Ντοκουμέντο – «Πράκτορες του ΚΚΕ» – Η απόρρητη έκθεση της ΚΥΠ για τις «σχολές κατασκόπων» του ΚΚΕ στο παραπέτασμα, με την υπογραφή του Γεωργίου Παπαδόπουλου, 1964

[Πρωθυστερόγραφο: Υπενθυμίζουμε την ‘Πολιτική Αναδημοσιεύσεων‘, την οποία, παρακαλούμε διαβάστε την, σε περίπτωση αντιγραφής του άρθρου –ευχαριστούμε. Φυσικά, αναδημοσιεύσεις και reblog, με αναφορά στην πηγή, είναι πάντα ευπρόσδεκτες].

‘Πράκτορες του ΚΚΕ’
Η απόρρητη έκθεση της ΚΥΠ για τις ‘σχολές κατασκόπων’ του ΚΚΕ στο παραπέτασμα, με την υπογραφή του Γεωργίου Παπαδόπουλου, 1964
Ντοκουμέντο

Ενα -πιστεύουμε- πολύ σημαντικό ιστορικό/πολιτικό ντοκουμέντο φέρνει στο φως το ιστολόγιο XYZ Contagion. Πρόκειται για την απόρρητη έκθεση (σημαντικό τμήμα) της Κεντρικής Υπηρεσίας Πληροφοριών (ΚΥΠ), Κλάδος Β’, με ημερομηνία 15/02/1964 (κυβέρνηση Ενωσης Κέντρου και Γεωργίου Παπανδρέου) με θέμα ‘Πράκτορες του ΚΚΕ‘ και με συνημμένο το απόρρητο έγγραφο με τίτλο ‘Δελτίον εκπαιδευθέντων Κ/Σ (κομμουνιστοσυμμοριτών) είς διαφόρους σχολάς του Παραπετάσματος προοριζομένων να εισέλθωσιν εις Ελλάδα‘.

Το εξώφυλλο του ‘συνημμένου βιβλίου’.

 

Για τις λεγόμενες ‘σχολές κατασκοπείας’ του ΚΚΕ στην ανατολική Ευρώπη, ο Νίκος Μαραντζίδης είχε γράψει το 2009 στο ‘Βήμα’ ένα άρθρο με τον χαρακτηριστικό τίτλο ‘Οι κόκκινοι κατάσκοποι‘. Είχε βρει κάποια στοιχεία για μία εκ των σχολών αυτών, αυτήν που λειτουργούσε στην Τσεχοσλοβακία. Στο συγκεκριμένο έγγραφο, όπως θα δείτε παρακάτω, αναφέρονται δώδεκα τέτοιες σχολές, σε Αλβανία, Πολωνία, Βουλγαρία, Ρωσία, Ουζμπεκιστάν, Ρουμανία, Ουγγαρία και Τσεχοσλοβακία.

Στην πρώτη σελίδα, το ‘απόρρητον και επείγον’ σήμα, η πρώτη έκπληξη (ή μήπως όχι και τόσο;;;): Το όνομα του Αντισυνταγματάρχη Πυροβολικού, ναι, του Γεωργίου Παπαδοπούλου:

Advertisement

«Δυο χιλιάδες αντάρτες πόλεων, εκπαιδευμένοι σε λιβυκά και τσεχοσλοβακικά έμπεδα, εισήλθαν προς στήριξη του Καραμανλή»

Τις πρώτες ώρες της Μεταπολίτευσης, το ενδεχόμενο στρατιωτικού πραξικοπήματος θεωρούνταν κάτι παραπάνω από σοβαρό και τα στελέχη της κυβέρνησης εθνικής ενότητας φρόντιζαν να παίρνουν στοιχειώδη μέτρα αυτοπροστασίας.

Διαβάζουμε στα απομνημονεύματα του Εθνάρχη Κωνσταντίνου Καραμανλή:

«Το πρωί της 11ης Αυγούστου (1974) επληροφορούμην ότι δυνάμεις ελεγχόμεναι από τον Ιωαννίδην επρόκειτο το βράδυ της ιδίας ημέρας να επιχειρήσουν πραξικόπημα (…). Είπον εις τους αρχηγούς των Επιτελείων ότι είναι ζήτημα αξιοπρεπείας και δι’ εμέ και δι’ αυτούς να εξουδετερώσουν εντός της ημέρας τα καρκινώματα αυτά ή άλλως να παραιτηθούν. Τους έταξα προθεσμίαν έως τας 2 μ.μ. διά να μου είπουν εάν αναλαμβάνουν ή όχι την ευθύνην αυτήν και τους εδήλωσα ότι εάν δεν συνεμορφώνοντο θα ήμην υποχρεωμένος ή να παραιτηθώ ή να καλέσω εντός της ημέρας τον λαόν εις την Πλατείαν Συντάγματος και να ζητήσω από αυτόν να κάμει αυτό που εκείνοι θα ηρνούντο ή δεν θα ηδύναντο να μου εξασφαλίσουν -δηλαδή να εξουδετερώσει τους συνωμοτούντας κατά της κυβερνήσεως και του λαού» («Αρχείο Καραμανλή«, εκδόσεις Ιδρυμα Κωνσταντίνος Καραμανλής, Εκδοτική Αθηνών, Αθήνα 1997τ. 8ος, σ. 68).

Πράγματι, με το φόβο της σύλληψης, ο Εθνάρχης συχνά δεν κοιμόταν στο ξενοδοχείο «Μεγάλη Βρετανία», φιλοξενούνταν σε οικίες φιλικών του προσώπων, ακόμη και σε πλοία!

Ομως, αυτό που προκαλεί έκπληξη είναι η εξής πληροφορία, από τις αναμνήσεις ενός αξιωματικού της ΥΠΕΑ (=Υπηρεσία Εθνικής Ασφαλείας):

Τελικά υπάρχουν δύο ταινίες για «την αλήθεια για τα παιδιά της Ελλάδας» στον Εμφύλιο!

Τελικά υπάρχουν δύο ταινίες με θέμα την έξοδο των παιδιών από την Ελλάδα, την περίοδο του Εμφυλίου Πολέμου.

Η πρώτη ταινία, από τον ΔΣΕ.

Η πρώτη, την οποία όλοι γνωρίζουν με τον τίτλο ‘Η αλήθεια για τα παιδιά της Ελλάδας‘ γυρίστηκε το 1948 από το Κινηματογραφικό Συνεργείο του ΔΣΕ ‘Η Ελεύθερη Ελλάδα’, με συντελεστές τον Μάνο Ζαχαρία στην σκηνοθεσία, τον Γιώργο Σεβαστίκογλου στο σενάριο και τον οπερατέρ Απόστολο Μουσούρη. Η ταινία γυρίστηκε στο Γράμμο-Βίτσι, στις περιοχές που είχε υπό τον έλεγχό του ο ΔΣΕ, και στις Λαϊκές Δημοκρατίες της Ουγγαρίας και της Τσεχοσλοβακίας.

Το μοντάζ και η επεξεργασία του ήχου έγιναν στην Πράγα, όπου πραγματοποιήθηκε και η πρώτη κλειστή προβολή της, το 1948, παρόντος και του Τσεχοσλοβάκου ντοκιμαντερίστα, Γιόρι Σίβενς. του Ολλανδού κομμουνιστή και σκηνοθέτη ντοκιμαντέρ Γιόρις Ίβενς (Joris Ivens, κανονικά προφέρεται Ίφενς). Στη συνέχεια κυκλοφόρησε και στις υπόλοιπες σοσιαλιστικές χώρες. Για τις ανάγκες της ταινίας, το συνεργείο ταξίδεψε στην Τσεχοσλοβακία και την Ουγγαρία για να αποτυπώσει τη ζωή των παιδιών στις νεαρές σοσιαλιστικές χώρες. Σύμφωνα με τον Μάνο Ζαχαρία, η πρώτη δημόσια προβολή της στην Ελλάδα έγινε αρχές του 1949 σε ένα χωριό στο Βίτσι και ίσως πραγματοποιήθηκαν και κάποιες προβολές της ακόμα στις ανταρτοκρατούμενες περιοχές. Οπως διηγείται ο ίδιος ο σκηνοθέτης, γυναίκες που έβλεπαν τα παιδιά τους στο πανί που χρησιμοποιούνταν ως οθόνη, ορμούσανε επάνω του για να τα αγκαλιάσουν!

Ο Μάνος Ζαχαρίας μιλάει για την ταινία, Τμήμα της παρέμβασης του σκηνοθέτη Μάνου Ζαχαρία, στο συνέδριο της ΕΔΙΑ, στο Νεστόριο, 21 Αυγούστου 2010.

Εκτοτε, τα «ίχνη» της ταινίας χάνονται, μαζί και πολλά μέτρα φιλμ από παρόμοιες λήψεις που πραγματοποίησε το συνεργείο του ΔΣΕ. Πολλές δεκαετίες αργότερα, θα ανακαλυφθεί εντελώς τυχαία μια κόπια της στη Γαλλία από τον σκηνοθέτη Ροβήρο Μανθούλη. Η ιστορία της κόπιας που έχουμε σήμερα έχει ως εξής:

Μετά την κατάρρευση του ανατολικού μπλοκ η ταινία εντοπίστηκε, σύμφωνα με κάποιες μαρτυρίες, από έναν Αμερικανό συλλέκτη σοσιαλιστικών memorabilia, ο οποίος, όπως ισχυρίζεται, την αγόρασε από την Ταινιοθήκη της Τσεχοσλοβακίας. Ο Αμερικανός ιδιώτης είχε στην κατοχή του και το αρνητικό της ταινίας, δηλαδή τη μήτρα της και από εκεί έφτιαχνε αντίτυπα τα οποία στη συνέχεια πουλούσε. Το γεγονός μαθεύτηκε από τον Ελληνα σκηνοθέτη Ροβήρο Μανθούλη, στο Παρίσι, ο οποίος ειδοποίησε τον Μάνο Ζαχαρία. Ο Μάνος Ζαχαρίας ήρθε σε επαφή με τον ιδιώτη, ο οποίος του είπε πως δε γνώριζε ποιοι ήταν οι συντελεστές της ταινίας, ζήτησε συγγνώμη και πρόσθεσε ότι την αγόρασε νόμιμα από την Ταινιοθήκη της Τσεχοσλοβακίας, όταν η τελευταία διαλύθηκε μετά την ανατροπή του σοσιαλισμού.  Ο ιδιώτης δε ζει πια, αλλά, σύμφωνα με τον Μάνο Ζαχαρία, το αρνητικό της ταινίας βρίσκεται σήμερα σε μια από τις ταινιοθήκες της Γαλλίας. Όλο το υπόλοιπο υλικό που γύρισε ο Ζαχαρίας με τον Σεβαστίκογλου και τον Μουσούρη, επί δύο χρόνια στο βουνό, έχει χαθεί -σύμφωνα πάντα με την μαρτυρία του Μάνου Ζαχαρία.

Το ΚΚΕ και ο ‘Ριζοσπάστης‘ πληροφορούνται την ύπαρξη της ταινίας, τουλάχιστον πριν τον Μάρτιο του 2001, όπως προκύπτει από αυτό εδώ το άρθρο του Ριζοσπάστη με τίτλο ‘Ο εμφύλιος με το φακό του ΔΣΕ!‘, στις 3 Μαρτίου του 2001, κλικ εδώ. Ο ‘Ριζοσπάστης’, αργότερα, δίνει δωρεάν ένα αντίγραφο της ταινίας, με τους ουγγρικούς υπότιτλους και με το σπικάζ, από τον ίδιο τον Μάνο Ζαχαρία, στα ελληνικά, στις 13 Φεβρουαρίου του  2005, κλικ εδώ.

Ομως, σύμφωνα με κάποιες μαρτυρίες από ανθρώπους που έχουν δει πρόσφατα την πρωτότυπη ταινία, ο ‘Ριζοσπάστης’ και το ψαλίδι της λογοκρισίας του έχουν επέμβει στο φιλμ, με αποτέλεσμα να λείπουν περίπου ένα με δύο λεπτά, τουλάχιστον. Κάποιοι κάνουν λόγο για κάποια πλάνα σχετικά με τον Μάρκο Βαφειάδη, που τα έφαγε τελικά το σκοτάδι της ωμής επέμβασης πάνω στο υλικό.

Αυτήν την κόπια, λοιπόν, με τους ουγγρικούς υπότιτλους, όπως ακριβώς δόθηκε από τον ‘Ριζοσπάστη’ διάρκειας 25.38, με το πρωτότυπο σπικάζ του Μάνου Ζαχαρία, μπορείτε να δείτε παρακάτω:

[Σημείωση: Οσοι/ες γνωρίζουν από torrents, μπορούν να κάνουν κλικ εδώ]

 

Η δεύτερη ταινία, από την Γιουγκοσλαβία.

Την ίδια ακριβώς χρονική περίοδο, τα κρατικά κινηματογραφικά συνεργεία της Γιουγκοσλαβίας με την υποστήριξη της εταιρείας ‘Avala Film‘, με έδρα το Βελιγράδι, υλοποιούν μια άλλη ταινία, σε σενάριο και σκηνοθεσία Radivoje Lola Djukic, με γυρίσματα εντός της Γιουγκοσλαβίας, και με τό ίδιο ακριβώς θέμα (ή έστω, ελαφρώς διαφορετικό -η διαφορά είναι στην εθνικότητα των παιδιών του ‘παιδοφυλάγματος‘ και στις χώρες που τα φιλοξένησαν).

Σύμφωνα με κάποιες πηγές ο τίτλος της ταινίας είναι ‘Τα παιδιά της Ελλάδας‘, σύμφωνα με κάποιες άλλες πηγές ο τίτλος είναι ‘Η έξοδος των προσφυγόπουλων παιδιών από την Αιγαιακή Μακεδονία‘.  Οι διαφορές στον τίτλο, και τα όσα αυτές νοηματοδοτούν είναι προφανείς. Το εκπληκτικό είναι ότι οι δύο ταινίες, που σύμφωνα με όλες τις πηγές γυρίστηκαν ανεξάρτητα η μία από την άλλη είναι όμοιες σε πολύ μεγάλο βαθμό. Ιδιο κόνσεπτ, ίδια αφήγηση, ίδιο στόρι, ίδια διάρθρωση, πανομοιότυπες σκηνές, ακόμη και κάποια σημεία της μουσικής (όπως π.χ. ο διασκευασμένος ‘Υμνος του ΕΛΑΣ’), όλα μοιάζουν σε υπερβολικό βαθμό.

Η ταινία αυτή είναι γυρισμένη εξ ολοκλήρου στη Γιουγκοσλαβία. Ολες οι σκηνές με τα χωριά που αντιμετωπίζουν τις συνέπειες από τις μάχες του Εμφυλίου στην Ελλάδα, είναι στημένες. Οι ηθοποιοί και λοιποί συμμετέχοντες είναι όλοι Γιουγκοσλάβοι, ενώ κάποιες σκηνές από καψίματα χωριών, κατστροφές κ.λπ. είναι καθαρό πως αποτελούν εμβόλιμα πλάνα από άλλες ταινίες.

Και οι δύο ταινίες βρίσκονταν επί 50+ χρόνια σε κάποιο σκοτεινό κρατικό αρχείο.

Ομως οι ομοιότητες δεν σταματούν εδώ. Η γιουγκοσλαβική ταινία αποσύρθηκε, μάλλον σιωπηλά, και προφανώς λόγω των συμφωνιών των κυβερνήσεων Ελλάδας και Γιουγκοσλαβίας να μην ανακινούν το ‘ανύπαρκτο μακεδονικό ζήτημα‘. Θα χρειαζόταν να περάσουν επίσης 50 και περισσότερα χρόνια, για να δει το φως των προβολέων και αυτή η δεύτερη ταινία, όπως και η πρώτη.

Ακριβώς όπως και η πρώτη ταινία του ΔΣΕ, αυτή η δεύτερη πραγματεύεται το ζήτημα των παιδιών που φυγαδεύτηκαν από τις εμπόλεμες ζώνες του ελληνικού Εμφυλίου πολέμου, το ‘παιδοφύλαγμα‘. Οι ειδυλλιακές συνθήκες των παιδιών στα ιδρύματα που φιλοξενούνται καταλαμβάνουν μεγάλο μέρος του φιλμ. Στο τέλος της ταινίας υπάρχουν κάποιες σκηνές, στις οποίες τα παιδιά, Ελληνόπουλα και Μακεδονόπουλα, σε μια γιορτή τους, φωνάζουν εν χορώ:

– Ζήτω ο Δημοκρατικός Στρατός και ο Στρατηγός Μάρκος (Βαφειάδης).

– Ζήτω ο αρχηγός του ελληνικού λαού σύντροφος Νίκος Ζαχαριάδης.

– Ζαχαριάδης!!! Μάρκος!!! Ζαχαριάδης!!! Μάρκος!!!

– Εξω οι Αγγλοαμερικάνοι ιμπεριαλιστές από την χώρα μας!

– Θα τους διώξομε! Θα τους διώξομε! Θα τους διώξομε!

Κατόπιν όλων αυτών, αλλά και από κάποιες βάσιμες μαρτυρίες, μπορούμε να υποθέσουμε, ότι μάλλον οι κομμένες, από το ΚΚΕ, σκηνές της πρώτης ταινίας αφορούσαν τον Μάρκο Βαφειάδη.

Η γιουγκοσλαβική ταινία, με σπικάζ σε σερβοκροατική γλώσσα, σε δύο μέρη: