του συντρόφου και συζύγου της Κώστα Καραγιώργη, για την προσωπικότητά του και για τη μεταχείριση που του επιφύλαξαν οι σύντροφοί του- και πρώτος ο ηγέτης του ΚΚΕ τότε, ο Νίκος Ζαχαριάδης, ο στενός του φίλος από νεαρή ηλικία.

Στο βιβλίο που έγραψαν, «Κώστας Καραγιώργης (1905-1955), ο άνθρωπος, ο κομμουνιστής, ο δημοσιογράφος, ο αγωνιστής, το εξιλαστήριο θύμα», δίνει απαντήσεις σε ερωτήματα, αλλά με έκδηλο φόβο, απορία, πίκρα και οργή δεν βρίσκει απαντήσεις σε πολλά άλλα και αφήνει τον πόνο της να μιλήσει:

«Ο πιο άξιος, ικανός, πολιτισμένος, ανιδιοτελής κομμουνιστής ρίχτηκε βορά στα χέρια των λυκανθρώπων. Γιατί όλος ο συρφετός των βασανιστών του κυριολεκτικά «μετάλαβε» από το αίμα του».

«Ποιος άραγε θα θελήσει να ψάξει στα ξεχασμένα και σκονισμένα αρχεία και να φέρει στο φως κάποια ψήγματα της αλήθειας; Αλλωστε, παρά πολλά γραπτά έχουν χαθεί, όπως π.χ. τα γραπτά του Κώστα Καραγιώργη, ή, αν δεν έχουν χαθεί, ίσως να βρίσκονται καταχωνιασμένα στα υπόγεια της ρουμανικής αστυνομίας ή κρυμμένα σαν επτασφράγιστο μυστικό στα υπόγεια του Περισσού…».

Το βιβλίο της βουλευτίνας της προδικτατορικής ΕΔΑ και της κόρης του αγαπημένου φίλου του Καραγιώργη, του Γιώργου Ζωιτόπουλου (που «η ζωή του είχε μοναχικό και μελαγχολικό τέλος στο Παρίσι το 1967»), κυκλοφόρησε τον Γενάρη.

«Αφιέρωμα στον Κώστα Καραγιώργη, σε αυτοέκδοση και σε λίγα αντίτυπα, χαρίζεται σε φίλους και γνωστούς και σε όσους θέλουν να μάθουν για τη ζωή και το τέλος του…», το χαρακτηρίζουν.

Σε 180 σελίδες διηγείται, εξιστορεί και καταγράφει την πορεία της ζωής του νέου από τη Λίμνη της Εύβοιας ώς τη Ρουμανία, όπου «χάθηκαν» τα ίχνη του. Δεν είναι καθαρό πότε πέθανε. Η Μαρία Καραγιώργη εκτιμά από μαρτυρίες συναγωνιστών του, τις οποίες παραθέτει, ότι «άρα, ώς το 1955, που ετοιμαζόταν η 6η Ολομέλεια (σ.σ. της κεντρικής επιτροπής του ΚΚΕ με την καθαίρεση του Ζαχαριάδη), ο Καραγιώργης ζούσε, έστω και σ’ αυτή την κατάσταση» (κρατούμενος, βασανιστήρια). Αλλη μαρτυρία αφήνει να βγει το συμπέρασμα ότι μπορεί να πέθανε και το 1953.

Γιατρός, με δύο ειδικότητες, καθοδηγητικό στέλεχος του ΚΚΕ και της ΟΚΝΕ νωρίτερα, δημοσιογράφος, διευθυντής και αρθρογράφος καθημερινός του «Ριζοσπάστη» από τον Νοέμβριο του 1944 ώς τον Νοέμβριο του 1947, οπότε η εφημερίδα έκλεισε με τα έκτακτα μέτρα, με κυκλοφορία πάνω από 100.000 φύλλα και την πρωτοποριακή Σχολή Δημοσιογραφίας, που ουσιαστικά δημιούργησε, διευθυντής του «Ρίζου της Δευτέρας», ηγετική φυσιογνωμία στο λαϊκό κίνημα, στην οργάνωση του κόμματος, στον ΕΛ.ΑΣ. και το Δημοκρατικό Στρατό, δεν έγινε, δεν τον έκαναν ποτέ, μέλος του Πολιτικού Γραφείου. Στο βιβλίο αναφέρονται οι διαφωνίες του κατά καιρούς με την ηγεσία του ΚΚΕ, οι διαφορετικές απόψεις του, που του στοίχισαν πολλές φορές τη διαγραφή.

Το αφιέρωμα έχει 10 κεφάλαια, τα οποία χωρίζονται σε μικρά κείμενα με δικούς τους τίτλους και καταγράφουν, μέσα από την πορεία της ζωής τού πρωταγωνιστή, την πορεία ουσιαστικά του ΚΚΕ όλα αυτά τα χρόνια. Τα κεφάλαια και τα κείμενα δένουν μεταξύ τους και το βιβλίο γίνεται συναρπαστικό.

Ο Κώστας Καραγιώργης στα χρόνια του μεγάλου σηκωμού (Σ.Σ.: Η φωτογραφία από τα ΑΣΚΙ)

 

Διαβάζουμε για τις σπουδές του, για την ένταξή του στη νεολαία και το κόμμα, για τη Γερμανία, τη Σοβιετική Ενωση και το Παρίσι, όπου πήγε, για τις διώξεις με φυλακές και εξορίες στην Ελλάδα, για τις αποδράσεις, για την Εθνική Αντίσταση, την ελεύθερη Ελλάδα, τον Εμφύλιο, τον αδελφοκτόνο πόλεμο, την ήττα, την καταστροφή, τις ανακρίσεις και τη φυλάκιση, το θάνατο, την ««κουτσή» αποκατάσταση, το 1958, στην 9η Ολομέλεια της Κ.Ε. του ΚΚΕ, που είναι απλώς αποκατάσταση της μνήμης των συντρόφων Γιώργη Σιάντου, Νίκου Πλουμπίδη (Μπάρμπα) και Κώστα Γυφτοδήμου (Καραγιώργη)» και όχι αποκατάσταση στο κόμμα και την Κεντρική Επιτροπή.

Μαθαίνουμε γιατί αρνήθηκε να πάει στη Σχολή ΚΟΥΤΒ της Μόσχας, γιατί τον έλεγαν ειρωνικά, περιπαιχτικά, «κοσμοπολίτη», αναδεικνύοντας αρετές του.

Το επίθετό του ήταν Γυφτοδήμος και το ψευδώνυμο Καραγιώργης, το οποίο καθιερώθηκε.

Στο βιβλίο γίνονται αναφορές σε πολλά στελέχη του ΚΚΕ και περιλαμβάνονται μαρτυρίες συναγωνιστών τού Καραγιώργη.