Ο κόσμος σε 360 μοίρες. Το μοναδικό '0% Lies & Errors Free' website. Στιγμές και όψεις της ελληνικής (και όχι μόνο) δημόσιας πραγματικότητας από ένα ιστολόγιο που αγαπάει την έρευνα. Επειδή η αλήθεια είναι μεταδοτική.
[Πρωθυστερόγραφο: Υπενθυμίζουμε την ‘Πολιτική Αναδημοσιεύσεων‘, την οποία, παρακαλούμε διαβάστε την, σε περίπτωση αντιγραφής του άρθρου –ευχαριστούμε. Φυσικά, αναδημοσιεύσεις και reblog, με αναφορά στην πηγή, είναι πάντα ευπρόσδεκτες].
Για την ταινία του Παντελή Βούλγαρη «Το τελευταίο σημείωμα» που έχει θέμα της την εκτέλεση των διακοσίων κομμουνιστών στην Καισαριανή την Πρωτομαγιά του 1944, και ειδικότερα την ηρωική μορφή του Ναπολέοντα Σουκατζίδη, διαβάζουμε στην HuffPost:
«Ο Σουκατζίδης όμως δεν άφησε μόνο ένα σημείωμα πριν την εκτέλεσή του. Η ταινία αναφέρεται σε ένα ακόμα αποχαιρετιστήριο σημείωμα, προς τον πατέρα του, αλλά υπήρξε κι ένα τρίτο που δεν αναφέρεται στην ταινία: ο Ναπολέων το απηύθυνε στην αδερφή της αρραβωνιαστικιάς του, την πολύ αγαπητή του Μαρία Λιουδάκι, ένα είδος μέντορά του, σπουδαία μάρτυρα κι αυτή της εθνικής αντίστασης».
Εχουμε τη χαρά να παρουσιάσουμε τα δύο από τα τρία αυθεντικά σημειώματα του Ναπολέοντα Σουκατζίδη, γραμμένα λίγες ώρες πριν την εκτέλεσή του, μαζί με τους 200 κομμουνιστές στη Καισαριανή, την Πρωτομαγιά του 1944:
Στην αρραβωνιαστικιά του:
«Δίδα Χαρά Λιουδάκη, καθηγήτρια Αναμορφωτικής Σχολής Θηλέων, Δρομοκαΐτιον, Αθήναι.
Η τελευταία μου σκέψη μαζί σου. Θάθελα να σε κάνω ευτυχισμένη. Να βρεις σύντροφο της ζωής σου άξιό σου άξιό μου.
Κάτι ενθύμια θα σου δώσει ο Ζήσης».
Ναπολέων Σουκατζίδης: Σημείωμα προς την αρραβωνιαστικιά του Χαρά Λιουδάκι, Πρωτομαγιά 1944.
Στην κουνιάδα του:
«Δίδα Μαρία Λιουδάκη. Ιεράπετρα Κρήτης.
Αδελφούλα μου, πάω για εκτέλεση. Σε λάτρευα πολύ, όσο λάτρευα και τη γυναίκα μου. Δεν μπόρεσα να σάς κάνω ευτυχισμένες. Λίγη αγάπη στον μπαμπά όσο να ζει. Γειά σου, γειά σου λατρευτή μου αδελφούλα.
Ναπολέων 1-5-44».
Ναπολέων Σουκατζίδης: Σημείωμα προς την αδερφή της αρραβωνιαστικιάς του, Μαρία Λιουδάκι, Πρωτομαγιά 1944.
Για το τρίτο σημείωμα, προς τον πατέρα του, βρίσκουμε το κείμενο σε ένα βιβλίο που γράφτηκε επί χούντας, αλλά μπόρεσε να κυκλοφορήσει μόνο μετά την πτώση της, φυσικά, στα τέλη του 1974:
Για όσους τον ξέρουν, ο Dr Nicholas Terry είναι ένας σύγχρονος ήρωας των ψηφιακών καιρών του 21ου αιώνα μας. Ο νεαρός Αγγλος καθηγητής Ιστορίας του Πανεπιστημίου Exeter, με ειδικότητα στις σπουδές του Β’ΠΠ και του Ολοκαυτώματος, κάνει ένα τιτάνιο έργο εδώ και πολλά χρόνια, και μάλλον δύσκολα μπορεί να βρεθεί άλλος διανοούμενος που να μπορεί να συγκριθεί μαζί του, στην Αγγλία σίγουρα, ίσως και παγκοσμίως. Είναι ο άνθρωπος που παρακολουθεί κάθε προσπάθεια των ‘αναθεωρητών‘ -δηλαδή των αρνητών- του Ολοκαυτώματος να βρουν νέα ‘στοιχεία’ (ή να ανακυκλώνουν παλαιότερα με νέες μεθόδους) που να στοιχειοθετούν ότι «το Ολοκαύτωμα δεν συνέβη», και δεν διστάζει να μπαίνει στον βούρκο τους για να τα αποδομεί και να αποδεικνύει σε όλους πόσο μεγάλοι ψεύτες και πλαστογράφοι είναι. Και αυτό, σε επίπεδο συμβάντος, προσώπου, εγγράφου, μαρτυρίας, τεχνικής λεπτομέρειας, -οτιδήποτε.
Σε λίγες μέρες, πρόκειται να κυκλοφορήσεις κι ένα βιβλίο σε επιμέλεια δική του, που βάζει στο στόχαστρο αυτό ακριβώς: την άρνηση του Ολοκαυτώματος.
Ο Dr Terry είναι και άνθρωπος με χιούμορ. Εδώ και χρόνια, έχει σε περίοπτη θέση στο ιστολόγιό του μια ‘πρόκληση προς αρνητές’: Αφορά τις πρώτες φάσεις του Ολοκαυτώματος το 1941-1942, στις ανατολικές περιοχές. Εκεί μεταφέρθηκαν πάνω από 1.400.000 Εβραίοι, οι οποίοι δολοφονήθηκαν όλοι. Οι αρνητές υποστηρίζουν ότι τα στρατόπεδα εκεί ήταν μόνο στρατόπεδα μεταφοράς και όχι στρατόπεδα θανάτου. Αφού λοιπόν οι Εβραίοι ‘απλά μεταφέρθηκαν’, λογικά θα υπάρχουν κάποιοι από το 1,5 εκατομμύριο που τελικά επέζησαν. Ο Dr Terry προσφέρει 4.000$ σε όποιον παρουσιάσει ακλόνητα στοιχεία έστω τεσσάρων κρατουμένων που τελικά δεν πέθαναν. Η πρόκληση στέκει αναπάντητη μέχρι σήμερα, επτά χρόνια μετά.
Οποιος έχει δει την ταινία ‘Denial‘ (2016), με θέμα την δικαστική διαμάχη το 2000, μεταξύ του David Irving απ’τη μια, και της Deborah Lipstadt και του αγγλικού εκδοτικού της οίκου Penguin Books Ltd και τεσσάρων άλλων πωλητών βιβλίων απ’ την άλλη, για το βιβλίο της ‘Denying the Holocaust: The Growing Assault on Truth and Memory‘, εκδόσεις New York Free Press/Penguin, 1993, γνωρίζει ότι η παρανοϊκή θέση «το Ολοκαύτωμα δεν συνέβη ποτέ, και είναι ψέμα, μύθος, hoax» δεν διαγράφηκε ποτέ από τη δημόσια σφαίρα, παρά την πρόοδο των ιστορικών σπουδών και τα εκατομμύρια των αποδείξεων που έρχονται συνεχώς στο φως. Είχε πάντα οπαδούς από τότε που ξεκίνησε συστηματικά, κατά τη γνώμη μας τη δεκαετία του 1960· βρήκε μεγαλύτερα ακροατήρια στη δεκαετία του 1990, με την εφεύρεση του ίντερνετ και την ανάπτυξη των ηλεκτρονικών μέσων· και ζει μια νέα ζωή, ίσως την μεγαλύτερη και πιο επικίνδυνη στην Ιστορία, τώρα που μιλάμε, εξαιτίας -ως προς το ‘τεχνικό’ κομμάτι- των κοινωνικών δικτύων, και, εξαιτίας, κατά τη γνώμη μας πάλι, της επιτυχίας των τηλεοπτικών σειρών τύπου CSI.
Ναι, ακούγεται παράξενο, αλλά είναι αλήθεια, και αυτό μπορούν να το επιβεβαιώσουν όλοι οι μάχιμοι υπερασπιστές της αλήθειας στις ψηφιακές λεωφόρους. Φυσικά, δεν είναι μόνο αυτοί οι δύο λόγοι: Υπάρχει κι ένας τρίτος, διαχρονικός και αδιαμφισβήτητος: Ο αντισημιτισμός και το αντιεβραϊκό μίσος, συνήθως συνδυασμένα με τον θαυμασμό στον εθνικοσοσιαλισμό.
Οι πραγματικοί ιστορικοί συχνά αναφέρονται στο συνονθύλευμα ψευτοϊστορικών, νεοναζί, οπαδών θεωριών συνωμοσίας και απλά ηλίθιων που στεγάζονται κάτω από την ταμπέλα ‘αναθεωρητές/ρεβιζιονιστές/αρνητές του Ολοκαυτώματος‘ με τη λέξη ‘Bewegung‘ (στα γερμανικό ‘κίνημα’). Η λέξη χρησιμοποιείται με συγκεκριμένο σκοπό, αφού ‘Bewegung’ ήταν η λέξη που χρησιμοποιούσαν οι χιτλερικοί του NSDAP για το ‘κίνημά’ τους τη δεκαετία του 1920. Σχηματικά, όποιον ρόλο έπαιζε τη δεκαετία του 1990 η Deborah Lipstadt, απέναντι στο μεγαλύτερο μέχρι τότε ‘Bewegung’ αρνητών, με προεξάρχοντες τότε τον αυτοδίδακτο ιστορικό David Irving, τον Mark Weber με το ψευδοακαδημαϊκό Institute of Historical Review και τον (εβραϊκής καταγωγής) ‘ειδικό’ επί των τεχνικών θεμάτων David Cole, τον ίδιο ακριβώς ρόλο παίζει σήμερα ο Dr Terry απέναντι στους αστοιχείωτους και άμυαλους οπαδούς της Alt-Right, τους memes shitlords και τα τρολ που βρίσκονται κυριολεκτικά κατά χιλιάδες στα σχόλια κάθε σχετικής σημαντικής ανάρτησης με θέμα την άρνηση, λ.χ. πάρτε για παράδειγμα τα σχεδόν 5.000 σχόλια κάτω από το τρέηλερ της ταινίας στο Youtube.
Η ταινία βασίζεται σε πραγματικά γεγονότα. Το 1996, ο Irving μήνυσε σε αγγλικό δικαστήριο την Lipstadt και την Penguin, για συκοφαντική δυσφήμιση, διότι τον είχε χαρακτηρίσει, μεταξύ άλλων, ‘αρνητή του ολοκαυτώματος, παραχαράκτη της ιστορίας, ρατσιστή και αντισημίτη‘. Η Lipstadt τον κατηγόρησε ότι διαστρεβλώνει τα ιστορικά στοιχεία για να εξυπηρετήσουν την δική του ιδεολογική ατζέντα, τον αντισημιτισμό του και τις φιλοναζιστικές του πεποιθήσεις. Ο Irving αντέτεινε ότι η (εβραϊκής καταγωγής) Lipstadt είχε ‘συνωμοτήσει’ για να καταστρέψει τη φήμη του και να απειλήσει τον τρόπο που έβγαζε ‘τα προς το ζην του’. Υπόψη, το βιβλίο είχε εκδοθεί το 1993, αλλά ο Irving δεν είχε κάνει μήνυση τότε. Περίμενε μέχρι να εκδοθεί από αγγλικό εκδοτικό οίκο, όπως και έγινε το 1996, και μόνο τότε προχώρησε στη μήνυση. Οι κακές γλώσσες λένε ότι η μήνυση είχε και μια κερδοσκοπική πλευρά, επειδή τότε αντιμετώπιζε πολλά οικονομικά προβλήματα αφού δεν μπορούσε να βρει εκδότη για τα δικά του βιβλία, και είχε ξεκινήσει τον ιδωτικό εκδοτικό οίκο ‘Focal Point’, με χρηματοδότηση από το κοινό, εγχείρημα που δεν πήγε καλά. Αν η μήνυσή του είχε κατατεθεί σε αμερικανικό δικαστήριο, τότε το βάρος της απόδειξης θα έπεφτε στον μηνυτή, ο οποίος θα έπρεπε να αποδείξει όχι μόνο ότι η Lipstadt τον συκοφάντησε και είπε ψέματα, αλλά και ότι το έκανε εσκεμμένα και με πλήρη αδιαφορία για την αλήθεια. Στα βρετανικά δικαστήρια, το βάρος της απόδειξης είναι αντίστροφα: πέφτει στον εναγόμενο, γεγονός που σημαίνει ότι η Lipstadt έπρεπε να αποδείξει ότι οι δηλώσεις της ήταν αληθινές και καλώς χαρακτήρισε τον Irving ‘αρνητή του ολοκαυτώματος, παραχαράκτη της ιστορίας, ρατσιστή και αντισημίτη’. Δεν αναφέρεται στην ταινία, αλλά η Penguin αρνήθηκε εξωδικαστικό διακανονισμό, με τον Irving να ζητάει 500 μόνο λίρες για ηθική βλάβη, τις οποίες θα έδινε σε ίδρυμα παιδιών ΑμΕΑ, όπως είναι, άλλωστε, η μία από τις κόρες του. Με αμοιβαία συμφωνία ενάγοντος και εναγομένου, η υπόθεση κρίθηκε ενώπιον ενός μόνο δικαστή, και όχι από Σώμα Ενόρκων, ενώ ο Irving αποφάσισε να υποστηρίξει την υπόθεση μόνος του, σαν δικηγόρος του εαυτού του, χωρίς άλλους συνηγόρους. Στην τελική του αγόρευση, ο Irving, σε μια στιγμή κούρασης απευθύνθηκε στον δικαστή με την προσφώνηση ‘Mein Fuhrer’. Δεν θα ήταν spoiler, όλοι γνωρίζουν ότι ο Αγγλος αυτοδίδακτος ιστορικός έχασε τελικά την υπόθεση, υπέστη συντριπτική ήττα, κι έτσι με σφραγίδα δικαστηρίου μπορεί κάποιος πλέον να τον αποκαλέσει ‘αρνητή, αντισημίτη, ρατσιστή και φιλοναζί’. Υποχρεώθηκε να πληρώσει εκατομμύρια λίρες για τα έξοδα της δίκης. Οταν το δικαστήριο έμαθε ότι σχεδίαζε να δηλώσει πτώχευση και να κάνει έφεση, τον υποχρέωσε σε άμεση πληρωμή. Το αίτημα για την έφεση δεν έγινε δεκτό.
Ιστορικά, δεν θα ήταν υπερβολή να πει κανείς ότι ‘οι Ναζί ήταν οι πρώτοι αρνητές του Ολοκαυτώματος‘. Π.χ. φρόντισαν να καταστρέψουν όλα τα στοιχεία και όλες τις αποδείξεις της δολοφονικής φρενίτιδας μεταξύ 1941-1944 στα ανατολικά κατεχόμενα εδάφη της Πολωνίας και της ΕΣΣΔ (αλλά και στην Σερβία), στα στρατόπεδα Belzec, Sobibor και Treblinka, συμπεριλαμβανομένων των γεγονότων στο Babi Yar, στην επιχείρηση που έμεινε γνωστή ως ‘Aktion 1005‘. Το 1943, σε μια ομιλία του στους στρατηγούς των SS στο Poznan (Posen), ο Reichsfuhrer των SS Heinrich Himmler προειδοποιεί τους υφισταμένους του και τους διατάζει να κρατήσουν μυστική την επιχείρηση εξόντωσης των Εβραίων και να προσέχουν να μην καταγράφεται τίποτε.
Με την πάροδο του χρόνου, δημιουργήθηκε ένας κώδικας. Οι Γερμανοί είχαν μια κωδικοποιημένη γλώσσα, με μια συγκεκριμένη ορολογία, η οποία, μάλιστα εξελισσόταν όσο περνούσε ο καιρός. Ποτέ δεν μίλησαν για ‘εξόντωση’ ή ‘θανάτωση’. Στα έγγραφά τους και σε όλες τις κρατικές και στρατιωτικές διαταγές, πάντοτε μιλούσαν για ‘ειδική μεταχείριση’, ‘ειδική δράση’ ή ‘εκκένωση’ κ.ο.κ. Ενας λόγος για αυτή την πολύ σαφή πολιτική ήταν πως όταν μαθεύτηκε το πρόγραμμα εξόντωσης 70.000 τουλάχιστον ΑμΕΑ ‘Aktion T4‘, υπήρξαν αντιδράσεις και κατακραυγή, τόσο στο εξωτερικό όσο και στο εσωτερικό της χώρας, και η ηγεσία των Ναζί δεν ήθελε να επαναληφθούν αυτές και με την ‘Τελική Λύση‘. Λέξεις όπως ‘θάλαμος αερίων’ και ‘θάνατος μέσω δηλητηρίασης’ κ.λπ. ήταν απαγορευμένες και δεν έπρεπε επ’ ουδενί να χρησιμοποιηθούν. Ωστόσο, υπήρξαν κάποιες σπάνιες εξαιρέσεις σε αυτή την τακτική, κυρίως διότι στην κατασκευή και στην τροφοδοσία των θαλάμων αερίων εμπλέκονταν πολλοί φορείς και άνθρωποι. Ετσι, σε μια επιστολή 29/01/1943, από τον λοχαγό του αρχιτεκτονικού γραφείου των SS Karl Bischoff προς τον συνταγματάρχη των SS Hans Kammler, σχετική με την πρόοδο που είχε σημειωθεί στις εργασίες στο Krematorium II, υπάρχει η λέξη ‘Vergasungskeller‘, η οποία περιγράφει ακριβώς το ‘κελάρι αερίου’, ‘gassing cellar’, δηλαδή έναν ανθρωποκτόνο θάλαμο αερίων. Αυτό ήταν ένα μικρό λάθος που όχι μόνο αποδεικνύει ότι υπήρχε θάλαμος αερίων στο Krema ΙΙ, αλλά ότι ο λοχαγός αρχιτέκτονας Bischoff ήξερε ακριβώς για ποια δουλειά ήταν αυτή η κατασκευή.
Οι Ναζί, λοιπόν, ήταν οι πρώτοι αρνητές του Ολοκαυτώματος. Επειδή αρνήθηκαν ακόμη και στους εαυτούς τους ότι η βιομηχανική εξόντωση εκατομμυρίων θυμάτων ήταν μια πραγματικότητα και συνέβαινε. Ο αρνητισμός εμφανίστηκε ακριβώς την επόμενη μέρα από την λήξη του Β’ΠΠ. Για την πορεία του Bewegung στην Ευρώπη μέχρι τη δίκη Irving-Lipstadt, δεν χρειάζεται να επεκταθούμε ιδιαιτέρως. Τα γεγονότα έχουν καταγραφεί αρκετά ικανοποιητικά από τον Ιό:
«Η άρνηση του Ολοκαυτώματος ως στράτευση σε έναν απροκάλυπτο αντισημιτισμό συνδέεται ιστορικά με τη φιλοναζιστική ακροδεξιά. Στην πορεία ωστόσο της συγκρότησης αυτού του ρεύματος υπήρξαν ορισμένες περιπτώσεις ατόμων αριστερής προέλευσης που υιοθέτησαν τις απόψεις των αρνητιστών ισχυριζόμενοι ότι η αμφισβήτηση του Ολοκαυτώματος δεν συνεπάγεται αυτόματα την πολιτική τους μετατόπιση. Στην πραγματικότητα όμως, όλοι οι ‘αριστεροί’ αρνητιστές σχετίστηκαν στενά με τις νεοναζιστικές ομάδες και τις εκδόσεις τους, ενώ χρησιμοποίησαν στο έπακρο τις διεθνείς τους διασυνδέσεις.
Ο αρνητισμός εμφανίστηκε την επαύριο της λήξης του Β’ Παγκόσμιου Πολέμου και στηρίχθηκε εξαρχής σε ένα αναπόδεικτο αξίωμα: ο εθνικοσοσιαλισμός ουδέποτε επιδίωξε τη συστηματική εξόντωση των Εβραίων, ενώ το Ολοκαύτωμα συνιστά μια γιγαντιαία πολιτικό-οικονομική παραχάραξη της ιστορίας καθοδηγούμενη από το κράτος του Ισραήλ. Στη Γαλλία, οι απόψεις αυτές διατυπώθηκαν για πρώτη φορά προς το τέλος της δεκαετίας του ’40 από τον φιλοναζιστή Μορίς Μπαρντές, ο οποίος υποστήριξε ότι οι νικητές επιβάλλουν τη δική τους εκδοχή για τα γεγονότα και ότι το μοναδικό σφάλμα της Γερμανίας υπήρξε ότι έχασε τον πόλεμο. Περιθωριακές σε μια κοινωνία που διατηρούσε ακόμη έντονα τα αντιφασιστικά ανακλαστικά της, οι θέσεις αυτές θα αποκτούσαν στη Γαλλία μεγαλύτερο ακροατήριο κατά τη δεκαετία του ’50. Στη διαδικασία αυτή σημαντικός υπήρξε ο ρόλος του Πολ Ρασινιέ, παλιού στελέχους του Κομμουνιστικού Κόμματος και κρατούμενου των ναζιστικών στρατοπέδων. Ξεκινώντας από την ‘απομυθοποίηση’ της αλληλεγγύης μεταξύ των κρατουμένων στα στρατόπεδα συγκέντρωσης, ο Ρασινιέ προχώρησε στη σταδιακή αμφισβήτηση των δεδομένων του Ολοκαυτώματος: οι θάλαμοι αερίων ήταν λιγότεροι από ό,τι πιστεύεται, τα θύματα της γενοκτονίας δεν έφθασαν ποτέ τα έξι εκατομμύρια, ο πόλεμος υπήρξε αποτέλεσμα συνωμοσίας εμπόρων όπλων και σκοτεινών ομάδων αποτελούμενων από μασόνους και Εβραίους. Σύντομα, ο ‘αριστερός’ Ρασινιέ θα συνδεόταν στενά με τους γαλλικούς και γερμανικούς νεοναζιστικούς κύκλους και τα έντυπά τους. Από το 1955 μάλιστα επέλεξε ως εκδότη του τον Μορίς Μπαρντές, τον άνθρωπο που το 1967 θα εκφωνούσε και τον επικήδειό του.
Η επόμενη φουρνιά αρνητιστών (ο Ελβετός Ζ. Αμοντρίζ, ο Γάλλος Ροκ, κ.ά.) ήταν άτομα συνδεδεμένα εξαρχής με τον ευρωπαϊκό νεοναζισμό. Να ξεχωρίσουμε τον Γερμανό Τις Κριστόφερσεν, έναν παλιό στρατιώτη των Ες-Ες που υπηρέτησε στο Αουσβιτς και μετά τον πόλεμο εμφανίστηκε ως δημοσιογράφος: Το βιβλίο του ‘Το ψέμα του Αουσβιτς’ κυκλοφόρησε το 1973, μεταφράστηκε σε πολλές γλώσσες και πούλησε ένα με δύο εκατομμύρια αντίτυπα, αποτελώντας την κύρια ‘πηγή’ των μεταγενέστερων αρνητιστών. Λίγο αργότερα θα εμφανιζόταν ο Γάλλος Φορισόν, ειδικός σε θέματα λογοτεχνίας, ο οποίος ομολόγησε κάποτε ότι άρχισε να ασχολείται με τους θαλάμους αερίων μόλις διάβασε το έργο του Ρασινιέ. ‘Αριστερός’ ή ‘απολιτικός’ -κατά δική του πάντοτε δήλωση-. ο Φορισόν έμελλε σύντομα να αποκτήσει φήμη ‘εμπειρογνώμονα’ και να αποδεχθεί πάμπολλες προσκλήσεις από ακροδεξιά και νεοναζιστικά κόμματα της Γερμανίας, της Ελβετίας και της Σουηδίας.
Αντίστοιχες υπήρξαν οι εκλεκτικές πολιτικές συγγένειες και των λοιπών αρνητιστών που εμφανίστηκαν προς το τέλος της δεκαετίας του ’70: του Αμερικανού Αρθουρ Μπουτς, καθηγητή πληροφορικής, το βιβλίο του οποίου (‘Η απάτη του 20ού αιώνα’, 1976) εκδόθηκε στις ΗΠΑ και κυκλοφόρησε στη Βρετανία από τις εκδόσεις του ‘Εθνικού Μετώπου’ του Γερμανού Βίλχελμ Στέγκλιχ (‘Ο μύθος του Αουσβιτς’, 1979) που συνδέεται άμεσα με τη μεταπολεμική γερμανική ακροδεξιά του Αυστραλού Τζον Μπένετ που ξεκίνησε από το Συμβούλιο Κοινωνικών Δικαιωμάτων της χώρας του για να καταλήξει σύμμαχος της αυστραλιανής ακροδεξιάς του Βρετανού Ρίτσαρντ Χάργουντ, συγγραφέα της μπροσούρας ‘Πέθαναν πράγματι έξι εκατομμύρια;’ (1974), ο οποίος αργότερα ανέλαβε τη διεύθυνση του περιοδικού του ‘Εθνικού Μετώπου’ του γερμανικής καταγωγής Ερνστ Τσίντελ που εγκαταστάθηκε στον Καναδά, όπου συνεργάστηκε με αντισημιτικά έντυπα και υπήρξε συνιδρυτής της ομάδας ‘Λευκή Δύναμη’. Ο Φορισόν και ο πρώην Ες-Ες Κριστόφερσεν υπήρξαν οι βασικοί μάρτυρες που κάλεσε να τον υπερασπιστούν, όταν κατηγορήθηκε από μια παλιά κρατούμενη ότι ‘διαδίδει ψευδείς πληροφορίες που διαστρεβλώνουν τα ιστορικά γεγονότα’. Εκτός των λοιπών σχετικών δραστηριοτήτων του, ο Τσίντελ είναι και χρηματοδότης των γερμανικών νεοναζιστικών ομάδων.
Η πιο πρόσφατη (αλλά ολιγάριθμη) γενιά αρνητιστών στη Γαλλία και την Ιταλία προέρχεται από τα κινήματα του ’68. Ο Πιερ Γκιγιόμ είναι ο χαρακτηριστικότερος ίσως εκπρόσωπος αυτής της τάσης: γνώρισε από νωρίς τα γραπτά του Ρασινιέ κι αργότερα επηρεάστηκε ιδιαίτερα από το έργο του Φορισόν. Στην ίδια ομάδα μπορεί να ενταχθεί και ο Σερζ Τιόν, καθώς και ο Αλέν Γκιγιονέ. Ο Γκιγιονέ αυτοχαρακτηρίζεται ακροαριστερός αλλά είναι ένας φανατικός αντισημίτης και υπήρξε ο μοναδικός έως σήμερα Γάλλος που καταδικάστηκε για τα κείμενά του σε μη εξαγοράσιμη ποινή φυλάκισης. Στο κλίμα αυτό, η έκδοση του βιβλίου του Ροζέ Γκαροντί από τον οίκο ‘La vieille Taupe’ δεν αποτέλεσε έκπληξη: πρώην ακροαριστερές, οι εκδόσεις αυτές είναι από καιρό βήμα νεοναζιστικών και ρατσιστικών απόψεων».
Αξίζει, όμως, να ρίξουμε μια ματια στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού. Εκεί, λοιπόν, το 1955 ένας ακροδεξιός ρατσιστής, ο Willis Carto ίδρυσε μια σημαντική φασιστική οργάνωση, με το όνομα ‘Liberty Lobby‘. Από την πρώτη στιγμή, και μέχρι την πτώχευσή της το 2001 όταν συγκρούστηκε με το ψευδοακαδημαϊκό Institute of Historical Review του αρνητή Mark Weber που είδαμε προηγουμένως, η Liberty Lobby τασσόταν υπέρ ενός ‘φυλετικά αγνού’ αμερικανικού κράτους, και, ασφαλώς, κατηγορούσε τους Εβραίους για όλα τα προβλήματα που αντιμετώπιζαν οι ΗΠΑ και ο κόσμος ολόκληρος. Ο Carto είχε σχέσεις και βρισκόταν πίσω από σχεδόν όλα τα ακροδεξιά σημαντικά μορφώματα των ΗΠΑ, συμπεριλβανομένου και της National Alliance του William Pierce, ο οποίος ήταν καλεσμένος της ναζιστικής συμμορίας Χρυσή Αυγή το 2000, βλ. σχετικά «Ο ακροδεξιός δολοφόνος της Αγγλίδας βουλευτίνας Jo Cox, οι σχέσεις του με την National Alliance του William Pierce κι ένα μυστικό ‘πανευρωπαϊκό συνέδριο’ της Χρυσής Αυγής το 1998»
Η Liberty Lobby άρχισε να δημοσιεύει συστηματικά υλικό άρνησης του Ολοκαυτώματος από το 1969. Ο Carto το 1975 προχώρησε στην έκδοση του ‘Spotlight‘, ένα σκληρό αντισημιτικό ρατσιστικό έντυπο, διοργάνωσε το πρώτο ψευδοακαδημαϊκό ‘συνέδριο’ αρνητών, και αργότερα συνεργάστηκε με το Institute of Historical Review, δημοσιεύοντας θεωρίας συνωμοσίας και ‘ρεβιζιονιστικό’ υλικό, έχοντας πάντα στο στόχαστρο ‘τους Σιωνιστές’. Το 1993 ήρθαν σε ρήξη με τους επικεφαλής του Ινστιτούτου διότι ο Carto, σύμφωνα με την ετυμηγορία της δίκης που έχασε οκτώ χρόνια αργότερα, έκλεβε εν ψυχρώ από τους λογαριασμούς του IHR και επιδιδόταν σε μια σειρά από άλλες απάτες. Οταν το IHR έτρεξε την διαβόητη καμπάνια του ‘Προσφέρουμε 50.000$ σε όποιον μας φέρει αποδείξεις ότι έστω και ένας άνθρωπος δολοφονήθηκε σε θάλαμο αερίων από τους Ναζί‘, και ο επιζών Mel Mermelstein τους πήγε στα δικαστήρια (και δικαιώθηκε) επειδή αθέτησαν τον λόγο τους, ο Carto μέσω του ραδιοφωνικού σταθμού ‘Radio Free America’ που είχε ιδρύσει στο μεταξύ, βλέποντας ότι η δίκη εξελισσόταν σε Βατερλό, αποφάσισε να προωθήσει μια πιο σκληρή αντισημιτική ατζέντα, και σαν πρώτο βήμα προχώρησε στο να αναλάβει πραξικοπηματικά την διεύθυνση του ψευτοεπιστημονικού περιοδικού του IHR ‘Journal of Historical Review’. Λόγω πολλών άλλων οικονομικών διαφορών με το IHR, της τάξης των δεκάδων εκατομμυρίων δολαρίων, οι πρώην φίλοι και συνεργάτες κατέληξαν στα δικαστήρια, ο Carto έχασε, και για να αποφύγει όλες τις δυσάρεστες επιπτώσεις, κήρυξε πτώχευση σε όλους τους οργανισμούς του. Πρόλαβε όμως να μετονομάσει το ‘Spotlight’ σε ‘American Free Press‘, ένα έντυπο που κυκλοφορεί ακόμα, εκδίδει και ‘βιβλία’ συνωμοσιολογικού και συναφούς περιεχομένου, στην ίδια σκληρή ρατσιστική, αντισημιτική και φασιστική γραμμή, και έχει καταχωρηθεί σαν ‘Hate group’ από το SPLC, ενώ βρίσκεται και στο ραντάρ της ADL
Ο Andrew Anglin με μπλουζάκι της ΧΑ, καλεσμένος στις κιτς γιορτές τους στις Θερμοπύλες, τον Ιούλιο του 2013. Λογικά, μετά ο Μάστορας θα τον πήγε βόλτα, για να πουν μαζί, όπως συνηθίζουν: «Η συναγωγή θα γίνει ένα ωραίο δημόσιο αποχωρητήριο»
«Θέλω να μου προσκομίσετε τα ονόματα των Καθολικών ή των Εβραίων που έπεσαν στο έπος της Αλβανίας. Είναι θέμα αίματος και θυσίας. Εμείς θα σκοτωνόμαστε και οι άλλοι θα απολαμβάνουν τις ελευθερίες; Να πάνε εκεί που είναι η πατρίδα τους» είχε δηλώσει ο Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης (τότε Αλεξανδρουπόλεως) Ανθιμος Ρούσσας, σύμφωνα με την εφημερίδα Αυγή, 27/08/2000.
Αργότερα, μίλησε για ‘αδιάψευστα αρχεία‘, σε σχέση με το θέμα της διαρπαγής των εβραϊκών περιουσιών από την χριστιανική πλειοψηφία της πόλης («Ούτε ποτέ επί τόσα χρόνια, από την περίοδο του πολέμου και μετά, διετυπώθη ποτέ κατηγορία για την αρπαγή περιουσιών από Ελληνες χριστιανούς εις βάρος Ελλήνων Εβραίων. Η απηκριβωμένη ιστορική αλήθεια είναι αυτή για τους Εβραίους της Θεσσαλονίκης και επ’ αυτού τα αρχεία στην Ιερά Μητρόπολή μας είναι αδιάψευστα»), βλ. Καθημερινή, 26/08/2008.
Θα έφτανε ίσως να έριχνε μια ματιά στους καταλόγους Ελλήνων Εβραίων στρατιωτών και στις θυσίες τους (220 νεκροί και 3.743 τραυματίες, μεταξύ τους 186 ανάπηροι πολέμου) που υπάρχουν -αν και ημιτελείς- από πολύ παλιά, λ.χ. εδώ από περιοδικό Χρονικά του 1993.
Εβραίοι αξιωματικοί και οπλίτες που φονεύθησαν ή εξαφανίστηκαν κατά τπν ελληνοϊταλικό και ελληνογερμανικό πόλεμο 1940-1941, Περιοδικό ‘Χρονικά’, τχ #128, Νοέμβριος 1993, σσ 9-13.
17 Αυγούστου 1944. Το μπλόκο της Κοκκινιάς. Από τις τέσσερις οργανώσεις του ΕΑΜ στον Πειραιά, το ΕΑΜ Κοκκινιάς ήταν η πιο δυνατή και η πιο μαζική. Εξι μήνες προσπαθούσαν Γερμανοί και ταγμασφαλήτες να πατήσουν πόδι, από το πρώτο μπλόκο, τον Μάρτιο της ίδιας χρονιάς, το προσπαθούσαν, όμως ο οργανωμένος λαός με τα φρουραρχεία του ΕΛΑΣ τους απωθούσαν συνεχώς. Ετσι, χρειάστηκε μεγάλη προετοιμασία από τους Ναζί και τους συνεργάτες τους, και συγκέντρωση μεγάλης δύναμης πυρός εκείνη τη μέρα του Αυγούστου για να καταφέρουν οι υποτακτικοί του Walter Schimana (Βάλτερ Σιμάνα) να πατήσουν πόδι στην Κοκκινιά.
# Αυτή η φωτογραφία δείχνει μια μονάδα των Ταγμάτων Ασφαλείας Αθηνών με τους διοικητές τους Ιωάννη Πλυτζανόπουλο και Γ. Σγούρο:
1944: Γερμανοτσολιάδες, Ιωάννης Πλυτζανόπουλος, Γ. Σγούρος και πιθανόν Θ. Σγούρος (Μπέμπης) πιθανόν πριν το μπλόκο στην Κοκκινιά.
Διόλου απίθανο να εικονίζονται οι συγκεκριμένοι άνδρες του Βάλτερ Σιμάνα που αιμοτοκύλισαν τη συνοικία εκείνη τη μέρα του Αυγούστου του 1944. Αντιμετώπισαν αντίσταση, όμως.
# Ενα από τα φρουραρχεία του ΕΛΑΣ στις 17 Αυγούστου 1944. Μια ταράτσα στην οδό Κυδωνιών (σημερινή Πέτρου Ράλλη). ΕΛΑΣίτες που αμύνονται στήνουν μυδράλλιο.
Φωτογραφία ντοκουμέντο: Μια ταράτσα στην οδό Κυδωνιών (σημερινή Πέτρου Ράλλη). ΕΛΑΣίτες στήνουν μυδράλλιο έτοιμοι να αμυνθούν.
Καταθέτουμε την υπόθεση αυτή, με όσο στοιχεία μπορέσαμε να βρούμε, και με την προοπτική κάποιος άλλος να γνωρίζει ή να θελήσει να ψάξει για περισσότερα:
Ιστορίες επιβίωσης από το Ολοκαύτωμα:
Τρεις Εβραίοι αντιστασιακοί στο αεροδρόμιο Τατοΐου:
Κάρολος Μορντόχ, Νικ Μενασέ, Σαμ Πεσάχ
Στα μέσα του 1942, συνελήφθησαν για κάποιο σαμποτάζ είκοσι Πειραιώτες. Ανάμεσά τους και ο δικηγόρος Κώστας Αθανασιάδης, προπολεμικά ειδικευμένος στα εργατικά ζητήματα και στέλεχος της Αντίστασης. Η Ασφάλεια παρέδωσε τους αγωνιστές στους Γερμανούς, οι οποίοι τους έκλεισαν στις Φυλακές Αβέρωφ. Από εκεί, μαζί με άλλους 37 τους έστειλαν στις Φυλακές Αίγινας το 1943. Από εκεί είναι και η φωτογραφία, στην οποία όλα τα ονόματα όλων των εικονιζόμενων είναι γνωστά και έχουν δημοσιευθεί στο βιβλίο του Σίμου Μιχαηλίδη ‘Το ΕΑΜ Πειραιά’, αυτοέκδοση, Πειραιάς, 1987.
Στη φωτογραφία των 57 κρατουμένων αντιστασιακών από τις φυλακές Αίγινας του 1943, διακρίνονται και τρεις Εβραίοι: Ο Κάρολος Μορντόχ (32 χρονών τότε), 6ος από αριστερά στην επάνω σειρά, Νικ Μενασέ (35 χρονών τότε), 2ος από δεξιά στην επάνω σειρά, και Σαμ Πεσάχ (40 χρονών τότε), 3ος από αριστερά στην δεύτερη καθιστή σειρά, με τον μπερέ
Ο Κώστας Τσινάρης, στέλεχος επίσης του ΕΑΜ Πειραιά, ανέφερε την περίπτωση των τριών αυτών Εβραίων που ήταν οργανωμένα μέλη της Αντίστασης στον συγγραφέα του βιβλίου: Κάρολος Μορντόχ, Νικ Μενασέ και Σαμ (Σάμης) Πεσάχ.
Κατόπιν τους μετέφεραν ξανά στις φυλακές Αβέρωφ. Ο συγγραφέας θυμάται πως μια μέρα ξαφνικά, τους κλείσανε στο κελί μελλοθανάτων για να τους εκτελέσουν (;) όπως συνήθως τα ξημερώματα,
«Ολη τη νύχτα μείναμε άγρυπνοι, περιμένοντας την εκτέλεσή τους. Κάποτε ξημέρωσε, για καλά, σημάδι πως δεν θα τους εκτελέσουν, τουλάχιστον για κείνην την μέρα. Οταν ειδωθήκανε με τους άλλους, όλοι διαπίστωσαν πως τα μαλλιά τους είχαν ασπρίσει απότομα».
Τελικά δεν τους εκτέλεσαν και τους έστειλαν στο στρατόπεδο Τατοΐου (Δεκελείας). Εμειναν εκεί γύρω στα δύο χρόνια και φαίνεται ότι απολύθηκαν όταν οι Γερμανοί διέλυσαν το στρατόπεδο στις 16 Σεπτέμβρη 1944.
Ο τρόπος με τον οποίο γλίτωσαν την αποστολή στην Πολωνία και το Ολοκαύτωμα δεν είναι πλήρως διευκρινισμένος. Φαίνεται ότι σημαντικό ρόλο έπαιξε η μεταφορά τους (προτού αρχίσουν οι διώξεις των Εβραίων στην Αθήνα) στο στρατόπεδο Τατοΐου και κατόπιν, μια σειρά ευνοϊκών συμπτώσεων. Το στρατόπεδο Τατοΐου φτιάχτηκε πριν από το Χαϊδάρι. Χρησιμοποιήθηκε λιγότερο ως χώρος ανάκρισης και μεμονωμένων εκτελέσεων από τους Γερμανούς κατακτητές και περισσότερο για να στεγάζει τους κρατούμενους-εργάτες του διπλανού αεροδρομίου Τατοΐου, που ήταν χωρισμένοι σε συνεργεία.
Στο αεροδρόμιο υπήρχαν και γερμανικές και ιταλικές μονάδες αεροπορίας. Οι έγκλειστοι χρησιμοποιούνταν σε διάφορες σκληρές εργασίες και φαίνεται πως οι Γερμανοί υπολόγιζαν στην πείρα τους κι έτσι οι συνθήκες δεν ήταν τόσο απάνθρωπες όσο σε άλλα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Οι διοικητές ήταν σχετικά ελαστικοί. Οι περίπου 300 κρατούμενοι-εργάτες έμεναν ανά σαράντα σε οχτώ παράγκες. Πολλοί, όπως και ο αφηγητής Κώστας Τσινάρης, έμειναν πάνω από δύο χρόνια εκεί. Τον τελευταίο χρόνο της Κατοχής, η διοίκηση αποτελούνταν από αξιωματικούς-απομεινάρια του ανατολικού μετώπου, και ο τελευταίος διοικητής (όταν είχαν αρχίσει οι διώξεις των Εβραίων και στην Αθήνα) ήταν ένας αδιάφορος Αυστριακός, που τους φέρθηκε αρκετά ανθρώπινα. Αφού λοιπόν, σε μια αεροπορική μονάδα υπάρχει ένα μόνο δόγμα, το δόγμα ‘κάνω οτιδήποτε γιια να πετάνε τα αεροπλάνα’, φαίνεται ότι η διοίκηση του στρατοπέδου χρειάζονταν τους συγκεκριμένους κρατούμενους-εργάτες και την πείρα τους στις σχετικές εργασίες, συνεπώς δεν τους πείραζαν -αλλά και δεν τους άλλαζαν, με αποτέλεσμα οι τρεις Εβραίοι αντιστασιακοί να ‘ξεχαστούν’, ίσως, και να επιβιώσουν.
Ο επιλοχίας του 422 Τάγματος Πεζικού του στρατού των ΗΠΑ Roddie Edmonds, από το Νόξβιλ της πολιτείας Τενεσί, συμμετείχε στην απόβαση των συμμαχικών δυνάμεων στην Ευρώπη το 1944. Μαζί με πολλούς στρατιώτες του πιάστηκε αιχμάλωτος από τους Γερμανούς μετά τη Μάχη των Αρδεννών. Τον Ιανουάριο του 1945, βρισκόταν στο στρατόπεδο αιχμαλώτων ‘Stalag ΙΧΑ’, στην περιοχή Ziegenhain της Γερμανίας.
Ο Επιλοχίας (Master Sergeant) Roddie Edmonds το 1945.
Η Βέρμαχτ είχε μια πολύ αυστηρή αντιεβραϊκή πολιτική, σε σχέση με τους αιχμάλωτους πολέμου. Δεν ήθελαν να βρίσκονται ανάμεσα στο γενικό πληθυσμό, κι έτσι ξεχώριζαν τους Εβραίους αιχμάλωτους, οι οποίοι στέλνονταν στη συνέχεια για να δολοφονηθούν ή για βαρειές εργασίες σε στρατόπεδα εξόντωσης. Μια μέρα του Ιανουαρίου του 1945, οι Γερμανοί ανήγγειλαν ότι όλοι οι Εβραίοι αιχμάλωτοι πολέμου στο Stalag ΙΧΑ θα έπρεπε να παρουσιαστούν στην επόμενη αναφορά.
Ο Edmonds ήταν ο πιο υψηλόβαθμος αξιωματικός, και διέταξε τους στρατιώτες του, Εβραίους και μη Εβραίους, μόλις τον δουν να κάνει ένα βήμα μπροστά στην αναφορά, να κάνουν κι εκείνοι το ίδιο. Πράγματι, όταν ο διοικητής του Stalag Γερμανός αξιωματικός Ταγματάρχης Siegmann διέταξε να βγουν μπροστά μόνο οι Εβραίοι, είδε ότι όλοι οι αιχμάλωτοι τρόφιμοι του στρατοπέδου έκαναν ένα βήμα μπροστά του και στάθηκαν στην ίδια γραμμή. Τότε είπε: «Δεν μπορεί να είναι όλοι οι Εβραίοι». Σε αυτό ο Edmonds απάντησε: «Εδώ είμαστε όλοι Εβραίοι». Ο Siegmann οργίστηκε κι άρχισε να φωνάζει, ωστόσο ο Edmonds δεν κουνήθηκε απ’ τη θέση του, επαναλαμβάνοντας το όνομα, το βαθμό και τον αριθμό μητρώου του. Οταν ο Γερμανός έβγαλε το πιστόλι του και απείλησε να τον πυροβολήσει, απάντησε: «Σύμφωνα με τις διεθνείς συνθήκες, είμαστε υποχρεωμένοι να δώσουμε μόνο το όνομά μας, το βαθμό και τον αριθμό μητρώου μας. Αν με σκοτώσεις, θα πρέπει να σκοτώσεις και όλους τους στρατιώτες μου μαζί, και μετά τον πόλεμο, θα δικαστείς για εγκλήματα πολέμου. Γνωρίζουμε ποιος είσαι».
Ο Siegmann τελικά εγκατέλειψε την προσπάθεια εξοργισμένος, κι έτσι οι Εβραίοι αιχμάλωτοι πολέμου σώθηκαν από βέβαιο θάνατο.
Οι δωσίλογοι δημοσιογράφοι της Θεσσαλονίκης
1942: «Αρκετά εβραϊκά όντα έμειναν στον τόπο»
1943: «Αι ελληνικαί γεννεαί θα εορτάσουν όταν αποκαθαρθή η γάγγραινα με τους κίτρινους αστέρας»
(Από το Ολοκαύτωμα των Εβραίων της Ελλάδας, το ‘Μαύρο Σάββατο’ της 11ης Ιουλίου 1942)
Η Απογευματινή (της Θεσσαλονίκης), εφημερίδα που στήριζε προπολεμικά το Λαϊκό Κόμμα, ήταν η μοναδική προπολεμική εφημερίδα που κυκλοφορούσε στη διάρκεια της Κατοχής, μαζί με τη Νέα Ευρώπη, η οποία στήθηκε ταυτόχρονα με την είσοδο των Γερμανών στην πόλη. Κυκλοφόρησαν ανελλιπώς επί 3,5 χρόνια, με το τελευταίο τους φύλλο να εκδίδεται στις 29 Οκτωβρίου του 1944. Το τελευταίο διάστημα της Κατοχής συγχωνεύτηκαν και κυκλοφορούσε ένα κοινό φύλλο, με πολύ παράξενο -τετράγωνο- σχήμα, λόγω έλλειψης χάρτου, προφανώς. Στις δυο εφημερίδες έγραφαν, εκτός από τους στρατευμένους στη ναζιστική υπόθεση δημοσιογράφοι, και γνωστοί ένοπλοι δωσίλογοι όπως ο Συνταγματάρχης Γεώργιος Πούλος και ο Κύρος Γραμματικόπουλος.
Συνεκδότης της Απογευματινής ήταν από το 1933 ο Αλέκος Ωρολογάς, μαζί με το Δημήτριο Τσούρκα. Μαζί με τον αδερφό του Πέτρο Ωρολογά (με τα ψευδώνυμα «Βραδυνός» και «Τριάστερος»), τον Μιχάλη Παπαστρατηγάκη, τον Νίκο Φαρδή της «Μακεδονίας» που είχε παίξει σημαντικό ρόλο στα γεγονότα του εμπρησμού του εβραϊκού συνοικισμού Κάμπελ το 1931 από την οργάνωση ΕΕΕ, τον Νίκο Καμμώνα, τον Ευρυπίδη Χειμωνίδη, τον Ξενοφώντα Φον Γιοσμά κ.ά. ήταν ανάμεσα στους 17 δημοσιογράφους που δικάστηκαν για δωσιλογικές πράξεις το 1945. Ολοι οι παραπάνω ήταν αρθρογράφοι και στις δύο εφημερίδες, όπως επίσης και στο βραχύβιο έντυπο «Νέοι Καιροί», ιδιοκτησία του Πέτρου Ωρολογά με διευθυντή τον Γρηγόρη Γραμματικόπουλο, που κυκλοφόρησε από τον Αύγουστο του 1942 μέχρι τον Μάρτιο του 1943.
Εχοντας την πλήρη συμπαράσταση των γερμανικών αρχών, που μέχρι και κοινές ελληνογερμανικές εταιρείες χάρτου είχαν συστήσει με τους υποτακτικούς τους δωσίλογους (όταν δεν έβαζαν από κοινού χέρι στις αντίστοιχες εβραϊκές επιχειρήσεις, όπως του Σολομών Κοέν που τον έκλεισαν οικογενειακώς στο στρατόπεδο Παύλου Μελά και μετά του απέσπασαν και σεβαστό αριθμό λιρών, για να μην τον ελευθερώσουν παρά μόνο όταν υπέγραψε ότι παραχωρεί τις αποθήκες και τα εργοστάσιά του στον Φαρδή), έτσι ώστε οι τελευταίοι να πλουτίζουν ευκολότερα, οι τρεις αυτές εφημερίδες έπαιξαν ένα σημαντικό ρόλο στη διάχυση της γερμανικής προπαγάνδας και στην εφαρμογή της «τελικής λύσης» στην Ελλάδα, τελειοποιώντας σε ελληνική μετάφραση την ναζιστική αντισημιτική παραφιλολογία, αλλά, επίσης, πρόσφεραν μεγάλες ευκαιρίες πλουτισμού σε εκδότες και δημοσιογράφους, όπως και σημαντικά απτά υλικά κέρδη και περίοπτες θέσεις για τους συνεργάτες τους στους καταλόγους των «μεσεγγυούχων» των εβραϊκών περιουσιών της Υπηρεσίας Διαχείρισης Ισραηλιτικών Περιουσιών (ΥΔΙΠ).
Η Νέα Ευρώπη στις 11 Απριλίου 1941 ανακοινώνει το κλείσιμο όλων των εφημερίδων, μεταξύ αυτών και των τριών εβραϊκών, της L’ Independant και Progres που κυκλοφορούσαν στη γαλλική και της El Messagero που κυκλοφορούσε στην ισπανοεβραϊκή. Την Κυριακή 20 Απριλίου, ημέρα των γενεθλίων του Χϊτλερ, και ενώ ήδη η ηγεσία της Κοινότητας -εκτός από τον αρχιραββίνο Κόρετς που έλειπε στην Αθήνα- έχει συλληφθεί από τις 15 Απριλίου, εμφανίζεται το πρώτο σκληρό αντισημιτικό άρθρο, στο οποίο κατηγορούνται οι Εβραίοι πως κατέστρεψαν τη φτωχή Γερμανία και δίνεται η υπόσχεση:
«[…] θα εξωσθούν από την κοινωνικήν και πολιτικήν ζωή οι εβραίοι. Και δεν θα υπάρχη πλέον πρόσφορον έδαφος δι’ αιματοχυσίας μεταξύ των λαών προς εξυπηρέτησιν πλουτοκρατικών συμφερόντων. Με τον θρίαμβο του Γερμανικού Στρατού, ο εβραϊκός δαίμων θα εξαφανισθή».
Την επομένη, εθελοντές με δική τους πρωτοβουλία αναλαμβάνουν να τοιχοκολλήσουν σε όλα τα εστιατόρια, καφενεία, ζαχαροπλαστεία και άλλα καταστήματα την δίγλωσση πινακίδα σύμφωνα με την οποία «οι Εβραίοι είναι ανεπιθύμητοι».
Αυτές οι πινακίδες εμφανίστηκαν σε εβραϊκά καταστήματα ήδη από τις 21 Απριλίου του 1941, μόλις 12 ημέρες μετά την κατάληψη της Θεσσαλονίκης απ’ τους Γερμανούς.
Τα Μητρώα Μελών σαν στοιχείο της δικογραφίας και η εμπειρία από άλλες χώρες
(Εκτός Νόμου και στέρηση πολιτικών δικαιωμάτων ΤΩΡΑ!)
«[...] τις αμέσως προσεχείς ημέρες θέτουμε σε δημόσιο διάλογο πρόταση νομοθετικής παρέμβασης με αντικείμενο τη διεύρυνση του άρθρου 187 του ποινικού κώδικα περί εγκληματικής οργάνωσης και του άρθρου 195 περί του τι συνιστά κατάρτιση ένοπλης ομάδας» [*]. Νίκος Δένδιας, Skai 18/09/2013
Οταν τα ξημερώματα της Τετάρτης 18ης Σεπτεμβρίου 2013 πληροφορηθήκαμε (από εδώ) τη δολοφονία του αντιφασίστα δημιουργού Παύλου Φύσσα (Killah P) από τη ναζιστική συμμορία, η πρώτη σκέψη που κάναμε ήταν πως η ημέρα που ξημέρωνε θα οριοθετούσε ένα σημείο καμπής και πλέον, καμία μέρα από εκείνη τη στιγμή και στο εξής δεν επρόκειτο να μοιάζει με καμία από όλες τις προηγούμενες μέρες. Για να το πούμε λίγο σχηματικά, κανείς, πλέον, δεν έχει την πολυτέλεια να μιλάει σε μέλλοντα χρόνο («όταν θα έρθουν») όταν θα θέλει ν’ αναφερθεί στην πασίγνωστη ρήση του Πάστορα Martin Niemoller, «όταν ήρθαν για […], δεν έκανα τίποτα, γιατί δεν ήμουν […]».
Είναι πλέον εδώ. Ηλθαν.
Ηλθαν, και η ατζέντα τους είναι πολύ συγκεκριμένη:
Η εξόντωση οποιουδήποτε δεν είναι σαν κι αυτούς. Η ναζιστική συμμορία μισεί τον ‘άλλο’, όχι για πράξεις, όχι για κάτι που έκανε και δεν της αρέσει, αλλά γι’ αυτό που είναι, γι’ αυτό που έτυχε να γεννηθεί. Και δεν τίθεται καν θέμα, αν ο ‘άλλος’ είναι διαφορετικός. Σημασία έχει ότι και μόνο που υπάρχει ο ‘υπάνθρωπος’, μολύνει τη ‘φυλή’. Και γι’ αυτό πρέπει να εξοντωθεί.
Κάποιο παρόμοιο χαρτί θα μπορούσε να είναι στοιχείο της δικογραφίας γιατί αν δεν κάνουμε κάτι, θ’ αρχίσουμε να τα βλέπουμε μες στα σπίτια μας και στα σχολεία που πηγαίνουν τα παιδιά μας.
Ομως, οι επιθέσεις και η βία δεν είναι ο τελικός σκοπός των ναζιστών. Ολοι καταλαβαίνουν, πλέον, ότι, ούτε για ‘Ελληνες εθνικιστές’ πρόκειται, ούτε για (απλούς) οπαδούς του εθνικοσοσιαλισμού ή για θεωρητικούς θιασώτες των ναζιστικών θεωριών περί ‘ανώτερης ράτσας’ [Σ.Σ.: Δεν χρησιμοποιούμε τις λέξεις ‘ιδεολογία’ και ‘ιδέες’ διότι δεν έχουν καμία σχέση με ιδέες -πρόκειται, απλά για τις πρακτικές του μίσους και του θανάτου]. Πρόκειται για ναζί εν ενεργεία, για ναζί στην πράξη, που υλοποιούν την δική τους εκδοχή του ‘Aufartung’ (περισσότερα εδώ)
Μιχάλης Νικολινάκος – Ο σεμνός ζεν πρεμιέ και αγωνιστής της Εθνικής Αντίστασης, από το μπλόκο της Κοκκινιάς, κρυμμένος σε ένα ξεροπήγαδο, στη μεγάλη οθόνη να παίζει τον ρόλο του εαυτού του
Ο Μιχάλης Νικολινάκος στις εκλογές του 1946, περιμένει να ψηφίσει
Επέτειος του Μπλόκου της Κοκκινιάς, και, οπωσδήποτε, όλοι/ες θα έχουμε διαβάσει τα σχετικά αφιερώματα στο διαδίκτυο (για ‘αφιερώματα στην τηλεόραση’, που λέγαμε άλλες χρονιές, φέτος δεν μπορούμε να μιλήσουμε δυστυχώς, με την ΕΡΤ κλειστή), μαζί με την προτροπή να δούμε την εξαιρετική ταινία ‘Το μπλόκο’ του Αδωνι Κύρου. Εμείς εδώ, προτιμήσαμε να εστιάσουμε σε κάποιες μάλλον άγνωστες πτυχές των γεγονότων, και -κυρίως- σε ένα πασίγνωστο πρόσωπο, αλλά με πολλές πλευρές της δράσης του εντελώς άγνωστες.
Κατοχικό αντιστασιακό σκίτσο. Πηγή Ριζοσπάστης
Ο Μιχάλης Νικολινάκος το 1944 ήταν μόλις 21 ετών, και ήταν ήδη ένας καταξιωμένος ζωγράφος, σκιτσογράφος, εικονογράφος βιβλίων και περιοδικών, δημιουργός εξωφύλλων, πορτρέτων και κάθε είδους εικαστικής δουλειάς. Με την κήρυξη του Ελληνοϊταλικού Πολέμου, θέλησε να καταταχτεί εθελοντής, κι επειδή η ηλικία του ήταν απαγορευτική για κάτι τέτοιο, τελικά βρέθηκε να πολεμάει την ιταλική βία με τον δικό του τρόπο, με την πένα του και τις γελοιογραφίες του στο σατιρικό φύλλο ‘Εξόρμησις’. Είχε παρατήσει την Ανωτάτη Εμπορική για την Αρχιτεκτονική, και ήταν βασικός συνεργάτης της ‘Φιλολογικής Πρωτοχρονιάς’, με ιδιαίτερο ταλέντο στις προσωπογραφίες και στις φυσιογνωμιστικές απεικονίσεις. Το ταλέντο αυτό, όμως, δεν το κρατούσε μόνο για τα νόμιμα έντυπα, αλλά το χρησιμοποιούσε και για τα παράνομα έντυπα της Αντίστασης.
Ηταν ημέρα Σάββατο και Εθνική Εορτή, 25η Μαρτίου. Μέσα σε λίγες ώρες, μια πανάρχαιη ιστορική κοινότητα εξοντώθηκε ολοκληρωτικά. Τα γεγονότα και το χρονικό μπορείτε να τα βρείτε σε βιβλία και στο διαδίκτυο. Εμείς θα προσθέσουμε δυο στοιχεία μόνο:
– Η σύλληψη και ακολούθως η αποστολή με τρένα των περίπου 1.960 Εβραίων των Ιωαννίνων δεν θα ήταν τόσο επιτυχής και τόσο γρήγορη, αν δεν υπήρχε η βοήθεια κάποιων ελληνικών υπηρεσιών προς τους Γερμανούς, όπως λ.χ. η Αστυνομία/Χωροφυλακή. Αναφέρεται σε πολλές πηγές, ακόμα και σε εκθέσεις των Ναζί, και γνωρίζουμε σήμερα πως πρόκειεται για γεγονός. Εγιναν συσκέψεις, ακόμη και λίγο πριν χαράξει εκείνη η ημέρα, για τον καταμερισμό ενστόλων στα σημεία του κυκλωτικού μπλόκου.
– Λίγη ώρα μόνο μετά που έφυγε και το τελευταίο φορτηγό, ήδη από το μεσημέρι της ίδιας μέρας, υπήρχαν αναφορές για πλιάτσικο στις περιουσίες των ΕΒραίων συμπατριωτών μας από τους Χριστιανούς της πόλης.
Εδώ μπορείτε να δείτε ολοκληρωμένη την σειρά των 19 φωτογραφιών από εκείνο το πρωινό στα Γιάννενα. Θα προτείναμε στον αναγνώστη να μην προσπεράσει στα γρήγορα τις εικόνες, αλλά να σταθεί για λίγα δευτερόλεπτα στα πρόσωπα των ανθρώπων. Πολύ λίγοι επέζησαν, γύρω στους 110 από τους συνολικά περίπου 1.960.
Το σλάιντ απαιτεί την χρήση JavaScript.
Θα αναρωτηθεί κανείς, για ποιο λόγο θα πρέπει σήμερα ν’ ασχολούμαστε με ιστορίες 70 χρόνων. Οπωσδήποτε, είναι η ώρα της πνευματικής αντεπίθεσης (κλικ εδώ), όμως θα πρέπει να προσέξουμε ένα λεπτό σημείο. Κοιτάξτε το μικρό κοριτσάκι που περιμένει να το ανεβάσουν στο φορτηγό, και κρατάει από το χέρι ένα ακόμη μικρότερο νήπιο, όταν γυρίζει το προσωπάκι του για να δει τον φακό της κάμερας και τον Γερμανό που φωτογραφίζει. Κάτα πάσα πιθανότητα, ήταν η τελευταία φωτογραφία της πολύ σύντομης ζωής του. Δεν είχε κάνει τίποτα. Οπως δεν είχε κάνει τίποτα, επίσης, και η κοπέλα που κλαίει και σπαράζει στη μέση του δρόμου (λέγεται ότι ίσως είναι η μόνη από την οικογένειά της που επέζησε, γύρισε στην Ελλάδα, εγκαταστάθηκε στην Αθήνα, παντρεύτηκε, έκανε οικογένεια και πέθανε πριν λίγα χρόνια).
[UPDATE Φεβρουάριος 2015]
Το 2010, η Marcia Haddad Ikonomopoulos (διευθύντρια του μουσείου Kehila Kedosha Janina Museum, που βρίσκεται στη Νέα Υόρκη) κατόρθωσε να βρει την ταυτότητα της κοπέλας. Ηταν η Fani Haim (Svolis), γεννημένη το 1925, δηλαδή 19 ετών στην φωτογραφία. Επέζησε από τα στρατόπεδα θανάτου, η μοναδική από την οικογένειά της, παντρεύτηκε Χριστιανό, κι ευτύχησε να γίνει γιαγιά προτού πεθάνει το 2008. Το σχετικό άρθρο της Haddad Ikonomopoulos με τίτλο ‘The Crying Woman‘, 2010, εδώ.]