Δύο μαζικές εκτελέσεις Ελλήνων Εβραίων στην κατεχόμενη Θεσσαλονίκη, πριν ή παράλληλα με το Ολοκαύτωμα

«Θέλω να μου προσκομίσετε τα ονόματα των Καθολικών ή των Εβραίων που έπεσαν στο έπος της Αλβανίας. Είναι θέμα αίματος και θυσίας. Εμείς θα σκοτωνόμαστε και οι άλλοι θα απολαμβάνουν τις ελευθερίες; Να πάνε εκεί που είναι η πατρίδα τους» είχε δηλώσει ο Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης (τότε Αλεξανδρουπόλεως) Ανθιμος Ρούσσας, σύμφωνα με την εφημερίδα Αυγή, 27/08/2000.

Αργότερα, μίλησε για ‘αδιάψευστα αρχεία‘, σε σχέση με το θέμα της διαρπαγής των εβραϊκών περιουσιών από την χριστιανική πλειοψηφία της πόλης («Ούτε ποτέ επί τόσα χρόνια, από την περίοδο του πολέμου και μετά, διετυπώθη ποτέ κατηγορία για την αρπαγή περιουσιών από Ελληνες χριστιανούς εις βάρος Ελλήνων Εβραίων. Η απηκριβωμένη ιστορική αλήθεια είναι αυτή για τους Εβραίους της Θεσσαλονίκης και επ’ αυτού τα αρχεία στην Ιερά Μητρόπολή μας είναι αδιάψευστα»), βλ. Καθημερινή, 26/08/2008.

Δεν γνωρίζουμε αν ο σεβασμιότατος άλλαξε απόψεις, βλέποντας λ.χ. τα πραγματικά ‘αδιάψευστα στοιχεία‘, όπως ‘Τα Συντάγματα Κοέν, Η ελληνοεβραϊκή συμμετοχή στον Β’ΠΠ‘, μάλλον όχι, αν κρίνουμε από την συνεχιζόμενη άρνησή του και μια ροπή σε θεωρίες συνωμοσίες, στις οποίες συνδέει μεταξύ τους άσχετα γεγονότα όπως τη φήμη για ‘μαζικές αγορές μακεδονικής γης ή την παραλιακή λεωφόρο Νίκης από Εβραίους’ με ένα … ιστορικό συνέδριο, και μάλιστα σε πανεθνικό τηλεοπτικό δίκτυο και από τον άμβωνα της Μητρόπολης..

Θα έφτανε ίσως να έριχνε μια ματιά στους καταλόγους Ελλήνων Εβραίων στρατιωτών και στις θυσίες τους (220 νεκροί και 3.743 τραυματίες, μεταξύ τους 186 ανάπηροι πολέμου) που υπάρχουν -αν και ημιτελείς- από πολύ παλιά, λ.χ. εδώ από περιοδικό Χρονικά του 1993.

Εβραίοι αξιωματικοί και οπλίτες που φονεύθησαν ή εξαφανίστηκαν κατά τπν ελληνοϊταλικό και ελληνογερμανικό πόλεμο 1940-1941, Περιοδικό ‘Χρονικά’, τχ #128, Νοέμβριος 1993, σσ 9-13.

Ηχογράφηση του 1966 το υποτιθέμενο τελευταίο δραματικό ανακοινωθέν από το ραδιόφωνο, όταν οι Γερμανοί εισέρχονταν «εις την έρημον πόλιν με τα κατάκλειστα σπίτια»

[Πρωθυστερόγραφο: Υπενθυμίζουμε την «Πολιτική Αναδημοσιεύσεων«, την οποία, παρακαλούμε διαβάστε την, σε περίπτωση αντιγραφής του άρθρου –ευχαριστούμε. Φυσικά, αναδημοσιεύσεις και reblog, με αναφορά στην πηγή, είναι πάντα ευπρόσδεκτες].

 

 

Ρίγησε, σήμερα, ο κ. Δένδιας, και το είπε στο twitter. Είναι 27η Απριλίου, και όλο και κάπου θα διαβάσουμε κάτι σαν αυτό:

Επιχειρώντας να δώσει κουράγιο στους θλιμμένους Αθηναίους, ο εκφωνητής του Ραδιοφωνικού Σταθμού Αθηνών Κωνσταντίνος Σταυρόπουλος μετέδιδε με τη χαρακτηριστική ένρινη φωνή του τις τελευταίες ελεύθερες φράσεις που μπορούσαν να ακουσθούν:

Εδώ ελεύθεραι ακόμα Αθήναι…

Έλληνες! Οι Γερμανοί εισβολείς ευρίσκονται εις τα πρόθυρα των Αθηνών.

Αδέλφια! Κρατήστε καλά μέσα στην ψυχή σας το πνεύμα του μετώπου.

Ο εισβολεύς εισέρχεται με όλας τας προφυλάξεις εις την έρημον πόλιν με τα κατάκλειστα σπίτια.

Έλληνες! Ψηλά τις καρδιές!

Κι εμείς όλοι, πόσες φορές έχουμε ακούσει την τελευταία δραματική εκφώνηση του Κώστα Σταυρόπουλου, λίγο πριν εισέλθουν οι Γερμανοί στην Αθήνα, όπως και την άλλη, με το ‘πρώτο πολεμικό ανακοινωθέν’ της 28ης Οκτωβρίου, που, παραδόξως, ηχητικά μοιάζει πολύ με το προηγούμενο: Ιδιος εκφωνητής, ίδιος φτιαχτός ‘θόρυβος’ σαν από παλιό δίσκο από πίσω, ίδιο συναίσθημα. Διότι φτιάχτηκαν μαζί.

Το χειρόγραφο του Κώστα Σταυρόπουλου με το ‘Πολεμικό Ανακοινωθέν 28ης Οκτωβρίου 1940’, «όπως το θυμόταν», όμως το 1966.

 

Το χειρόγραφο του Κώστα Σταυρόπουλου με την ‘τελευταία εκφώνηση’ πριν την είσοδο των Γερμανών στις 27 Απριλίου 1941, κι αυτό «όπως το θυμόταν», όμως το 1966.

 

Την αλήθεια, λοιπόν, αποκαλύπτει ο παλαίμαχος δημοσιογράφος, εκφωνητής και παραγωγός Γιώργος Κάρτερ στο βιβλίο του Έλληνική Ραδιοφωνία Τηλεόραση, Ιστορία κι ιστορίες’, εκδόσεις Καστανιώτη, 2004. Οταν το 1966 ετοίμαζε το ηχητικό ντοκιμαντέρ ‘Ο Μεγάλος Πόλεμος’, που κυκλοφόρησε σε δίσκο LP, δεν είχε τις ηχογραφήσεις αυτές, αφού πριν τον πόλεμο δεν υπήρχαν φωνογραφικά μηχανήματα, κι έτσι ζήτησε από τον Σταυρόπουλο να ηχογραφήσουν ξανά μαζί τα ανακοινωθέντα εκείνων των ημερών του 1940 και 1941. Ο Σταυρόπουλος έγραψε στο χαρτί ‘ό,τι θυμόταν‘, κι έτσι σήμερα πιστεύουμε όλοι ότι ακούμε τις αυθεντικές ηχογραφήσεις, κάθε 28η Οκτωβρίου και κάθε 27η Απριλίου.

Αννα Μαρία Δρουμπούκη – 28 χρόνια μετά Μια αποτίμηση της δεκαετίας του 1940 και της προσφοράς του Χάγκεν Φλάισερ (Αρθρο στο περιοδικό Ιστορικά 2012-12-ΔΕΚ ΤΧ#057)

Εχουμε την χαρά, σήμερα, να φιλοξενούμε ένα άρθρο της φίλης Αννας-Μαρίας Δρουμπούκη, το οποίο δημοσιεύεται στο τεύχος #57 του περιοδικού «Ιστορικά» (των εκδόσεων Μέλισσα), Δεκέμβριος του 2012, με τίτλο «28 χρόνια μετά Μια αποτίμηση της δεκαετίας του 1940 και της προσφοράς του Χάγκεν Φλάισερ«.

Το σκίτσο είναι του Σπύρου Δερβενιώτη, 2012

Πρόκειται για μια αποτίμηση του συνεδρίου (και όχι μόνο), που θα πραγματοποιήθηκε στις 8, 9 και 10 Νοεμβρίου 2012 στην Αθήνα, στο αμφιθέατρο Ι. Δρακόπουλος (Πανεπιστημίου 30) και στο Ινστιτούτο Γκαίτε (Ομήρου 14-16), και είχε θέμα «Πόλεμος, Κατοχή, Αντίσταση, Εμφύλιος, Η δεκαετία του ’40 και η μακρά σκιά της«. Το πρόγραμμα βρίσκεται εδώ, και η σελίδα στο Facebook, η αφιερωμένη στο Συνέδριο αυτό και γενικότερα στον Χάγκεν Φλάισερ, εδώ.

Απάντηση στο κουίζ: ‘Γιατί την 7η Απριλίου 1941 οι Αθηναίοι βγήκαν στους δρόμους με τουρκικές σημαίες;’ + 2 σκίτσα εποχής

Σήμερα, είχαμε την τύχη να δούμε σε ένα αρχείο, μια άγνωστη αλλά εντυπωσιακή φωτογραφία:

Τόπος
Οδός Πανεπιστημίου
Πορεία με συμμετοχή μεγάλου πλήθους

Ημερομηνία
7 Απριλίου 1941

Κρατούσαν τουρκικές σημαίες.

Συμπέρασμα;

🙂

Αθήνα Οδός Πανεπιστημίου, 07 Απριλίου 1941 Αθηναίοι με τουρκικές σημαίες και βρετανικές σημαίες

---

Απάντηση στο κουίζ: ‘Γιατί την 7η Απριλίου 1941 οι Αθηναίοι βγήκαν στους δρόμους με τουρκικές σημαίες;’

Λοιπόν, η Τουρκία είχε υπογράψει δύο σύμφωνα. Ενα με Ελλάδα, Γιουγκοσλάβία και Ρουμανία το 1934, και ήταν (τυπικά) σύμμαχοι με υποχρεώσεις ο ένας να προσέχει την πλάτη του άλλου, και ένα με Βρετανία και Γαλλία το 1939, με υποχρεώσεις αμοιβαίας στρατιωτικής βοήθειας, ειδικά αν οι Γερμανοί μετέφεραν τον πόλεμο στη ΝΑ Μεσόγειο.
Προηγουμένως, το 1938, οι Τούρκοι πρότειναν συμφωνία στον Ρίμπεντροπ, όμως οι Γερμανοί δεν τη δέχτηκαν (με βαριά καρδιά) για να μην αποξενώσουν τους Αραβες.

Βιβλίο «Η Ελλάδα 1936-44. Δικτατορία, κατοχή, αντίσταση», Χάγκεν Φλάισερ & Νίκος Σβορώνος (επιμέλεια)

‘Η Ελλάδα 1936-44. Δικτατορία, κατοχή, αντίσταση‘, Πρακτικά του (ομώνυμου) διεθνούς ιστορικού συνεδρίου του 1984 (‘Πρακτικά Α’ Διεθνούς Συνεδρίου Σύγχρονης Ιστορίας’, του πρώτου, επιτέλους, σχετικού συνεδρίου στην Ελλάδα, κλικ εδώ).
Επιστημονική επιμέλεια Χάγκεν Φλάισερ & Νίκος Σβορώνος,
γλωσσική θεώρηση Ειρήνη Λούβρου,
εισαγωγικό σημείωμα Θεόδωρος Δημόπουλος,
πρόλογος Νίκος Σβορώνος,
έκδοση ‘Μορφωτικό Ινστιτούτο ΑΤΕ’ (=Αγροτική Τράπεζα Ελλάδας),
Αθήνα 1989,
σελίδες xx+651.

‘Η Ελλάδα 1936-44. Δικτατορία, κατοχή, αντίσταση’, Χάγκεν Φλάισερ & Νίκος Σβορώνος (επιμέλεια)

 

Τα περιεχόμενα του βιβλίου:

Χάγκεν Φλάισερ: «Ντόπια και ξένη κατοχή: Ορισμένες επισημάνσεις» /

Emanuel Turczynski: «Η κρίση της δημοκρατίας και του κοινοβουλευτισμού στη ΝΑ Ευρώπη» /

Jerzy W. Borejsza:«Η Ελλάδα και η βαλκανική πολιτική της φασιστικής Ιταλίας, 1936-1940» /

Romain H. Rainero:«Το πραξικόπημα του Μεταξά και η απήχηση στη φασιστική Ιταλία» /

Renate Meissner: «Η εθνικοσοσιαλιστική Γερμανία και η Ελλάδα κατά τη διάρκεια της μεταξικής δικτατορίας» /

Αργύρης Κοβάτσης-Δημητρίου (1918-2010) – Το Ατομικό Βιβλιάριο Αξιωματικού του ΔΣΕ

Λίγο πριν το 2010 δώσει τη θέση του στο 2011, στις 18 Δεκεμβρίου, ο Аргир Ковачев-Αργκιρ Κοβάτσσεβ (Αργύρης Κοβάτσης–Δημητρίου), άφησε την τελευταία του πνοή στα 92 του χρόνια. Γεννήθηκε στις 21 του Μάη 1918 στο χωριό Зралци-Ζράλτσι-Αμπελόκηποι Καστοριάς, από τους γονείς Τάνας και Γιάννα. Το επώνυμο Δημητρίου του το επέβαλε το καθεστώς Μεταξά, όταν το 1936, εκτεταμένα άλλαζε τα «μακεδονοφανή», ήδη από νωρίτερα ελληνοποιημένα επώνυμα. Ο Άργκιρ ήταν πνεύμα ανήσυχο και αμέσως άρχισε τον αγώνα εναντίων των φασιστικών δυνάμεων κατα τη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου πολέμου. Μετά το τέλος του πολέμου αυτού και την έναρξη του Εμφυλίου πολέμου, εντάχθηκε στις τάξεις του Δημοκρατικού Στρατού, όπου πολέμησε μέχρι το τέλος με το βαθμό του Ταγματάρχη.

Ο Αργύρης Κοβάτσης τη δεκαετία του 1940 και ΄τη δεκαετία του 1990.

 

Μετά τη ήττα του ΔΣΕ,αναγκάστηκε να εγκατασταθεί στην Πολωνία, όπου με την σύζυγό του Ελένη, απέκτησαν τέσσερα παιδιά και μετέπειτα εγκαταστάθηκαν στη Δημοκρατία της Μακεδονίας. Πολλά χρόνια αργότερα, κατάφερε μετά από πολλές δυσκολίες να επαναπατριστεί και να ζήσει τα τελευταία χρόνια της ζωής του, στα πατρικά του εδάφη, για τα οποία τόσο σκληρά αγωνίστηκε. Λίγους μήνες πριν το θάνατό του, εξέδωσε τα απομνημονεύματά του, με το βιβλίο ‘Ο Ατίθασος Ταγματάρχης‘.
(Πηγή: NovaZora.gr)

Εδώ μπορείτε να δείτε το ‘Ατομικό Βιβλιάριο Αξιωματικού του ΔΣΕ’ του Αργύρη Κοβάτση:

Ποδόσφαιρο στον Πόλεμο, στην Κατοχή και στον Εμφύλιο

Ποδόσφαιρο στον Πόλεμο, στην Κατοχή και στον Εμφύλιο
(του Νίκου Γ. Λεμονή από το ιστολόγιο ‘Το Αράουτ‘)

Στις 5 Ιανουάριου του 1941 στο γήπεδο της Λεωφόρου (που παρεμπιπτόντως είχε ήδη αποκτήσει προβολείς εξ Ηνωμένων Πολιτειών, πράγμα πρωτοπόρο για την εποχή) μια ομάδα επίλεκτων της Αθήνας κέρδισε με 4-2 του επίλεκτους του Βρετανικού Εκστρατευτικού Σώματος που βρισκόταν στην Ελλάδα, ενώ στις 9 Μαρτίου του 1941 πάλι οι επίλεκτοι της Αθήνας κέρδισαν στη Λεωφόρο με 6-2 τους επίλεκτους της Βρετανικής Αεροπορίας. Το πρώτο παιχνίδι το παρακολούθησαν 18 χιλιάδες θεατές και το δεύτερο 15 χιλιάδες.

Αύγουστος του 1944, στη Νίκαια, Πειραιάς. Η ομάδα της ΕΠΟΝ Πειραιά. Η φωτογραφία πρωτοδημοσιεύτηκε στο λεύκωμα του δημοσιογράφου Τάκη Σέρβου ‘…Που λες στον Πειραιά’.

 

Η χρονιά 1941-1942 είναι εκείνη με τη λιγότερη αγωνιστική δράση μέσα στα χρόνια της Κατοχής. Σήμερα γνωρίζουμε με βεβαιότητα ότι διοργανώθηκαν δύο αγώνες. Ο ένας ήταν ανάμεσα στον Ολυμπιακό Πειραιώς και τον Εθνικό Πειραιώς με αποτέλεσμα 4-0 υπέρ του πρώτου στον οποίο μάλιστα σκόραρε και ο Νίκος Γόδας που όπως θα δούμε πιο κάτω υπήρξε η πιο εμβληματική φιγούρα ποδοσφαιριστή στη δίνη των γεγονότων της εποχής. Ο άλλος δεν έγινε ποτέ. Νά γιατί: Ηδη από τις αρχές του 1942 οι αθλητές του στίβου οργανώθηκαν στην Ενωση Ελλήνων Αθλητών με σκοπό να διατηρήσουν μέσα στις συνθήκες τις εποχής μια υποτυπώδη έστω αθλητική δραστηριότητα και παράλληλα να ενισχύσουν τους συναθλητές τους που βρίσκονταν σε δύσκολη θέση λόγω ασθενειών ή της περίφημης κατοχικής πείνας. Σύντομα στην Ενωση προσχώρησαν και αθλητές άλλων αθλημάτων, μαζικά μάλιστα οι ποδοσφαιριστές. Η ένωση οργάνωσε στο γήπεδο της Λεωφόρου ένα φιλικό παιχνίδι ανάμεσα στον ΠΑΟ και την ΑΕΚ. Οι αντίπαλοι θα έπαιζαν πλήρεις και το γεγονός απετέλεσε όαση σε μια χρονιά που κάθε σχεδόν αθλητική δραστηριότητα είχε σταματήσει. Φυσικά η προσέλευση του κόσμου ήταν τεράστια και το ενδιαφέρον μεγάλο. Πολλοί θεατές δεν κατάφεραν να εξασφαλίσουν την είσοδό τους στο γήπεδο καθώς τα 15 χιλιάδες εισιτήρια που είχαν εκδοθεί έγιναν ανάρπαστα.

Νά πως αφηγείται ο αρχηγός της ΑΕΚ, ο Κλεάνθης Μαρόπουλος τα συμβάντα:

«Αποφασίσαμε να γίνει αυτός ο αγώνας από τη μια για να μαζικοποιήσουμε την Ενωση Ελλήνων Αθλητών κι από την άλλη για να ενισχύσουμε με τις εισπράξεις τούς φυματικούς συναθλητές μας που έλιωναν στο Νοσοκομείο ‘Σωτηρία’. O κόσμος, που είχε χρόνια να δει ποδόσφαιρο, γέμισε ασφυκτικά το γήπεδο της Λεωφόρου. Πάνω από 15.000 ήταν μέσα στο γήπεδο, ενώ πολλοί έμειναν απ’ έξω. Οι δύο ομάδες θα έπαιζαν με πλήρεις συνθέσεις. Λίγο πριν τον αγώνα, όπως είχαμε συμφωνήσει, φτιάξαμε μια επιτροπή από ποδοσφαιριστές και πήγαμε στο γραφείο του Απόστολο Νικολαΐδη, του πρόεδρου του ΠΑΟ. Στην επιτροπή ήταν ο Κρητικός από τον Παναθηναϊκό, ο Τζανετής κι εγώ. Ζητήσαμε από τον Νικολαΐδη να μας δώσει ένα μέρος από τις εισπράξεις, για να ενισχύσουμε τους φυματικούς. Μας απάντησε ότι δεν ήταν διατεθειμένος να κάνει κάτι τέτοιο και μάλιστα μας ανακοίνωσε ότι διαιτητής στον αγώνα θα έπαιζε ένας Αυστριακός, αξιωματικός των δυνάμεων Κατοχής. Μετά από την απάντηση εκείνη, εμείς αποφασίσαμε να μην παίξουμε. Αν το κάναμε, θα ήταν σαν να συμφωνούσαμε με τους κατακτητές.
Βγήκαμε στον αγωνιστικό χώρο και οι δύο ομάδες μαζί, χαιρετίσαμε τους φιλάθλους, κι αντί ν’ αρχίσουμε τον αγώνα, ανεβήκαμε στις εξέδρες κι αρχίσαμε να εξηγούμε στον κόσμο τι ακριβώς είχε γίνει. Ο κόσμος δέχτηκε τις εξηγήσεις μας. Αυτό που επακολούθησε δεν μπορούσαμε να το φανταστούμε. Αγανακτισμένοι οι φίλαθλοι όρμησαν στον αγωνιστικό χώρο και κυριολεκτικά δεν άφησαν τίποτε όρθιο. Οι ξύλινες εξέδρες ξηλώθηκαν, τα δοκάρια ξεριζώθηκαν, συνθήματα υπέρ των ποδοσφαιριστών και κατά του Απόστολου Νικολαΐδη αλλά και της διοίκησης του ΠΑΟ ακούγονταν. Τα επεισόδια πήραν έκταση και γρήγορα σχηματίστηκε αντιφασιστική διαδήλωση, που έφτασε μέχρι την Ομόνοια. Οι φίλαθλοι-διαδηλωτές διαλύθηκαν μόνο με την εμφάνιση των γερμανικών δυνάμεων Κατοχής…».

Ετσι, από έναν ποδοσφαιρικό αγώνα που ποτέ δεν έγινε, γεννήθηκε μια από τις πρώτες (αν όχι η πρώτη) αντικατοχικές διαδηλώσεις στην Ελλάδα. Σήμερα, είναι θλιβερό, αλλά η στάση του Απόστολου Νικολαΐδη, η δική του άρνηση (και όχι των Γερμανών όπως μερικοί παρουσιάζουν) απόδοσης μέρους των εσόδων του αγώνα στους ασθενείς αθλητές του Νοσοκομείου ‘Σωτηρία’ και το γεγονός πως η διαδήλωση έγινε όχι μόνο εναντίον των κατακτητών, αλλά και εναντίον εκείνου, έχει αποσιωπηθεί.

Με αυτόν τον τρόπο ο Νικολαΐδης , μια από τις πιο σκοτεινές μορφές για τον Παναθηναϊκό και το ελληνικό ποδόσφαιρο, μένει ακόμα στο απυρόβλητο.

Σόλων Ν. Γρηγοριάδης – Ιστορία της σύγχρονης Ελλάδας, 1941-1974, ή 12.141 ημέρες Ιστορίας

Το παρακάτω, παρακαλώ, να μην θεωρηθεί διαφήμιση, αλλά μια πράξη άμυνας απέναντι στα δυσθεώρητα ύψη του κόστου ζωής, που τείνουν να εξαφανίσουν μια από τις βασικές μας ανάγκες (ή/και απόλαυση), δηλαδή το διάβασμα.

Το εξώφυλλο, Σόλων Ν. Γρηγοριάδης – Ιστορία της σύγχρονης Ελλάδας, 1941-1974 Κατοχή η μεγάλη νύχτα, εκδόσει Ελευθεροτυπία, 2011

Από την περασμένη Κυριακή, 3 Απριλίου 2011, η εφημερίδα «Ελευθεροτυπία» κάνει μια σημαντική και ελκυστική προσφορά. Δίνει, για 2 ευρώ επάνω στην κανονική τιμή της εφημερίδας (σύνολο 4 ευρώ) έναν-έναν τους 12 τόμους από το έργο του Σόλωνα Ν. Γρηγοριάδη, «Ιστορία της σύγχρονης Ελλάδας, 1941-1974«, εκδόσεις Ελευθεροτυπία, Αθήνα, 2011. Εισαγωγή: Γιώργος Μαργαρίτης.
Να θυμίσουμε ότι το πρωτότυπο έργο, σε 7 μεγάλους σκληρόδετους τόμους, έκδοση της δεκαετίαςτου 1970, δεν κυκλοφορεί στο εμπόριο.
Πρόσφατα, είχαμε μία επανέκδοση του έργου από τις εκδόσεις Polaris, σε 3 τόμους, αλλά σε μη ανταγωνιστική τιμή. Σχεδόν 40 ευρώ ο τόμος, επί 3 τόμους, ίσον 120 ευρώ.
Ενώ οι 12 τόμοι της «Ελευθεροτυπίας» θα κοστίσουν συνολικά 24 ευρώ (+24 ευρώ η αξία των εφημερίδων) -σημαντική διαφορά.

 

Η έκδοση της «Ελευθεροτυπίας» είναι πολύ προσεγμένη, σε μικρό σχήμα βέβαια, 22×15 εκατοστά, αλλά με σκληρό εξώφυλλο, φροντισμένο lay-out, παράρτημα με φωτογραφίες, ξεκούραστα και αισθητικά όμορφα τυπογραφικά στοιχεία.

Οι χρονικές ιστορικές περίοδοι και τα αντίστοιχα γεγονότα που πραγματεύεται το έργο του Σόλωνα Γρηγοριάδη, επιγραμματικά:

• Κατοχή
• Αντίσταση
• Εμφύλιος
• Η νέα δεξιά
• Η δολοφονία Λαμπράκη
• Τα Ιουλιανά
• Η δικτατορία
• Το Πολυτεχνείο
• Το πραξικόπημα και η τουρκική εισβολή στην Κύπρο.

Για τον συγγραφέα:

Μωυσής Μιχαήλ Μπουρλάς (1918-2011) – ‘Ελληνας, Εβραίος και αριστερός’, ο ‘Βύρων’ του ΕΛΑΣ

Στις 17 Μαρτίου του 2011 έφυγε από τη ζωή ο Μωυσής Μιχαήλ Μπουρλάς, ‘Ελληνας, Εβραίος και αριστερός’, όπως ακριβώς ήταν και ο τίτλος του βιβλίου του, εκδόσεις ‘Νησίδες’, Σκόπελος, 2000.
Η ζωή του ήταν μυθιστορηματική, κυριολεκτικά.

Ορθιος, τέταρτος από αριστερά, κατά τον ελληνοϊταλικό πόλεμο, το 1940-1941. Την φωτογραφία, η οποία είναι από το βιβλίο, τη δανειστήκαμε από το blog Abravanel.

 

Με τη συγκλονιστική του αυτοβιογραφία ‘Ελληνας, Εβραίος, αριστερός‘, έδειξε ότι «το να γεννιέται κάποιος Έλληνας ή Εβραίος δεν είναι επιλογή. Επιλογή είναι η στάση ζωής». Ας είναι ελαφρύ το χώμα που τον σκεπάζει. Θα τον θυμόμαστε με τη στεντόρεια φωνή του, με το πλατύ χαμόγελό του, με την επιβλητική, λεβέντικη κορμοστασιά και την απέραντη καλοσύνη του.

Το εξώφυλλο του βιβλίου, εκδόσεις ‘Νησίδες’, Σκόπελος, 2000

 

Για το βιβλίο του:

«Είναι η πρώτη φορά που παίρνω χαρτί και μολύβι […] και ίσως τούτο είναι το τελευταίο μου γραφτό»,
γράφει ο Μωυσής Μπουρλάς προλογίζοντας την ιστορία της ζωής του. Που είναι πολύ διαφορετική από όσες έχουμε διαβάσει μέχρι σήμερα: ένας Ελληνας Εβραίος αριστερός εργάτης δρα στις μεγάλες κρίσιμες στιγμές της ιστορίας της Ελλάδας -εργατικοί αγώνες κατά την μεταξική δικτατορία, πόλεμος της Αλβανίας, το αντάρτικο του ΕΛΑΣ στα βουνά του Κιλκίς, αγώνες και διωγμοί της αριστεράς, εξορία στα ξερονήσια (Αι Στράτης, Μακρόνησος, Ικαρία), μετανάστευση, προσφυγιά …
Ο συγγραφέας, που εντάχθηκε στο αριστερό εργατικό κίνημα από τα δεκαεφτά του χρόνια, βρέθηκε υπο εντελώς ιδιαίτερες συνθήκες στο Ισραήλ, μετανάστευσε απο εκεί στην τέως ΕΣΣΔ και επέστρεψε στην Ελλάδα ως ‘παλλινοστών’ στα εβδομήντα δύο του χρόνια, για να ξεκινήσει έναν νέο αγώνα για την επιβίωση και την απόκτηση της ελληνικής ιθαγένειας. Κι ενώ λέει ότι θέλει μόνο να γράψει για τη ζωή του «στις τρείς ηπείρους, Ευρώπη, Ασία, Αφρική, και τις τέσσερις θάλασσες, Μεσόγειο, Ερυθρά, Μαύρη, Κασπία», μας δίνει ένα απαράμιλλο ντοκουμέντο για την ιστορία των απλών ανθρώπων, της καθημερινής ζωής με τις μεγάλες και μικρές στιγμές της.
Το ζωντανό και κριτικό πνεύμα και η παρατηρητικότητα του γράφοντος, που είναι πάντα στραμμένος στον άνθρωπο, κάνουν το γραπτό του όχι μόνο πολύτιμο για τον ιστορικό, τον κοινωνιολόγο και τον ανθρωπολόγο, αλλά και συναρπαστικό για τον κάθε αναγνώστη.
Ευχαριστώ και από εδώ την κ. Φραγκίσκη Αμπατζοπούλου, που επιμελήθηκε τη μαρτυρία του Μωυσή-Μιχαήλ Μπουρλά».

Μια κριτική στο βιβλίο του:

«Ελληνας, Εβραίος και αριστερός είναι ο τίτλος του βιβλίου του 92χρονου πια συγγραφέα Μωυσή Μπουρλά. Αφήγηση μιας ζωής., ένα βιβλίο στο οποίο ο αναγνώστης δεν θα βρει απαντήσεις, αλλά θα του γεννηθούν ερωτήματα, για το τι σηματοδοτούν η εθνικότητα, η θρησκεία και οι πολιτικές επιλογές στη ζωή ενός ανθρώπου. Εβραϊκής καταγωγής ο συγγραφέας, γεννημένος στην Αίγυπτο. Η χαρτοπαιξία του πατέρα οδηγεί την οικογένεια στην οικονομική καταστροφή. Ο ερχομός στην Ελλάδα επιβεβλημένος ύστερα απ’ αυτό. Από τον πλούτο στη φτώχεια. Οι δυσκολίες πολλές, και οι αναμνήσεις επίσης. Το 1936 επίσημα γίνεται ενεργό μέλος του ΚΚΕ Ακολουθούν η στρατιωτική θητεία, ο Πόλεμος, η γερμανική Κατοχή, η αντίσταση με τον ΕΛΑΣ, ο Εμφύλιος, η εξορία. (Εντελώς λιτά περιγράφονται οι στιγμές των μαχών, της μοναξιάς, της συντροφικότητας, της πείνας, των κακουχιών, αλλά και οι αναλαμπές χαράς και ανακούφισης. Πολλά χρόνια αργότερα, τορναδόρος σε εργοστάσιο της Ε.Σ.Σ.Δ., θα θυμάται στίχους που έγραψε ο Ρίτσος στην εξορία και θα τους τραγουδά, καθώς και θεατρικές παραστάσεις που οργάνωνε με τον Μάνο Κατράκη.) Από την εξορία βρίσκεται στο Ισραήλ, διωγμένος και πάλι. Παραμένει ενεργό μέλος του κόμματος, και ο αγώνας για την επιβίωση συνεχίζεται. Η ζωή και οι συνθήκες τού επιφυλάσσουν ένα γάμο, ένα γιο κι ένα χωρισμό. Με τη δεύτερη γυναίκα του, Ρωσίδα, αφού περιπλανιούνται σε διάφορες χώρες της Ευρώπης, καταλήγουν στη Σοβιετική Ενωση. Τα χρόνια περνούν, η επιθυμία για γυρισμό έντονη. Η χαμένη προ πολλού ελληνική ιθαγένεια αλλά και τα πολιτικά του φρονήματα δυσκολεύουν τον νόστο του. Κι όμως, ύστερα από πολλές προσπάθειες, καταφέρνει να γυρίσει στην Ελλάδα ο 70χρονος πια Μπουρλάς. Ανεργος, χωρίς πολλούς φίλους πια, και με την οικογένεια σκορπισμένη. Η εβραϊκή κοινότητα τον αντιμετωπίζει με συγκρατημένη ευγένεια. Το κράτος πουθενά, και ο αγώνας για την ιθαγένεια μεγάλος. Έφτασε, άραγε, στην Ιθάκη του;;;. Σήμερα ζει στο Γηροκομείο «Σαούλ Μοδιάνο» στη Θεσσαλονίκη και κατάφερε να πάρει ξανά την ελληνική ιθαγένεια. Τα κατάφερε, λοιπόν;;; Ίσως. Ίσως παραφράζοντας λίγο τον τίτλο του βιβλίου -Ελληνας, Εβραίος ή αριστερός- αντιληφθούμε ότι η Ιθάκη δεν είναι μια πατρίδα ή μια θρησκεία, αλλά η ελευθερία τού καθενός να ζει όπως νομίζει και επιθυμεί. Δείχνοντας ότι το να γεννιέται κάποιος Έλληνας ή Εβραίος δεν είναι επιλογή. Επιλογή είναι ο τρόπος του ζην».
[Ελενα Δουβλέτη, Βιβλιοθήκη της Ελευθεροτυπίας, 30.4.2009]

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Εχει δοθεί η άδεια να μεταφραστεί το βιβλίο στις Η.Π.Α. και στη Γερμανία. Αποσπάσματά του έχουν μεταφραστεί και δημοσιευθεί στη Γαλλία.

Ο Μωυσής Μπουρλάς (στο κέντρο) μαζί με συνεξορίστους του στην Ικαρία.

 

Η μαρτυρία του από τα γεγονότα του Μάη του 1936 στη Θεσσαλονίκη:

«Στις 9 του Μάη η φάλαγγα ξεκίνησε από την πλατεία Βαρδαρίου μέσω Κολόμβου με πλακάτ συνθήματα και μαγιάτικα τραγούδια. Ο όγκος, που όλο μεγάλωνε, κατευθύνονταν προς τις οδούς Βενιζέλου-Αριστοτέλους. Οι αρχές, φοβισμένες από τον όγκο των διαδηλωτών, παράταξαν στρατό, πεζικό, και με στρατιωτικά αυτοκίνητα κινούνταν πάνω κάτω, ενώ οι αστυνομικοί, όπως αργότερα διαπιστώθηκε, είχαν πιάσει τα γύρω μπαλκόνια στη διασταύρωση Εγνατίας και Βενιζέλου. Όπως φάνηκε ήταν οργανωμένη η επίθεσή τους, και με το πρόσχημα ότι οι απεργοί λιθοβόλησαν ένα στρατιωτικό αυτοκίνητο άρχισε το πιστολίδι από τα μπαλκόνια, που απ’ αυτό σκοτώθηκαν τα πέντε θύματα εκείνης της μέρας, ενώ ο στρατός πυροβολούσε στον αέρα ακούγοντας τις φωνές του κοσμάκη: «Αδέλφια, μη μας σκοτώνετε». Όπως αργότερα αποδείχτηκε, όλα τα τραύματα των νεκρών και τραυματιών προέρχονταν από ψηλά και όχι από κατά μέτωπο πυροβολισμούς.
Είχαμε περάσει την οδό Βενιζέλου και από τους πυροβολισμούς ο κοσμάκης άρχισε να διαλύεται, γιατί δεν ήξεραν ότι ο στρατός δεν ρίχνει στο ψαχνό. Εγώ και μερικοί ακόμα τρυπώσαμε στο ξενοδοχείο «Λίντο» και κατεβήκαμε μετά από μισή ώρα περίπου και οι δρόμοι ήταν σχεδόν κενοί. Εγώ, που έμενα τότε στη Συγγρού, γυρνώντας σπίτι ούτε κατάλαβα ότι από το κάτω ψαχνό του δεξιού αυτιού μου έτρεχε αίμα και μου είχε βάψει όλο το πουκάμισο -δεν το είχα προσέξει μες στην ταραχή- και όταν από το παράθυρο με είδαν οι αδερφές μου και η μητέρα μου βάλαν τα κλάματα, και μόνο όταν μπήκα στο σπίτι με ρώτησαν αν είμαι πληγωμένος. Τότε σάστισα, και όταν μου δείξαν τα αίματα στο πουκάμισο έβαλα το χέρι στο αυτί που είχε αρχίσει να με τσούζει.
Την επομένη, στις 10 Μαΐου, που έγινε η κηδεία των αδικοσκοτωμένων, ήταν πραγματική λαοθάλασσα. Αμέτρητοι ήταν οι συνοδεύοντες τις σορούς, τραγουδώντας το «Πέσατε θύματα αδέλφια εσείς». Οι δρόμοι ήταν γεμάτοι κόσμο, τα μπαλκόνια γεμάτα, αλλά ούτε ένας χωροφύλακας ούτε στρατιώτης δεν φάνηκε ως το νεκροταφείο.
Μετά την Καμάρα, κοντά στο Σιντριβάνι, δεν ξέρω πώς βρέθηκε ένας αξιωματικός μεταξύ του λαού, τον σήκωσαν στα χέρια φωνάζοντας «Ζήτω ο ελληνικός στρατός», και όντας ψηλά στα χέρια των διαδηλωτών είπε μερικά λόγια, ότι κι εγώ είμαι παιδί αυτού του λαού και ήρθα να συνοδέψω τα αδέλφια μας στην τελευταία τους κατοικία. Ποια ήταν η τύχη του αξιωματικού αυτού, δεν μάθαμε.
Η Τούμπα έκανε την ίδια μέρα ξεχωριστή κηδεία, γιατί ένα από τα θύματα ήταν Τουμπιώτης. Δύο απ’ αυτούς ήταν Εβραίοι, ο ένας σύντροφός μου από την τριάδα μας στη νεολαία.[σ.σ.: την ΟΚΝΕ]
Αργότερα, σε κομματικές συνελεύσεις ειπώθηκε από πολλούς συντρόφους ότι η 10η Μαΐου ήταν ημέρα που μπορούσε το κόμμα να πάρει την εξουσία στα χέρια του. Εγώ ήμουνα της γνώμης ότι δεν μπορούσε να γίνει κάτι τέτοιο, εφόσον όλη η υπόλοιπη Ελλάδα ζούσε κάτω από καθεστώς αστυνομικό, και αν γινόταν κάτι τέτοιο, θα πνιγόταν η Θεσσαλονίκη στο αίμα».

[Μωυσής Μιχαήλ Μπουρλάς, ‘Ελληνας, Εβραίος και αριστερός’, σελίδα 36]

Εδώ σε ηλικία 87 ετών, εξηγεί σε ένα ντοκιμαντέρ για τη Θεσσαλονίκη, στο εξαιρετικό φιλμ του Paolo Poloni ‘Salonica’, ότι προπολεμικά η κοινή γλώσσα Εβραίων και Χριστιανών λιμενεργατών ήταν τα ισπανοεβραϊκά.

 

Περαιτέρω:

Ελληνες τσιγγάνοι στην Εθνική Αντίσταση και στα χρόνια της κατοχής

«ΚΑΘΕ ΠΡΩΙ μας έβγαζαν έξω και μας έξυναν τα πρόσωπα. Οι Γερμανοί Ες Ες μας έτριβαν τα πρόσωπα με τούβλα για να μας ασπρίσουν. Είχαν κλομπ και χτυπούσαν όποιον δεν καθόταν. Αυτή η αθλιότητα κράτησε δέκα μέρες»
Λειβαδιά, 1942

Στον Ταύρο, στα Πετράλωνα, στην οδό Χαμοστέρνας, υπάρχει μνημείο για τους 11 τσιγγάνους που εκτέλεσαν οι Γερμανοί τον Αύγουστο του 1944 για την αντιστασιακή τους δράση.(αριστερά) και η προτομή του τσιγγάνου καπετάνιου του ΕΛΑΣ, Βασίλη Μήτρου (καπετάν Γύφτος).

Στον Ταύρο, στα Πετράλωνα, στην οδό Χαμοστέρνας, υπάρχει μνημείο για τους 11 τσιγγάνους που εκτέλεσαν οι Γερμανοί τον Αύγουστο του 1944 για την αντιστασιακή τους δράση.
Ο τσιγγάνος καπετάνιος του ΕΛΑΣ Βασίλης Μήτρου (“Καπετάν-Γύφτος“) από την Κύμη Εύβοιας, ήταν ηγετική μορφή στον ΕΛΑΣ της Εύβοιας, και μάλιστα ανατίναξε ένα γερμανικό αντιτορπιλικό πριν σκοτωθεί στη μάχη της Λαμπούσας.

Ο Καπετάνιος του ο Θανάσης Τζάνος γράφει γι’ αυτόν:

«’Αξιος και φιλότιμος καθώς ήταν ο Βασίλης πήρε την πρώτη θέση στη δουλειά της οργάνωσης και έτρεχε στις πιο επικίνδυνες αποστολές που τον έστελναν.. Μα ο Βασίλης ήταν ανήσυχος. Η δουλειά της πολιτικής οργάνωσης δεν τον ικανοποιούσε, ήθελε να ανέβει στο βουνό να γίνει αντάρτης, να πολεμήσει τους Γερμανούς με το όπλο στο χέρι. […] Στην μεγάλη του όμως επιμονή αναγκάστηκαν να τον αφήσουν και ο Βασίλης έτρεξε όσο μπορούσε γρήγορα για να βρεθεί εκεί που τον έσπρωχνε η καρδιά του στον ΕΛΑΣ. Και εκεί δεν άργησαν να τον γνωρίσουν, γι αυτό πολύ γρήγορα τον αγάπησαν και τον εκτίμησαν. Τον έμαθαν σε λίγο τα χωριά, τον έμαθαν οι ταγματασφαλίτες, τον έμαθαν οι Γερμανοί. «Έρχεται ο Γύφτος» έλεγαν οι τσολιάδες και έτρεχαν να κρυφτούν. «Πέρασε ο Γύφτος» έλεγαν στις γειτονιές και έτρεχαν να τον γνωρίσουν. Απέραντη αγάπη από τους σκλαβωμένους και τους φίλους, άσβεστο μίσος από τους γερμανούς και τους Προδότες. Αυτός ήταν ο ηρωϊκός Βασίλης Μήτρου ο μοναδικός έλληνας νεκρός της Μάχης της Λαμπούσας.»

Η οικογένεια Βρυσάκη από τη Λειβαδιά, με την υπόνοια της κατασκοπίας στάλθηκε σε στρατόπεδο συγκέντρωσης.
Στον ΕΔΕΣ αναφέρονται Ρομά οπλίτες.
Οπως και, προηγουμένως, στον ελληνοϊταλικό πόλεμο, στην Αλβανία, μαρτυρούνται πολλές περιπτώσεις τσιγγάνων στρατιωτών.
Κατά την υποχώρηση των στρατευμάτων, μετά την κατάρρευση του μετώπου, τον Απρίλη του 1941, οι εξαθλιωμένοι στρατιώτες που προσπαθούσαν να φτάσουν στα σπίτια τους, συχνά με τα πόδια, περιθάλπτονταν από τσιγγάνους σκηνίτες, που τους παρείχαν τροφή και κατάλυμα, και έβραζαν τα ρούχα τους για να φύγουν οι ψείρες, σύμφωνα με τον Αυγουστίνο Καντιώτη, τότε αρχιμανδρίτη και αργότερα Μητροπολίτη Φλώρινας.
Στη Σίνδο το 1943-1944 υπήρχε στρατόπεδο συγκέντρωσης με μετακινούμενες οικογένειες τσιγγάνων.
Τσιγγάνοι υπήρχαν άνάμεσα και στους άμαχους, θύματα αντιποίνων στον Παρακάλαμο Ιωαννίνων, στη Βοιωτία, στη Σκύδρα Πέλλας, στα χωριά της Θεσσαλονίκης.
Ο τσιγγάνος Αργύρης Κίτσας, εγκατεστημένος στο Σκυλίτσι Βέροιας, όταν συνάντησε στο βουνό, όπου είχε πάει για ξύλα, έναν αξιωματικό αντιστασιακής ομάδας μαζί με τους άντρες του, τους έδωσε το κάρο με τα μουλάρια του.
H μαρτυρία τού τότε 15χρονου Ιωάννη Βρυσάκη έχει εξαιρετικά σημασία:

«ΚΑΘΕ ΠΡΩΙ μας έβγαζαν έξω και μας έξυναν τα πρόσωπα. Οι Γερμανοί Ες Ες μας έτριβαν τα πρόσωπα με τούβλα για να μας ασπρίσουν. Είχαν κλομπ και χτυπούσαν όποιον δεν καθόταν. Αυτή η αθλιότητα κράτησε δέκα μέρες»
Λειβαδιά, 1942

Ο Ιωάννης Βρυσάκης ήταν τότε 15 χρόνων. Σήμερα ζει κάπου στην Αγία Βαρβάρα. H μαρτυρία του είναι πιθανότατα η μοναδική που καταγράφεται ανάμεσα στους Έλληνες Τσιγγάνους για τα χρόνια της Κατοχής.

«Οι Γερμανοί ήθελαν να μας αφήσουν, αλλά παρενέβη ένας γερμανοτσολιάς. ‘Αυτοί γυρνάνε συνεχώς, είναι κατάσκοποι’, είπε στους Γερμανούς και μας κράτησαν». Και μια λεπτομέρεια: «Οι Γερμανοί», λέει ο I. Βρυσάκης «θα μας μετέφεραν σε στρατόπεδα. Αλλά παρενέβη ο αρχιεπίσκοπος Δαμασκηνός και μας άφησαν».

Δεν υπάρχει μέχρι στιγμής, κάποια μελέτη για το θέμα ‘Ελληνες τσιγγάνοι στην κατοχή‘, και ούτε θα υπάρξει ποτέ, υποψιάζομαι. Δεν υπάρχουν πηγές για στοιχεία, συνεντεύξεις, μαρτυρίες κ.λπ. Μόνο σποραδικές αναφορές, εδώ κι εκεί. Αλλά παρότι είναι δύσκολο να βρεθούν γραπτές πηγές για τους Τσιιγγάνους, λόγω των γνωστών ιδιαιτερότητων του τρόπου ζωής τους, στοιχεία υπάρχουν, όπως είδαμε.

Για να είμαστε ακριβείς, οι Ελληνες τσιγγάνοι δεν κυνηγήθηκαν ιδιαίτερα (με την έννοια του ‘ξεχωριστά’) από τους Ναζί, όπως λ.χ. κυνηγήθηκαν οι Ελληνες Εβραίοι ή όπως κυνηγήθηκαν οι τσιγγάνοι της Γιουγκοσλαβίας. Οι λόγοι είναι κυρίως λόγοι απογραφής και το ότι οι Ναζί δεν ενδιαφέρθηκαν να τους εντοπίσουν διότι (το λέω ωμά) στα μάτια τους ‘είμασταν όλοι γύφτοι’.

Πηγές:

Διάφορα δημοσιεύματα

Ιωάννης Βρυσάκης, Προσωπική μαρτυρία στον Ian Hancock, μετάφραση B. Μαρσέλος.

Τάκης Καμπύλης, H κλοπή μνήμης, εφημερίδα ‘ΤΑ ΝΕΑ’, Σάββατο 14 Μαΐου 2005
https://web.archive.org/web/20110309090910/http://www.tanea.gr/default.asp?pid=2&ct=1&artid=4389845

[UPDATE]

Η συνέχεια του παρόντος άρθρου στη δημοσίευσή μας με τίτλο ‘Οι μαρτυρίες – Ελληνες τσιγγάνοι στην Εθνική Αντίσταση και στα χρόνια της κατοχής‘, κλικ εδώ.

Τέλη άνοιξης του 1943, Αουσβιτς: Το ‘τσιγγάνικο τρένο’ φτάνει στο Αουσβιτς μεταφέροντας 20.000 μελλοθάνατους τσιγγάνους.

---

Δείτε επίσης παλαιότερα άρθρα με θέμα ‘Κατοχή‘ και ‘Εθνική Αντίσταση‘, και με θέμα ‘Τάγματα Ασφαλείας‘ και ‘Δωσίλογοι‘

# Μετά 69 χρόνια, η μοναδική ανφάς χαμένη φωτογραφία με το κομμένο κεφάλι του Αρη Βελουχιώτη από τον φανοστάτη της πλατείας στα Τρίκαλα + Βιβλιογραφία
https://xyzcontagion.wordpress.com/2014/02/17/

# Μιχάλης Νικολινάκος – Ο σεμνός ζεν πρεμιέ και αγωνιστής της Εθνικής Αντίστασης, από το μπλόκο της Κοκκινιάς στη μεγάλη οθόνη

Μιχάλης Νικολινάκος – Ο σεμνός ζεν πρεμιέ και αγωνιστής της Εθνικής Αντίστασης, από το μπλόκο της Κοκκινιάς στη μεγάλη οθόνη

# Μια στιγμή απόλυτου κακού και μια στιγμή απόλυτου καλού, απ’ τα χρόνια της Κατοχής + Συν η αποκάλυψη ενός μαγικού μυστικού: Ποιο είναι το απόλυτο αντικαταθλιπτικό;;;

Μια στιγμή απόλυτου κακού και μια στιγμή απόλυτου καλού, απ’ τα χρόνια της Κατοχής + Συν η αποκάλυψη ενός μαγικού μυστικού: Ποιο είναι το απόλυτο αντικαταθλιπτικό;;;

# Οι δωσίλογοι δημοσιογράφοι της Θεσσαλονίκης – 1942: «Αρκετά εβραϊκά όντα έμειναν στον τόπο» – 1943: «Αι ελληνικαί γεννεαί θα εορτάσουν όταν αποκαθαρθή η γάγγραινα με τους κίτρινους αστέρας» (Από το Ολοκαύτωμα των Εβραίων της Ελλάδας, το ‘Μαύρο Σάββατο’ της 11ης Ιουλίου 1942)

Οι δωσίλογοι δημοσιογράφοι της Θεσσαλονίκης – 1942: «Αρκετά εβραϊκά όντα έμειναν στον τόπο» – 1943: «Αι ελληνικαί γεννεαί θα εορτάσουν όταν αποκαθαρθή η γάγγραινα με τους κίτρινους αστέρας» (Από το Ολοκαύτωμα των Εβραίων της Ελλάδας, το “Μαύρο Σάββατο” της 11ης Ιουλίου 1942)

# Η ιστορία του αρχιφύλακα Γεώργιου Μιχαλολιάκου: Πρόδωσε το ΕΑΜ για να πάει στα Τάγματα Ασφαλείας, μένοντας πιστός στον όρκο του προς τον Χίτλερ μέχρι το τέλος

Η ιστορία του αρχιφύλακα Γεώργιου Μιχαλολιάκου: Πρόδωσε το ΕΑΜ για να πάει στα Τάγματα Ασφαλείας, μένοντας πιστός στον όρκο του προς τον Χίτλερ μέχρι το τέλος

# Μπλόκο της Κοκκινιάς: Οι γερμανοτσολιάδες που μάτωσαν την πλατεία της Οσίας Ξένης, τα πτώματα στη μάντρα των εκτελέσεων και άλλες ιστορίες δωσιλογικής εθνικοφροσύνης: Φωτογραφίες

Μπλόκο της Κοκκινιάς: Οι γερμανοτσολιάδες που μάτωσαν την πλατεία της Οσίας Ξένης, τα πτώματα στη μάντρα των εκτελέσεων και άλλες ιστορίες δωσιλογικής εθνικοφροσύνης: Φωτογραφίες

# «Με πιάσανε τα ΕΣ-ΕΣ αλλά εγώ τους γράφω στ’ αρχίδια μου» – Ή μια απάντηση στα ακροδεξιά μυθεύματα πως δήθεν «οι γερμανικές απώλειες από την Εθνική Αντίσταση ήταν μόνο 376 Γερμανοί νεκροί»

«Με πιάσανε τα ΕΣ-ΕΣ αλλά εγώ τους γράφω στ’ αρχίδια μου» – Ή μια απάντηση στα ακροδεξιά μυθεύματα πως δήθεν «οι γερμανικές απώλειες από την Εθνική Αντίσταση ήταν μόνο 376 Γερμανοί νεκροί»

# Ιστορίες επιβίωσης από το Ολοκαύτωμα: Τρεις Εβραίοι αντιστασιακοί στο αεροδρόμιο Τατοΐου: Κάρολος Μορντόχ, Νικ Μενασέ, Σαμ Πεσάχ

Ιστορίες επιβίωσης από το Ολοκαύτωμα: Τρεις Εβραίοι αντιστασιακοί στο αεροδρόμιο Τατοΐου: Κάρολος Μορντόχ, Νικ Μενασέ, Σαμ Πεσάχ

# ΕΠΟΝίτες και Αετόπουλα στην Πλατεία Αριστοτέλους, άνδρες του ΕΛΑΝ και Εφεδροελασίτες στη Λεωφόρο Νίκης και Ινδοί Σιχ στο λιμάνι: Οι άγνωστες φωτογραφίες του Jean Lieberg από την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης, 30 Οκτωβρίου 1944

ΕΠΟΝίτες και Αετόπουλα στην Πλατεία Αριστοτέλους, άνδρες του ΕΛΑΝ και Εφεδροελασίτες στη Λεωφόρο Νίκης και Ινδοί Σιχ στο λιμάνι: Οι άγνωστες φωτογραφίες του Jean Lieberg από την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης, 30 Οκτωβρίου 1944

# Τρεις στιγμές της Siemens: Από τα ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης στην χούντα του Παττακού, και στον Μητσοτάκη, τον Χριστοφοράκο και τον Χριστόδουλο

Τρεις στιγμές της Siemens: Από τα ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης στην χούντα του Παττακού, και στον Μητσοτάκη, τον Χριστοφοράκο και τον Χριστόδουλο

# Δύο μαζικές εκτελέσεις Ελλήνων Εβραίων στην κατεχόμενη Θεσσαλονίκη, πριν ή παράλληλα με το Ολοκαύτωμα

Δύο μαζικές εκτελέσεις Ελλήνων Εβραίων στην κατεχόμενη Θεσσαλονίκη, πριν ή παράλληλα με το Ολοκαύτωμα

# «Το Ολοκαύτωμα δεν συνέβη ποτέ, αλλά ήταν φοβερό και οι Εβραίοι το άξιζαν!»: Οι αρνητές του Ολοκαυτώματος και η ταινία ‘Denial’ (2016)

«Το Ολοκαύτωμα δεν συνέβη ποτέ, αλλά ήταν φοβερό και οι Εβραίοι το άξιζαν!»: Οι αρνητές του Ολοκαυτώματος και η ταινία ‘Denial’ (2016)

# Πλαστές ταυτότητες που έσωσαν ζωές, στην κατεχόμενη Αθήνα (Συνεργασία του ιστολογίου μας με τα ‘Ενθέματα’ της κυριακάτικης ‘Αυγής’, 2012-01-29)

Πλαστές ταυτότητες που έσωσαν ζωές, στην κατεχόμενη Αθήνα (Συνεργασία του ιστολογίου μας με τα “Ενθέματα” της κυριακάτικης “Αυγής”, 2012-01-29)

# Συνεργασία του ιστολογίου μας με τα ‘Ενθέματα’ της κυριακάτικης ‘Αυγής’ – Το πρώτο σημείωμα για την άγνωστη εφημερίδα ‘Η Ελλάς’ των Δεκεμβριανών

Συνεργασία του ιστολογίου μας με τα “Ενθέματα” της κυριακάτικης “Αυγής” – Το πρώτο σημείωμα για την άγνωστη εφημερίδα “Η Ελλάς” των Δεκεμβριανών

# Ντοκουμέντο: Εφημερίδα ‘Η Ελλάς’, η επίσημη κυβερνητική εφημερίδα των Δεκεμβριανών του 1944 – Ολα και τα 46 φύλλα

Ντοκουμέντο: Εφημερίδα “Η Ελλάς”, η επίσημη κυβερνητική εφημερίδα των Δεκεμβριανών του 1944 – Ολα και τα 46 φύλλα

# Η έκλυσις των ηθών και η ανηθικότητα των μπολσεβίκων – Συκοφαντίες κατά των ΕΠΟΝιτισσών

Η έκλυσις των ηθών και η ανηθικότητα των μπολσεβίκων – Συκοφαντίες κατά των ΕΠΟΝιτισσών

# Ποδόσφαιρο στον Πόλεμο, στην Κατοχή και στον Εμφύλιο

Ποδόσφαιρο στον Πόλεμο, στην Κατοχή και στον Εμφύλιο

# Ποιοι πρωτοτύπησαν στις κιτς τελετές-φιέστες στις Θερμοπύλες με τις περικεφαλαίες, τις δάδες, τις «εξελιγμένες σβάστικες» (μαίανδρους) και την ‘κρυπτεία’ του Κασιδιάρη;;; Οι χιτλερόψυχοι της Χρυσής Αυγής ή οι φυσικοί τους πρόγονοι της Βέρμαχτ το 1941;;; – Φωτογραφίες

Ποιοι πρωτοτύπησαν στις κιτς τελετές-φιέστες στις Θερμοπύλες με τις περικεφαλαίες, τις δάδες, τις «εξελιγμένες σβάστικες» (μαίανδρους) και την “κρυπτεία” του Κασιδιάρη;;; Οι χιτλερόψυχοι της Χρυσής Αυγής ή οι φυσικοί τους πρόγονοι της Βέρμαχτ το 1941;;; – Φωτογραφίες

# Ελληνες τσιγγάνοι στην Εθνική Αντίσταση και στα χρόνια της κατοχής
https://xyzcontagion.wordpress.com/2011/01/23/

# Οι μαρτυρίες – Ελληνες τσιγγάνοι στην Εθνική Αντίσταση και στα χρόνια της κατοχής

Οι μαρτυρίες – Ελληνες τσιγγάνοι στην Εθνική Αντίσταση και στα χρόνια της κατοχής

# Μωυσής Μιχαήλ Μπουρλάς (1918-2011) – ‘Ελληνας, Εβραίος και αριστερός’, ο ‘Βύρων’ του ΕΛΑΣ

Μωυσής Μιχαήλ Μπουρλάς (1918-2011) – ‘Ελληνας, Εβραίος και αριστερός’, ο ‘Βύρων’ του ΕΛΑΣ

# Ενα βιβλίο για τη Ρόζα Ιμβριώτη και το πρώτο Πανελλαδικό Συνέδριο Γυναικών το 1946

Ενα βιβλίο για τη Ρόζα Ιμβριώτη και το πρώτο Πανελλαδικό Συνέδριο Γυναικών το 1946

# Ενα αθησαύριστο ποίημα του Γιώργου Κοτζιούλα από το αναγνωστικό ‘Τα Αετόπουλα’ για την Γ’ και Δ’ τάξη (‘του βουνού’), 1944

Ενα αθησαύριστο ποίημα του Γιώργου Κοτζιούλα από το αναγνωστικό “Τα Αετόπουλα” για την Γ’ και Δ’ τάξη (“του βουνού”), 1944

# Δύο φωτογραφίες, Θεσσαλονίκη, 1947 – Η στιγμή της εκτέλεσης αριστερών καταδικασθέντων εις θάνατον

Δύο φωτογραφίες, Θεσσαλονίκη, 1947 – Η στιγμή της εκτέλεσης αριστερών καταδικασθέντων εις θάνατον

# Ποδοσφαιρικοί αγώνες «προς ενίσχυσιν και υπέρ των συμμοριοπλήκτων», Φθινόπωρο του 1949

Ποδοσφαιρικοί αγώνες «προς ενίσχυσιν και υπέρ των συμμοριοπλήκτων», Φθινόπωρο του 1949

# Πότε και από ποιους διακινήθηκε για πρώτη φορά η φήμη πως ο Αρης Βελουχιώτης ήταν ομοφυλόφιλος

Πότε και από ποιους διακινήθηκε για πρώτη φορά η φήμη πως ο Αρης Βελουχιώτης ήταν ομοφυλόφιλος

# Είπε ποτέ κακό λόγο για το ΚΚΕ ο Νίκος Πλουμπίδης;;; + Βιβλιογραφία

Είπε ποτέ κακό λόγο για το ΚΚΕ ο Νίκος Πλουμπίδης;;; + Βιβλιογραφία

# Σπάνιες φωτογραφίες από την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης από τη ναζιστική Κατοχή, 30 Οκτωβρίου 1944

Σπάνιες φωτογραφίες από την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης από τη ναζιστική Κατοχή, 30 Οκτωβρίου 1944

# Πως βγήκε το σύνθημα ‘ΕΑΜ-ΕΛΑΣ-Μελιγαλάς’

Πως βγήκε το σύνθημα “ΕΑΜ-ΕΛΑΣ-Μελιγαλάς”

# Ιάσονας Χανδρινός – «ΕΑΜ-ΕΛΑΣ-Πολυτεχνείο», «ΕΑΜ-ΕΛΑΣ-Μελιγαλάς»: Το ΕΑΜ στην πολιτική μνήμη και συνθηματολογία (άρθρο στον ‘Δρόμο της Αριστεράς’ 2011-09-17) και μια παραπομπή στο ιστολόγιό μας

Ιάσονας Χανδρινός – «ΕΑΜ-ΕΛΑΣ-Πολυτεχνείο», «ΕΑΜ-ΕΛΑΣ-Μελιγαλάς»: Το ΕΑΜ στην πολιτική μνήμη και συνθηματολογία (άρθρο στον “Δρόμο της Αριστεράς” 2011-09-17) και μια παραπομπή στο ιστολόγιό μας

# Οι κινηματογραφιστές του ΕΛΑΣ – Ολα τα φιλμ-ντοκουμέντα

Οι κινηματογραφιστές του ΕΛΑΣ – Ολα τα φιλμ-ντοκουμέντα

# Τελικά υπάρχουν δύο ταινίες για ‘την αλήθεια για τα παιδιά της Ελλάδας’ στον Εμφύλιο!

Τελικά υπάρχουν δύο ταινίες για “την αλήθεια για τα παιδιά της Ελλάδας” στον Εμφύλιο!

# Αρχειακό υλικό – Αιχμάλωτοι του ΔΣΕ σε στρατόπεδο συγκέντρωσης του Εθνικού Στρατού

Αρχειακό υλικό – Αιχμάλωτοι του ΔΣΕ σε στρατόπεδο συγκέντρωσης του Εθνικού Στρατού

# Αγνωστο σπάνιο φιλμ από τις μέρες της απελευθέρωσης της Αθήνας από τους Γερμανούς, Οκτώβριος 1944

Αγνωστο σπάνιο φιλμ από τις μέρες της απελευθέρωσης της Αθήνας από τους Γερμανούς, Οκτώβριος 1944

# Από το Ολοκαύτωμα των Εβραίων της Ελλάδας, Ιωάννινα, 25 Μαρτίου 1944, όλη η σειρά των 19 φωτογραφιών

Από το Ολοκαύτωμα των Εβραίων της Ελλάδας, Ιωάννινα, 25 Μαρτίου 1944, όλη η σειρά των 19 φωτογραφιών

# Το δελτίο προγραφών και καταγγελιών με τους στοχοποιημένους από την ΟΠΛΑ προδότες – Η ‘κόκκινη βία’ [*] της εφημερίδας ‘Κατηγορώ’, έκδοση της ΚΟΑ του ΚΚΕ, Αθήνα, 1944

Το δελτίο προγραφών και καταγγελιών με τους στοχοποιημένους από την ΟΠΛΑ προδότες – Η “κόκκινη βία” [*] της εφημερίδας “Κατηγορώ”, έκδοση της ΚΟΑ του ΚΚΕ, Αθήνα, 1944

# Συζήτηση για τα γεγονότα στο Μελιγαλά το 1944, και περί ‘μαύρης βίας’ VS ‘κόκκινης βίας’

Συζήτηση για τα γεγονότα στο Μελιγαλά το 1944, και περί “μαύρης βίας” VS “κόκκινης βίας”

# Τέσσερα συν ένα επίκαιρα αποκαλυπτικά εκλογικά κουίζ: Ο υπερ’πατριώτης’ βουλευτής που καλεί ξένο στρατό + Το ζεύγος νεοδημοκρατών που ηράσθησαν εντός της ΕΠΕΝ + Ο βασιλικός φίλος των Γλύξμπουργκ περιφερειάρχης + Ο δημοσιογράφος που βοήθησε το δικαστήριο της 17Ν + Το χειρότερο είδος ταγματασφαλήτη

Τέσσερα συν ένα αποκαλυπτικά κουίζ: Ο υπερ”πατριώτης” βουλευτής που καλεί ξένο στρατό + Το ζεύγος νεοδημοκρατών που ηράσθησαν εντός της ΕΠΕΝ + Ο βασιλικός φίλος των Γλύξμπουργκ περιφερειάρχης + Ο δημοσιογράφος που βοήθησε το δικαστήριο της 17Ν + Το χειρότερο είδος ταγματασφαλήτη

# Μια μικρή περιήγηση στο περιβόλι των ΜεταΑναθεωρητών του Φερόμενου και Λεγόμενου ΝΕου Κύματος (aka ρεύμα Καλύβα-Μαραντζίδη)

Μια μικρή περιήγηση στο περιβόλι των ΜεταΑναθεωρητών του Φερόμενου και Λεγόμενου ΝΕου Κύματος (aka ρεύμα Καλύβα-Μαραντζίδη)

# Απάντηση στο κουίζ: ‘Γιατί την 7η Απριλίου 1941 οι Αθηναίοι βγήκαν στους δρόμους με τουρκικές σημαίες;;;’ + 2 σκίτσα εποχής

Απάντηση στο κουίζ: ‘Γιατί την 7η Απριλίου 1941 οι Αθηναίοι βγήκαν στους δρόμους με τουρκικές σημαίες;’ + 2 σκίτσα εποχής

# Ντοκιμαντέρ – Η άγνωστη εξέγερση των Ελλήνων Εβραίων στο Αουσβιτς τον Οκτώβριο του 1944

Ντοκιμαντέρ – Η άγνωστη εξέγερση των Ελλήνων Εβραίων στο Αουσβιτς τον Οκτώβριο του 1944

# Οι ‘Εικόνες Κατοχής’ του Βάσου Μαθιόπουλου, και το ολοκαύτωμα στο χωριό Κοντομαρί Χανίων τον Ιούνιο του 1941

Οι “Εικόνες Κατοχής” του Βάσου Μαθιόπουλου, και το έγκλημα πολέμου με τις εκτελέσεις αμάχων στο χωριό Κοντομαρί Χανίων τον Ιούνιο του 1941

# Επιστολή προς Χίτλερ και τον ‘ευκλεή ηρωικό στρατό του’, 10 Απριλίου 1941, από τον Επίσκοπο Πατάρων Μελέτιο και τον Δήμαρχο Αλεξανδρούπολης Αναστάσιο Πέντζο

Επιστολή προς Χίτλερ και τον “ευκλεή ηρωικό στρατό του”, 10 Απριλίου 1941, από τον Επίσκοπο Πατάρων Μελέτιο και τον Δήμαρχο Αλεξανδρούπολης Αναστάσιο Πίντζο

# Συμφωνία της Βάρκιζας, σαν σήμερα 12 Φεβρουαρίου 1945 – Ενα ανέκδοτο περιστατικό

Συμφωνία της Βάρκιζας, σαν σήμερα 12 Φεβρουαρίου 1945 – Ενα ανέκδοτο περιστατικό

# Το έβδομο συνέδριο του ΚΚΕ και το καταστατικό του 1945, όπως ψηφίστηκε στο συνέδριο, 1 έως 6 Οκτωβρίου 1945

Το έβδομο συνέδριο του ΚΚΕ και το καταστατικό του 1945, όπως ψηφίστηκε στο συνέδριο, 1 έως 6 Οκτωβρίου 1945

# Εκλογές 1946, Νίκος Ζαχαριάδης προς τα κόμματα του ‘παλαιοδημοκρατικού Κέντρου’: Ελάτε να καταρτίσουμε μαζί εκλογικούς συνδυασμούς 50%-50%

Εκλογές 1946, Νίκος Ζαχαριάδης προς τα κόμματα του “παλαιοδημοκρατικού Κέντρου”: Ελάτε να καταρτίσουμε μαζί εκλογικούς συνδυασμούς 50%-50%

# «Δεν μας φτάν’ η φτώχεια μας …», απάντησε η γιαγιά στον ΕΑΜικό αντιπρόσωπο

«Δεν μας φτάν’ η φτώχεια μας …», απάντησε η γιαγιά στον ΕΑΜικό αντιπρόσωπο

# Yad Vashem – Ελληνες Δίκαιοι των Εθνών – 306 ονόματα – Greek Righteous Among the Nations – Honored by Yad Vashem [έως την 01 January 2010]
https://xyzcontagion.wordpress.com/2011/02/16/yad-vashem/

# Γειά σας ταγματασφαλίτες, χωροφύλακες και χίτες

Γειά σας ταγματασφαλίτες, χωροφύλακες και χίτες

# Ονομα: Μπαρμπαρούσης – Βαθμός: Ανθυπασπιστής (ΠΖ) – Μονάδα: …

Ονομα: Μπαρμπαρούσης – Βαθμός: Ανθυπασπιστής (ΠΖ) – Μονάδα: …

# Καρατζαφέρης ο ΕΛΑΣίτης, ο ‘κομμουνιστοληστοσυμμορίτης ΕΑΜοβουργαροσλάβος ψειροκατσαπλιάς’ μπάρμπας του Γεώργιου Καρατζαφέρη

Καρατζαφέρης ο ΕΛΑΣίτης, ο “κομμουνιστοληστοσυμμορίτης ΕΑΜοβουργαροσλάβος ψειροκατσαπλιάς” μπάρμπας του Γεώργιου Καρατζαφέρη

# Ο Νικόλαος Χριστοφοράκος (πατέρας του Μιχάλη Χριστοφοράκου) στη δίκη των δωσιλόγων
https://xyzcontagion.wordpress.com/2011/01/24/

# Οι Ελληνες κουΐσλιγκ – Ιωάννης Ράλλης – Το βιβλίο Γεώργιος Ράλλης – Ο Ιωάννης Δ. Ράλλης ομιλεί εκ του τάφου, 1947

Οι Ελληνες κουΐσλιγκ – Ιωάννης Ράλλης – Το βιβλίο Γεώργιος Ράλλης – Ο Ιωάννης Δ. Ράλλης ομιλεί εκ του τάφου, 1947

# Οι Ελληνες κουΐσλιγκ – Κωνσταντίνος Λογοθετόπουλος – Ιδού η αλήθεια, 1948

Οι Ελληνες κουΐσλιγκ – Κωνσταντίνος Λογοθετόπουλος – Ιδού η αλήθεια, 1948

# Οι Ελληνες κουΐσλιγκ – Γεώργιος Τσολάκογλου – Απομνημονεύματα, 1959

Οι Ελληνες κουΐσλιγκ – Γεώργιος Τσολάκογλου – Απομνημονεύματα, 1959

# Ενας καθηγητής, ο Ζουράρις, κι ένας δικηγόρος, ο Πλεύρης (αλλά τη δεκαετία του 1940, στην Κατοχή)
https://xyzcontagion.wordpress.com/2011/01/28/

# Δημήτρης Γληνός – Τι είναι και τι θέλει το Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο ΕΑΜ [Ο Ρήγας 1944]

Δημήτρης Γληνός – Τι είναι και τι θέλει το Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο ΕΑΜ [Ο Ρήγας 1944]

# Λάκης Σάντας (1922-2011): «Εμείς είμαστε δρακογενιά»

Λάκης Σάντας (1922-2011): «Εμείς είμαστε δρακογενιά» + Τα ντοκουμέντα της κλοπής της σημαίας από την Ακρόπολη

# Αντώνης Αγγελούλης (Βρατσάνος) – Βροντάει ο Ολυμπος, εκδόσεις ‘Γνώσεις’, 1944

Αντώνης Αγγελούλης (Βρατσάνος) – Βροντάει ο Ολυμπος, εκδόσεις ‘Τα Νέα Βιβλία’ (επανέκδοση από εκδόσεις ‘Γνώσεις’), 1944

# Νίκος Ζαχαριάδης – Το απόρρητο αυτοβιογραφικό του σημείωμα προς την ΚΕ του ΚΚΕ, 1946

Νίκος Ζαχαριάδης – Το απόρρητο αυτοβιογραφικό του σημείωμα προς την ΚΕ του ΚΚΕ, 1946

# Ενα νέο βιβλίο για τον Κώστα Καραγιώργη (Γυφτοδήμο) – Ο άνθρωπος, ο κομμουνιστής, ο δημοσιογράφος, ο αγωνιστής, το εξιλαστήριο θύμα

Ενα βιβλίο για τον Κώστα Καραγιώργη (Γυφτοδήμο) – Ο άνθρωπος, ο κομμουνιστής, ο δημοσιογράφος, ο αγωνιστής, το εξιλαστήριο θύμα

# Λεύκωμα Συλλογικό – ‘Θυσιαστήριο της Λευτεριάς, Πρωτομαγιά’, εκδόσεις Ο Ρήγας, 1945

Λεύκωμα Συλλογικό – “Θυσιαστήριο της Λευτεριάς, Πρωτομαγιά”, εκδόσεις Ο Ρήγας, 1945

# Σόλων Ν. Γρηγοριάδης – Ιστορία της σύγχρονης Ελλάδας, 1941-1974, ή 12.141 ημέρες Ιστορίας

Σόλων Ν. Γρηγοριάδης – Ιστορία της σύγχρονης Ελλάδας, 1941-1974, ή 12.141 ημέρες Ιστορίας

# Βιβλίο ‘Η Ελλάδα 1936-44. Δικτατορία, κατοχή, αντίσταση’, Χάγκεν Φλάισερ & Νίκος Σβορώνος (επιμέλεια)

Βιβλίο “Η Ελλάδα 1936-44. Δικτατορία, κατοχή, αντίσταση”, Χάγκεν Φλάισερ & Νίκος Σβορώνος (επιμέλεια)

# The National Archives (TNA) ‘Special Operations Executive SOE + Greece’ Kew’s collections + SOE in Greece basic bibliography

The National Archives (TNA) “Special Operations Executive SOE + Greece” Kew’s collections + SOE in Greece basic bibliography

# Ηχογράφηση του 1966 το υποτιθέμενο τελευταίο δραματικό ανακοινωθέν από το ραδιόφωνο, όταν οι Γερμανοί εισέρχονταν «εις την έρημον πόλιν με τα κατάκλειστα σπίτια»

Ηχογράφηση του 1966 το υποτιθέμενο τελευταίο δραματικό ανακοινωθέν από το ραδιόφωνο, όταν οι Γερμανοί εισέρχονταν «εις την έρημον πόλιν με τα κατάκλειστα σπίτια»

# Δημήτρης Ψαρράς – Ζήλεψε τη δόξα του Μανιαδάκη, Ο βουλευτής του ΛάΟΣ Κυριάκος Βελόπουλος χέρι-χέρι με τον διαβόητο υπουργό του Μεταξά (άρθρο στην ‘Ελευθεροτυπία’ 2011-10-09)

Δημήτρης Ψαρράς – Ζήλεψε τη δόξα του Μανιαδάκη, Ο βουλευτής του ΛάΟΣ Κυριάκος Βελόπουλος χέρι-χέρι με τον διαβόητο υπουργό του Μεταξά (άρθρο στην “Ελευθεροτυπία” 2011-10-09)

# Δημήτρης Ψαρράς – Η κατοχή και οι «χούλιγκαν», Επεισόδια στο ποδόσφαιρο του 1944 (άρθρο στην ‘Ελευθεροτυπία’ 2011-05-08)

Δημήτρης Ψαρράς – Η κατοχή και οι «χούλιγκαν», Επεισόδια στο ποδόσφαιρο του 1944 (άρθρο στην “Ελευθεροτυπία” 2011-05-08)

# Τάσος Κωστόπουλος – Απ’ τον πόλεμο στα «πεζοδρόμια» (άρθρο στην ‘Ελευθεροτυπία’ 2011-01-30)

Τάσος Κωστόπουλος – Απ’ τον πόλεμο στα «πεζοδρόμια» (άρθρο στην “Ελευθεροτυπία” 2011-01-30)

# Εκατό χρόνια φασιστικές οργανώσεις: Μικρή συμβολή στην περιοδολόγηση + Κάποιες σκέψεις για τις αιτίες της εκτίναξης της Χρυσής Αυγής

Εκατό χρόνια φασιστικές οργανώσεις: Μικρή συμβολή στην περιοδολόγηση + Κάποιες σκέψεις για τις αιτίες της εκτίναξης της Χρυσής Αυγής

# Σκηνή Δεύτερη #02: Ιούλιος 1964, ΕΚΟΦ, Εβραϊκή Συναγωγή, Παγκράτι (Από τις Εννιά συν μία άγνωστες ακτινογραφίες του ναζιστικού ζόμπι)

Σκηνή Δεύτερη #02: Ιούλιος 1964, ΕΚΟΦ, Εβραϊκή Συναγωγή, Παγκράτι (Από τις Εννιά συν μία άγνωστες ακτινογραφίες του ναζιστικού ζόμπι)

# Σκηνή Ενατη #09: Από τη δικτατορία της 4ης Αυγούστου στο Σήμερα, Connecting the dots (Από τις Εννιά συν μία άγνωστες ακτινογραφίες του ναζιστικού ζόμπι)

Σκηνή Ενατη #09: Από τη δικτατορία της 4ης Αυγούστου στο Σήμερα, Connecting the dots (Από τις Εννιά συν μία άγνωστες ακτινογραφίες του ναζιστικού ζόμπι)

# Η Χρυσή Αυγή, το φασιστικό κρατικοπαρακράτος και οι κρυφές χρηματοδοτήσεις: Νέα στοιχεία – Εννιά συν μία άγνωστες σκηνές από την ιστορία της ελληνικής ακροδεξιάς που ρίχνουν φως στην άγνωστη Χρυσή Αυγή – Μια ακτινογραφία της μεταμφίεσης του ναζιστικού ζόμπι [Σειρά άρθρων: Χρυσή αυγή: Οσα θέλει να κρατήσει κρυφά #04]

Η Χρυσή Αυγή, το φασιστικό κρατικοπαρακράτος και οι κρυφές χρηματοδοτήσεις: Νέα στοιχεία – Εννιά συν μία άγνωστες σκηνές από την ιστορία της ελληνικής ακροδεξιάς που ρίχνουν φως στην άγνωστη Χρυσή Αυγή – Μια ακτινογραφία της μεταμφίεσης του ναζιστικού ζόμπι [Σειρά άρθρων: Χρυσή αυγή: Οσα θέλει να κρατήσει κρυφά #04]

# Ενα χαμένο άγνωστο φιλμ – Πρόσφυγες του 1922, Σμύρνη, Αθήνα, Πειραιάς

Ενα χαμένο άγνωστο φιλμ – Πρόσφυγες του 1922, Σμύρνη, Αθήνα, Πειραιάς

# Μια συγκλονιστική (αντιπολεμική) φωτογραφία που αξίζει εκατομμύρια λέξεις
https://xyzcontagion.wordpress.com/2012/08/31/mia-antipolemiki-fotografia/

---

ΣΤΙΣ ΕΙΚΟΝΕΣ: Εκτελέσεις και απαγχονισμοί από τα γερμανικά στρατεύματα κατοχής. Ορισμένες φωτογραφίες ενδέχεται να μην προέρχονται από την Ελλάδα. Για περιγραφές και χρονολογίες, κάντε κλικ, θα βοηθήσουν οι τίτλοι των αρχείων (όχι επιμελημένες λεζάντες, λόγω έλλειψης χρόνου κυρίως, αλλά το νόημα βγαίνει).