Ποδοσφαιρικοί αγώνες «προς ενίσχυσιν και υπέρ των συμμοριοπλήκτων», Φθινόπωρο του 1949

[Πρωθυστερόγραφο: Υπενθυμίζουμε την ‘Πολιτική Αναδημοσιεύσεων‘, την οποία, παρακαλούμε διαβάστε την, σε περίπτωση αντιγραφής του άρθρου –ευχαριστούμε. Φυσικά, αναδημοσιεύσεις και reblog, με αναφορά στην πηγή, είναι πάντα ευπρόσδεκτες].

Πρώτα μια εξαιρετικά σημαντική στιγμή:

Η μοναδική φορά που οι ολυμπιακοί οπαδοί πανηγύρισαν έξαλλα ΤΗΝ ΗΤΤΑ τους. Επαιζε Ολυμπιακός-Μικτή Μακρονήσου και το νικητήριο γκολ της άτυπης dream-team εθνικής των αριστερών ποδοσφαιριστών το έβαλε ο κανονικά ‘δικός τους’ Πειραιώτης παίκτης ΠΟΥ ΔΕΝ ΥΠΟΓΡΑΨΕ δήλωση μετανοίας. Οι ολυμπιακοί οπαδοί πήγαν στο γήπεδο της Λεωφόρου με την κρυφή ελπίδα να δουν ή να μιλήσουν από μακριά με κάποιον δικό τους εξόριστο, και το αποτέλεσμα του αγώνα βρισκόταν σε δεύτερη μοίρα. Ωστόσο, όταν το 1-1 έγινε 2-1 υπέρ της Μακρονήσου με γκολ του δικού τους Πειραιώτη παίκτη, όλοι οι ολυμπιακοί πανηγύρισαν τρελά.
Την ήττα τους.

Αθλητική Ηχώ, 27/01/1949: Ο Ολυμπιακός υπέκυψε στη Μικτή Μακρονήσου 2-1

 

Η συνέχεια του ρεπορτάζ και η ‘κριτική του αγώνος’ στις μέσα σελίδες.

Ναι και η ‘κριτική του αγώνος’ από τις μέσα σελίδες.Δαρίβας, Γεωργάτος και ο θρυλικός Παπαντωνίου του ΠΑΟ που επίσης δεν υπόγραψε, αλλά όταν αρνήθηκε να παίξει προς τιμήν της Φρειδερίκης, έφαγε πολύ ξύλο, και ίσως σε αυτό να οφείλεται ότι πέθανε νεότατος, μόλις 39 ετών, σύμφωνα με τον αδελφό του, επίσης παίκτη του ΠΑΟ.

 

Η ομάδα της Μακρονήσου με τους παίκτες του Ολυμπιακού, στο γήπεδο του Παναθηναϊκού, το 1949

Η ομάδα της Μακρονήσου με τους παίκτες του Ολυμπιακού, στο γήπεδο του Παναθηναϊκού, το 1949

 

Φθινόπωρο 1949. Ο Εμφύλιος έχει τελειώσει τυπικά, αλλά υπάρχουν ακόμη ‘ανταρτόπληκτοι‘ (ή ‘συμμοριόπληκτοι‘). Είναι οι κάτοικοι των χωριών που έχουν εκκενωθεί λόγω των πολεμικών επιχειρήσεων μεταξύ Εθνικού Στρατού και ΔΣΕ.

Τάσος Κωστόπουλος – «Αθήνα, η πρωτεύουσα της Κάτω Αλβανίας», Ενα άγνωστο κείμενο του Ιωνα Δραγούμη (άρθρο στην «Ελευθεροτυπία» 2011-03-27)

Ο Τάσος Κωστόπουλος, εκ των φορέων του ‘Ιού‘, σε ένα άρθρο του από την ‘Ελευθεροτυπία’ της Κυριακής 27 Μαρτίου 2011 με τίτλο ‘«Αθήνα, η πρωτεύουσα της Κάτω Αλβανίας», Ενα άγνωστο κείμενο του Ιωνα Δραγούμη, Ενα σενάριο «υποθετικής ιστορίας» για την εθνική αφύπνιση των Αρβανιτών‘.

Σύμφωνα με το σενάριο του Ιωνα Δραγούμη (επάνω), ο υδραίος καπετάνιος Αντώνιος Κριεζής (κάτω) θα εξελισσόταν -ως Αρβανίτης- σε ναύαρχο του αλβανικού στόλου.

 

ΕΝΑ ΑΓΝΩΣΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΤΟΥ ΙΩΝΑ ΔΡΑΓΟΥΜΗ

«Αθήνα, η πρωτεύουσα της Κάτω Αλβανίας»

Ενα σενάριο «υποθετικής ιστορίας» για την εθνική αφύπνιση των Αρβανιτών

Του ΤΑΣΟΥ ΚΩΣΤΟΠΟΥΛΟΥ

Της μόδας έγιναν τα τελευταία χρόνια οι δημόσιες συζητήσεις (και καβγάδες) για τη διαδικασία διαμόρφωσης του νεοελληνικού έθνους.
Τα σχετικά ερεθίσματα δεν έλειψαν: από το βιβλίο Ιστορίας της Στ’ Δημοτικού, που έπεσε θύμα του υπό διαμόρφωσιν «εθνικού χώρου» το 2007, μέχρι την τρέχουσα τηλεοπτική σειρά του Σκάι περί 1821.

Το ενδιαφέρον αυτό δεν είναι καθόλου περίεργο. Οχι μόνο επειδή συμπίπτει με την πολιτική εδραίωση και τηλεοπτική υπερπροβολή της εγχώριας ακροδεξιάς, που στηρίζει το επικοινωνιακό προφίλ της (και) στην προάσπιση της «εθνικά ορθής» εκδοχής του παρελθόντος απέναντι σε κάθε λογής αμφισβητήσεις. Αλλά και γιατί, σε καιρούς που το ευρωπαϊκό όραμα μισού αιώνα αργοπνίγεται στον βάλτο του μνημονίου χωρίς ορατή διέξοδο, η στροφή στο παρελθόν φαντάζει σχεδόν μονόδρομος: είτε φυγής είτε αναστοχασμού τής έως τώρα συλλογικής μας πορείας.

Ως συμβολή στην εθνική επέτειο, δημοσιεύουμε ένα άγνωστο μέχρι σήμερα κείμενο του Ιωνα Δραγούμη. Πρόκειται για ένα σενάριο «υποθετικής ιστορίας» (virtual history), ενοφθαλμισμένο σε έκθεση που συνέταξε για τον υπουργό Εξωτερικών Αλέξανδρο Σκουζέ ως υποπρόξενος στο Δεδεαγάτς (τη σημερινή Αλεξανδρούπολη).

Αντικείμενό του, το ενδεχόμενο μιας διαφορετικής εθνικής εξέλιξης των Αρβανιτών της νότιας Ελλάδας, αν εξωτερικές επιρροές είχαν ευνοήσει μια πρόωρη «αφύπνιση» του αλβανικού εθνικισμού πριν η επανάσταση του 1821 εντάξει οργανικά αυτούς τους πληθυσμούς στο νεοελληνικό έθνος. Ολόκληρη η έκθεση φυλάσσεται στο προσωπικό αρχείο του Ιωνα, στη Γεννάδειο Βιβλιοθήκη (Εν Δεδεαγάτς τη 9.3.1906, αριθ.80).

Αντώνιος Κριεζής

 

Δύο επισημάνσεις είναι εδώ αναγκαίες. Σε όλο το κείμενο, ο Δραγούμης αναφέρεται σε «Αλβανούς», ακολουθώντας την τρέχουσα πρακτική των ελλήνων λογίων της εποχής του. Αντίθετα με σήμερα, που οι λέξεις «Αρβανίτης» και «Αλβανός» έχουν σαφώς διακριτό περιεχόμενο, εκείνα τα χρόνια η μεταξύ τους διαφορά αφορούσε όχι το περιεχόμενο αλλά το ιδίωμα εκφοράς του λόγου: για «Αρβανίτες» (της Ελλάδας ή της Αλβανίας) μιλούσαν οι αγράμματοι και οι δημοτικιστές, «Αλβανούς» αποκαλούσαν τους ίδιους ανθρώπους οι λόγιοι.

Η δεύτερη επισήμανση αφορά τη δεδηλωμένη νοσταλγία του Δραγούμη για την παλιά ισχύ της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Δεν πρόκειται για παραδοξολογία αλλά για κοινό τόπο της ελληνικής διπλωματικής σκέψης της εποχής: στα χρόνια του Μακεδονικού Αγώνα, η αντιμετώπιση της «σλαβικής απειλής» περνούσε από μια ελληνοτουρκική συμμαχία εμπόρων, γραφειοκρατών και γαιοκτημόνων απέναντι στη σλαβόφωνη χριστιανική αγροτιά. Η σκιά αυτής της συμπόρευσης είναι ορατή και στο υποθετικό σενάριο του Ιωνα: